Oluşturulma Tarihi: Ağustos 05, 2004 01:01
Beyinde anneyle çocuk arasındaki yaşamsal bağı oluşturan devre saptandı. Aynı sistem otizm gibi birtakım davranış bozukluklarında da etkili olabilir.
Daha önce yapılan araştırmalar bedenin ürettiği morfin benzeri uyuşturucuların anneyle çocuğun yakınlaşması türünden davranışları etkilediğini ortaya koymuştu. Roma’daki Sinirbilim, Psikobiyoloji ve Psikofarmakoloji Araştırma Enstitüsü uzmanlarından Francesca D’Amato ve arkadaşları mu-opioid alıcısından yoksun olan ve bu nedenle söz konusu türde uyuşturuculara tepki gösteremeyen fareler ürettiler.
Değişime uğrayan farelerin annelerinden uzak tutulduklarında normalde çıkarttıkları sesleri eski sıklıkta çıkartmadıkları görüldü. Dahası bu fareler, normal farelerin tersine, annelerinin kokusunu taşıyan yuva kurma malzemelerine de pek ilgi göstermediklerine tanık olundu.
Bu konunun öncülerinden olan Bowling Green Eyalet Üniversitesi uzmanlarından Jaak Panksepp araştırmanın beynin ürettiği uyuşturucuların toplumsal duyguların düzenlenmesinde etkili olduğunu gösteren bugüne dek yapılmış en kapsamlı çalışma olduğuna dikkat çekiyor.
Otizmle ilişkisi
Opioid sistemin otizmle de bağlantılı olabileceğine inanan D’Amato,’Bu küçük fareler annelerine hiç bir yakınlık duymadıkları gibi, kendi annelerini başkalarının annelerinden de ayıramıyorlar. Anneyle çocuk arasındaki bağlantı erişkinlik dönemindeki tüm toplumsal davranışların temelini oluşturduğundan, küçük yaşlarda böylesi bir bozukluk ergenlikteki sosyalleşmeyi de olumsuz etkileyebiliyor,’diyor.
Hollanda St.Radboud Üniversitesi Tıp Merkezi’nden Jan Buitelaar bir sonraki aşamanın otistiklerin beyin taramasından geçirilerek mu-opioid alıcı geninin farklı türlerini taşıyıp taşımadıklarını belirlemek olduğunu söylüyor. Gendeki farklı değişimlerin belirtilerdeki farklılıkları açıklayabileceğine dikkat çekiliyor. D’Amato anneye bağlılık konusunda herhangi bir sorunu olmayan otistik çocuklara da rastlandığına parmak basıyor.
Gelgelelim, başka nörokimyasal sistemler çok daha önemli bir rol oynayabilir. On yıl kadar önce Buitelaar opioid alıcısını devinime geçiren adrenokortikotropik hormonu verildiğinde kimi otistik çocuklarda hafif bir iyileşme görüldüğüne, ancak alıcının işlevini engelleyen naltreksonun hiç bir etki yaratmadığına tanık oldu.
Bu da, opioidlerin sistemin ince ayarında etkili olduğunun, ancak bunların toplumsal davranışın temelini oluşturan asıl biyokimyasal sistem olmadığını gösteriyordu.