Akdeniz’de Cevre

Termessos’ta gece operasyonu

Dogal ortamdaki yaban hayvanlarini ilk kez Hurriyet Akdeniz izledi

GECE saat 03.00... Herkesin misil misil uykuda oldugu bu saatte, Bati Akdeniz Orman Bolge Mudurlugu onunde, yogun bir hareketlilik yasaniyor. 4 ceker arazi araclari siralanmis, eli durbunlu insanlar heyecanla son hazirliklari tamamliyor.

Sadece Hurriyet Akdeniz'in izledigi bu operasyonun amaci, sayilari hizla tukenmekte olan yaban kecilerinin envanterini cikarabilmek ve yaban hayatinin devamini saglayici careler aramak. 1966 yilinda korumaya alinan ve 1997'den itibaren avlanma yasagi getirilen yaban kecileri icin, boyle bir calisma zorunlu hale gelmisti.

Anavatani Bati Akdeniz olan yaban kecileri, daglarin doruklarinda, henuz insan ayaginin basmadigi yerlerde yasamlarini surduruyor. Yaban kecilerinin, dogal ortamdaki fotograflari da, bu gune kadar hic cekilememisti. Bu ilki gerceklestirebilmek icin, gece karanliginda, cam agaclari ve makilikler arasinda, en az 1000-1500 metre yukseklige ulasabilmek icin yari yuruyus, yari tirmanis, zorlu bir parkuru asmak gerekiyordu.

AV KOSKUNDE BRIFING

Konvoy halinde yolculuk basladiginda, araclarin motor gurultusu bos sokaklarda yankilaniyordu. Ilk duragimiz, Duzlercami Alageyik Uretme Ciftligi'ndeki Av Kosku oldu. Burada, Bati Akdeniz Orman Arastirma Muduru Suleyman Kacar, gozlem aninda nasil hareket edilecegini, sayimin nasil yapilacagini anlatti.

Bati Akdeniz Orman Arastirma Mudurlugu yonetiminde, Milli Parklar ve Av Yaban Hayati Basmuhendisligi ve Akdeniz Universitesi Fen Fakultesi Biyoloji Bolumu'nun isbirligiyle gerceklestirilen bu operasyona, av turizmi yapan bazi seyahat acentalari da destek verdi.

Av Kosku'ndeki toplantidan sonra, 40 kisilik muhendis ve akademik grup, ikiser kisilik timlere ayrildi. Her ekibin ayri bir noktada gozlem yapacagi bildirilirken, Hurriyet Akdeniz okurlari icin izledigimiz bu operasyonda, 1050 metre yukseklikteki Termessos Antik Kenti'ndeki gozlem yerine gitmemiz kararlastirildi.

Termessos (Gullukdagi) Milli Parki'nda, dogal ortamda yasayan ve halk arasinda ‘‘Geyik’’ diye tanimlanan yaban kecileri, bir yandan karakulak ve vasak turu yirtici hayvanlar, diger yandan kacak avcilar tarafindan hizla katlediliyor. Bu nedenle, hem kacak avlanmalara, hem de vasak ve karakulak gibi yirtici hayvanlarla mucadele edilerek, populasyon surekliliginin saglanmasi gerekiyor. Bu on bilgileri alip, Av kosku'nden ayrildiktan sonra, bir sure Korkuteli yolunda gidip, Termessos Milli Parki'na girdik. Gecenin karanliginda bizi ilk karsilayanlar, yaban domuzlari oldu. Aracin farindan urken hayvanlar, kendilerini hizla ormana atiyorlardi. Belirli bir yere ulastiktan sonra, yolculugun geri kalani, yuruyerek gerceklesecekti. Rehberimizle birlikte, gecenin karanliginda, baykus cigliklari arasinda tirmanisa gectik.

Cep feneri veya baska turde aydinlatma araci kullanmamiz kesinlikle yasakti. Cunku isik, cevredeki yaban hayvanlarini urkutebilecegi gibi, can guvenligimizi de tehlikeye sokabilirdi.

BIR AY SONRA YAVRULAMA

Gunun ilk isiklariyla birlikte, yaban hayvanlarinda bir hareketlilik basladi. Ancak durbunle gorebildigimiz yaban kecileri, kayadan kayaya buyuk bir ceviklikle atliyordu.

Onde, dev boynuzlu bir erkek teke, ardindan da disiler, kayalarin arasindan cikan taze otlari buyuk bir zevkle yiyordu. Saat 04.30 ile 09.30 arasinda, toplam 23 yaban kecisi belirledik. Toplanma yerimiz olan Av Kosku'ne dondugumuzde de, bizim tesbitlerimizle birlikte, 24 ayri yerde yapilan gozlemlerde, toplam 170 yaban kecisi tespit edilmisti.

Basta Bati Akdeniz Orman Bolge Muduru Gurel Sirin, Bolge Mudur Yardimcisi Ismet Yucel, 40 kadar muhendis, akademisyen ve gonullulerin gerceklestirdigi bu operasyon, keyifle sona ererken, Bati Akdeniz Orman Arastirma Muduru Suleyman Kacar, onumuzdeki gunlerde, benzeri bir operasyonun, alageyikler icin yapilacagini bildirdi.

Katil yosun alarmi

TURKIYE Sualti Sporlari, Cankurtarma, Sukayagi ve Paletli Yuzme Federasyonu 4. Uluslararasi Sualti Surasi, Kumluca'nin Mavikent Beldesi'nde yapildi. Sualti sporlari ile ilgili cesitli sorunlarin gorusuldugu Sura'da, Akdeniz'deki kiyilarimizin, katil yosun ve kirlenme tehdidi altinda oldugu bildirildi.

Federasyon Baskani Harun Sevinc, Suriye tarafindan bilincli olarak denize birakilan atiklarin, akintilarla gelip, kiyilarimizi kirlettigini bil

dirdi. Bilimsel Dalis ve Deniz Kirliligi Arastirma Uzmani Dr. Mustafa Tolay ise, zehirli yosunlarin, Turkiye’nin Ege ve Akdeniz kiyilarini tehdit ettigine dikkat cekti.

Hurriyet Akdeniz'in sorularini cevaplayan Dr. Tolay, 1984 yilinda Monaco Deniz Akvaryumu'ndan, yanlislikla Akdeniz'e dokulen Caulerpa Taxifolia adli zehirli yosun turunun, once Fransa'nin Monaco ve Nis, daha sonra da Italya ve Hirvatistan kiyilarinda hizla yayildigini belirtti.