Afrika Uluslar Kupası'nda final heyecanı

Burkina Faso ile Nijerya Milli Futbol Takımlarının, Güney Afrika Cumhuriyeti'nin en büyük şehri Johannesburg'daki Ulusal Stat'ta Pazar günü karşı karşıya geleceği ve “29'uncu Afrika Uluslar Kupası'nı hangi takım evine götürecek” sorusuna yanıt verecek final maçı öncesinde AA muhabiri, kupanın geçmişi ve finalist takımları değerlendirdi.
Afrika Futbol Konfederasyonu (CAF) tarafından düzenlenen Afrika Uluslar Kupası, ilk defa 1957'de yapıldı. 1968'den beri 2 yılda bir organize edilen turnuva, bu yıl, 2014'de Brezilya'da yapılacak Dünya Kupası ile çakışmaması için bir yıl aranın ardından gerçekleştirildi.
2013'de Libya'nın organize etmesi planlanan şampiyona, eski Libya Devlet Başkanı Muammer Kaddafi'nin ölümüyle sonuçlanan olaylar nedeniyle Güney Afrika Cumhuriyeti'ne verildi. Libya ise 2017'deki turnuvada evsahipliği yapacak.
Kupada 7 şampiyonluk kazanan Mısır ve 4'er şampiyonluk elde eden Gana ve Kamerun, Afrika Uluslar Kupası'nı en fazla evlerine götüren takımlar arasında başı çekerken, Nijerya ve Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nin 2'şer, Fildişi Sahilleri, Zambiya, Tunus, Sudan, Cezayir, Fas, Etiyopya, Güney Afrika Cumhuriyeti ve Kongo'nun ise 1'er şampiyonluğu bulunuyor.

Burkina Faso ve Nijerya'nın final yolculuğu

Afrika Uluslar Kupası Elemeleri'ne 3'üncü turdan başlayan Burkina Faso, Orta (Merkezi) Afrika Cumhuriyeti'ni geçerek, final turnuvasına katılma hakkı kazandı. Nijerya ise elemelerin 2'nci turunda Ruanda, 3'üncü turunda ise Liberya engellerini aşarak, finallere kaldı.

16 takımın, 4'erli gruplar halinde mücadeleye başladığı finallerde, Burkina Faso ve Nijerya, son şampiyon Zambiya ve Etiyopya'nın bulunduğu (C) Grubu'na düştü.

İki takımda 5'er puan toplamasına rağmen Burkina Faso averajla grubu lider tamamladı ve her iki takımda çeyrek finale yükseldi. Takımlar arasında oynanan grup maçı 1-1 beraberlikle sonuçlandı. Nijerya, Emenike'nin 22. dakikada attığı golle öne geçse de Burkina Faso, maçın uzatma dakikalarında Alain Traore'nin ayağından gelen golle 1 puanı kurtardı.

Burkina Faso, çeyrek finalde Togo'yu 1-0 ve yarı finalde Gana'yı, normal süresi ve uzatmaları 1-1 sonuçlanan maçta, penaltılar sonunda 3-2 yenerek, finale çıktı. Nijerya ise çeyrek finalde turnuvanın favorilerinden Fildişi Sahilleri'ni 2-1, yarı finalde de Mali'yi 4-1 mağlup ederek, finale yükseldi.

Burkina Faso

Siyah, Beyaz ve Kırmızı Volta olmak üzere üçe bölünen Volta Nehri'nin kuzeyinde kaldığı için Upper Volta olarak adlandırılan, eski bir kendi kendini yöneten Fransız Kolonisi olan Burkina Faso, 1960'da bağımsızlığını ilan etmesinin ardından 1984 tarihinde şimdiki adına kavuştu.

1978 (Upper Volta ismiyle), 1996, 1998, 2000, 2002, 2004, 2010 ve 2012 yılları olmak üzere 8 kez Afrika Uluslar Kupası'na katılan Burkina Faso, 1998'deki 4'üncülüğünün ardından en önemli başarısını göstererek, final bileti aldı.

Takımın 56 yaşındaki Belçikalı teknik direktörü Paul Put, 2001 ile 2005 yılları arasında Belçika'nın Lokeren ve Lierse kulüplerini ve 2007-2011 arasında Gambiya Milli Takımı'nı yönetti. Gambiya'nın başına geçmeden önce Belçika Futbol Federasyonu tarafından şike yaptığı gerekçesiyle 3 yıl men cezası verilen Put, Burkina Faso teknik direktörlüğüne ise geçen yılın mart ayında getirildi.

Lyon'un defans oyuncusu Bakary Kone gibi Fransa 1. Ligi'nde (Ligue 1) Marsilya'da top koşturan Charles Kabore ve Rennes'de oynayan Jonathan Pitriopa isimleri, Burkina Faso orta sahasında öne çıkıyor. Gaziantepsporlu Abdou Razack Traore de Burkina Faso orta sahasında görev yapıyor.

3 golle gol krallığında 2'nci sırada bulunan ama kalça sakatlığı nedeniyle turnuvayı kapatan League 1 takımlarından Lorient'in forveti Alain Traore'nin yokluğu, teknik direktör Paul Put'u düşündürse de Katar'ın al Sailiya takımından Moumouni Dagano ve Evian formasıyla Ligue 1'de top koşturan ve turnuvada 1 gol kaydeden Djakaridja Kone, Burkina Faso'nun hücum hattındaki önemli silahları olarak finalde teknik direktör Put'dan forma bekliyor.

Nijerya

1963, 1976, 1978, 1980, 1982, 1984, 1988, 1990, 1992, 1994, 2000, 2002, 2004, 2006, 2008 ve 2010 yıllarında 16 kez şampiyonaya katılan Nijerya, 1980 ve 1994'de şampiyonluk kupasını müzesine götürdü. 1984, 1988, 1990 ve 2000 yıllarında finalde kaybeden Nijerya, 7'nci kez finalde mücadele edecek.

Nijerya Milli Takımı Teknik Ekibi'ndeki bazı isimler, Türkiye'deki futbolseverlere hiç de yabancı değil. 1996 ile 1999 yılları arasındaki 77 kez Beşiktaş forması giyen ve 19 gole imza atan Daniel Amokachi'nin yardımcı menajer olduğu Nijerya'da, kaleci antrenörlüğünü ise eskinden Beşiktaş ve Samsunspor'un kalesini koruyan Ike Shorunmu yapıyor.

51 yaşındaki Nijeryalı teknik direktör Stephen Keshi, 1979 ile 1997 yılları arasında defans oyuncusu olarak ülkesi ve Avrupa'nın çeşitli kulüplerinde aktif futbol oynadı. Milli formayı 64 kez giyen Keshi, 2004'de başladığı teknik direktörlük kariyerinde ise Togo ve Mali takımlarının başına geçtikten sonra 2011'de ülkesinin milli takımındaki görevine başladı.

Afrika takımlarının başına kaliteli olma koşulu aranmaksızın Avrupalı teknik direktörler getirilmesini eleştiren Keshi, bir konuşmasında, “Takımın başına vasat bir Avrupalı teknik adam getirip onun benden daha iyi olduğunu söylerseniz, bunu kabul etmem. Ve bu, tam da Afrikalıların yaptığı şey. Ancak tecrübeli, isim yapmış ve bilgili bir teknik direktör getirirseniz, ondan bir şeyler öğrenmeye hazırım” diye konuşmuştu.

Keshi, artık Afrika'dan da kaliteli teknik direktörler yetiştiğini belirterek, “Yalnızca siyah olmalarından dolayı onlara fırsat verilmiyor. Bu hiç hoşuma gitmiyor. Hepsi bu” demişti.

2009 ile 2011 yılları arasında Kardemir Karabükspor ve Fenerbahçe'de oynayan ve 2011'den beri de Rusya 1. Ligi ekiplerinden Spartak Moskova için ter döken Emmanuel Emenike, attığı 4 golle, İspanya 1. Ligi'nde (La Liga) Espanyol takımında oynayan Mubarak Wakaso ile turnuvanın en fazla gol kaydeden futbolcusu durumunda bulunuyor.

Takımın defans hattında Fenerbahçe forması giyen Joseph Yobo ve Galatasaray'ın Şampiyonlar Ligi (H) Grubu'ndaki rakibi Braga'dan Elderson Echiejile gibi isimler bulunuyor.

Orta sahada, Chelsea'li John Obi Mikel ve Lazio'lu Ogenyi Onazi'nin dikkati çektiği Nijerya'nın, forvet hattı ise oldukça zengin. Bir başka Chelsea oyuncusu Victor Moses, Villareal'den Ikechukwu Uche, Dinamo Kiev'li Brown
Ideye ve CSKA Moskova'dan Ahmed Musa, Nijerya'nın gol yollarındaki etkili isimleri olarak göze çarpıyor.