Adam olacak domates yeşilinden belli
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Nisan 01, 2002 15:51
60 milyon ton domates çöpe gitmekten kurtuluyor. Bir cihaz domateslerin yeşilinden hangi domatesin ileride kızaracağını anlıyor.
Domatesler genellikle yeşilken toplanıp etilen gazında yıkanarak olgunlaştırılıyor. Gerektiğinden erken toplanan domatesler hiçbir zaman olgunlaşamıyor ve domatesten anlayan müşteri bunları almıyor. Yetiştiriciler bu nedenle büyük zarara uğruyor.
Işığı yansıtan dalga boylarını ölçen bir tarayıcı, hangi domatesin olgunlaşıp hangisinin yeşil kalacağını gösteriyor. Meksika, Sinalaoa’da Yiyecek Araştırma Merkezi’nden Frederico Hahn, bu yolla bütün dünyada yılda 60 milyon ton domatesin çöpe gitmesine engel olunabileceğini umuyor.
Gerçekte dünyanın birçok yerinde benzeri araştırmalar yapan şirket ve kuruluşlar var. Hollanda’da Delft Teknoloji Üniversitesi’nden Ian Young da aynı teknoloji alanında çalışıyor ve bu amaçla "Hiç akla gelmeyecek yöntemler aradıklarını’ söylüyor. Avustralya’nın Bacchus Marsh kentindeki Renkli Görüntü Sistemleri adlı meyve seçme şirketinde kızılötesi ışınlarla tayflarına ayrılan kavun ve öteki çekirdekli meyvelerin şeker içeriği ölçülüyor. Şirket araştırmacılarından Gary Brown, bu teknolojinin, pahalı olmakla birlikte domatese de uygulanabileceğini belirtiyor.
Şu anda birçok çiftçi, otomatik renk ayırıcılarla meyvelerin olgunlaşıp olgunlaşmadığını belirlemeye çalışıyor. Geleneksel kameralar meyvelerin yaydığı kırmızı, yeşil ve mavi dalgaboylarını ölçerek ürünleri sınıflandırıyor. ABD Tarım Bakanlığı dört renk sınıflaması kullanıyor: Yeşil, olgunlaşmaya başlamış, renk değiştiren, pembe, açık kırmızı ve kırmızı.
Ancak bu kameralar yeşilleri birbirinden ayıramıyor. Bir domatesin renk değiştirmeye başlayıp başlamadığını anlamak için biçimine, büyüklüğüne ve içine de bakmak gerekiyor.
Hahn'ın geliştirdiği sensor ise görünür ve görünmeyen renk tayfını ölçebiliyor. 300 yeşil Gabrieala domatesinin tayfını ölçtükten sonra bunları 10 gün bekleten Hahn, hiç olgunlaşmayan domateslerin birinci günde kimi kızılötesi dalgaboylarında daha yoğun bir ışık saldığını gördü. Yeşil meyveler olgunlaşırken yeşil renk maddesi klorofil geriler ve kırmızı ve sarı renk maddesi karotenler gelişir. Klorofilin yaydığı kızılötesi ışın da değişir. Hahn’ın bu bilgiye dayanarak geliştirdiği ölçme yöntemi, 600 domateste %85’e varan bir kesinlikle başarılı oldu. Yalnızca görünen ışınları ayırdedebilen kameraların aynı başarıyı yakalaması olanaksız.
Işığı yansıtan dalga boylarını ölçen bir tarayıcı, hangi domatesin olgunlaşıp hangisinin yeşil kalacağını gösteriyor. Meksika, Sinalaoa’da Yiyecek Araştırma Merkezi’nden Frederico Hahn, bu yolla bütün dünyada yılda 60 milyon ton domatesin çöpe gitmesine engel olunabileceğini umuyor.
Gerçekte dünyanın birçok yerinde benzeri araştırmalar yapan şirket ve kuruluşlar var. Hollanda’da Delft Teknoloji Üniversitesi’nden Ian Young da aynı teknoloji alanında çalışıyor ve bu amaçla "Hiç akla gelmeyecek yöntemler aradıklarını’ söylüyor. Avustralya’nın Bacchus Marsh kentindeki Renkli Görüntü Sistemleri adlı meyve seçme şirketinde kızılötesi ışınlarla tayflarına ayrılan kavun ve öteki çekirdekli meyvelerin şeker içeriği ölçülüyor. Şirket araştırmacılarından Gary Brown, bu teknolojinin, pahalı olmakla birlikte domatese de uygulanabileceğini belirtiyor.
Şu anda birçok çiftçi, otomatik renk ayırıcılarla meyvelerin olgunlaşıp olgunlaşmadığını belirlemeye çalışıyor. Geleneksel kameralar meyvelerin yaydığı kırmızı, yeşil ve mavi dalgaboylarını ölçerek ürünleri sınıflandırıyor. ABD Tarım Bakanlığı dört renk sınıflaması kullanıyor: Yeşil, olgunlaşmaya başlamış, renk değiştiren, pembe, açık kırmızı ve kırmızı.
Ancak bu kameralar yeşilleri birbirinden ayıramıyor. Bir domatesin renk değiştirmeye başlayıp başlamadığını anlamak için biçimine, büyüklüğüne ve içine de bakmak gerekiyor.
Hahn'ın geliştirdiği sensor ise görünür ve görünmeyen renk tayfını ölçebiliyor. 300 yeşil Gabrieala domatesinin tayfını ölçtükten sonra bunları 10 gün bekleten Hahn, hiç olgunlaşmayan domateslerin birinci günde kimi kızılötesi dalgaboylarında daha yoğun bir ışık saldığını gördü. Yeşil meyveler olgunlaşırken yeşil renk maddesi klorofil geriler ve kırmızı ve sarı renk maddesi karotenler gelişir. Klorofilin yaydığı kızılötesi ışın da değişir. Hahn’ın bu bilgiye dayanarak geliştirdiği ölçme yöntemi, 600 domateste %85’e varan bir kesinlikle başarılı oldu. Yalnızca görünen ışınları ayırdedebilen kameraların aynı başarıyı yakalaması olanaksız.