Acaba dopingi serbest mi bıraksak?

Dopingler ne yazık ki Atina olimpiyatlarının unutulmazları arasında ÅŸimdiden yerini aldı. SoruÅŸturmaları devam edenler hariç, doping yaptığı kesinleÅŸen sporcuların sayısı ÅŸimdiden 20’yi geçti.Son olarak çekiç atmada altın madalya kazanan Macar Adrian Annus’tan doping kontrolü için ikinci kez idrar örneÄŸi istendi. Sporcu bunu reddetti ve sporu bıraktığını açıkladı. Biz de doping skandallarında geri kalmadık! Daha olimpiyatlar baÅŸlamadan Süreyya Ayhan, doping konrolünde kendi yerine baÅŸkasının idrarını verdiÄŸi iddiasıyla milyonların umudunu boÅŸa çıkardı. Ardından halterci Åžule Åžahbaz dopingli olduÄŸu için Atina’dan gerisin geriye döndürüldü.MADALYALAR GERÄ° ALINDIÅžu anda profesyonel spor dünyasında tüm doping kontrollerini yapan Dünya Anti-Doping Ajansı (WADA), Atina’da yaklaşık 4 bin atleti doping testine tabi tuttu. Bu yazı yayına hazırlandığında 21 sporcunun testi pozitif çıkmış, biri de teste girmeyi reddetmiÅŸti. Güllede birinci olan Irina Korzanenko ile disk atmanın ÅŸampiyonu Macar Robert Fazekas’ın altın, Yunanlıların ünlü haltercisi Sampanis’in bronz madalyası geri alındı. Çekiç atmada idrar örneÄŸi vermeyi reddeden Macar Adrian Annus altın madalyasını kaybetti. Halterde gümüş madalya kazanan Gyurkovics de dopingli çıktı. Bu konuda WADA BaÅŸkanı Dick Pound, hayli net konuÅŸuyor: ‘Ülkelerin performansları birbirine yaklaşıyor. Bu ortamda, uluslar, dolandırıcılar tarafından temsil edilmek istemiyor.’WADA BaÅŸkanı böyle konuÅŸuyor ama herkes onunla aynı fikirde deÄŸil. Bazı spor bilimcilerine göre, doping niyetiyle kullanılan ilaçların etkisi, yüksek rakımda yapılan antrenmanların kan hücreleri üzerinde yaptığı etkiden daha fazla deÄŸil. Onlara göre insanların asıl istediÄŸi, çekiÅŸmeli yarışmalar, insanüstü güç gösterileri izlemek. Rekor kırılması da çok önemli, çünkü bu, seyredilen gösteride heyecanı arttırıyor. Son yıllarda insanoÄŸlu artık kendi sınırına ulaÅŸtığı için pek rekor kırılmıyor. Bu noktada artık iÅŸ genetik mühendislerine düşüyor. Son yıllarda büyük spor yarışmalarının eÄŸlence sektörünün bir parçası haline gelmesi ve ortada dönen paranın çok yüksek rakamlara ulaÅŸması nedeniyle sporcularla antrenörler de seyircilere istediÄŸini vermek için her türlü yöntem ve ilacı kullanmaya hazırlar. Penn State’den Uzman Charles Yesaris bu görüşte olanlardan biri. ‘Doping insanüstü ÅŸeyler yapabilen insanlar yaratıyor ve günümüz sporunu da bu sporcular satıyor’ diye konuÅŸuyor Yesaris. Sporun pazarlama gücünün artması için bir anlamda dopinge ihtiyaç olduÄŸu görüşünde.DOPÄ°NG SADECE YABANCI MADDE KULLANIMI MI?Zaten doping denilen yöntemin tanımı da tartışmalı. Teknik olarak doping, sadece sporcunun vücudunda performansını arttıracak yabancı bir madde bulunması anlamına geliyor. ‘Yabancı madde’ bu tanımda kilit bir kelime. Ama sahtecilik yapmak için illa yabancı maddeye ihtiyaç var mı? 1972 Münih ve 1976 Montreal Olimpiyatları’nın 5 bin ve 10 bin metre ÅŸampiyonu Finli Lasse Viren hakkındaki efsaneye ne demeli? Viren’in de tüm atletler gibi yüksek rakımlı yerlerde antrenman yaparken, aldığı fazla oksijen sayesinde kanındaki alyuvar miktarı artıyor. Viren’in, bu antrenmandan hemen sonra kendi kanını aldırarak sakladığı, yarışmadan önce bu kanı kendi vücuduna enjekte ettiÄŸi söyleniyor. Bu sayede yarış sırasında bol oksijenli, bol alyuvarlı kanla performansı artıyor. Ama aldığı yabancı bir madde deÄŸil, kendi kanı! Bu yaptığı da bal gibi doping deÄŸil mi? DOPÄ°NG ÇEŞİTLEMESÄ°NDE YARATICILIÄžIN SONU YOKSporcular doping kontrolü yüzünden her türlü sahtekarlığı yapabiliyor. ÖrneÄŸin Atina’da disk atmada kazandığı altın madalyayı, doping testinde baÅŸkasının idrarını verdiÄŸi için kaybeden Robert Fazekas, bu sahteciliÄŸin hangi boyutlara ulaÅŸabileceÄŸini gösterdi: Sporcu, testislerine ameliyatla bir mekanizma yerleÅŸtirmiÅŸ, bunun içine baÅŸkasının idrarını koymuÅŸtu. Test sırasında idrar kesesine baÄŸlı küçük bir hortum aracılığıyla denetçiye baÅŸkasına ait bu temiz idrarı vermiÅŸti. Denetçi idrar verilirken bu hortumu fark etmeseydi, Fazekas altın madalyasını evine götürebilecekti. Ä°ÅŸte ardı arkası kesilmeyen bu doping ve sahtekarlık haberleri yüzünden sadece bilim çevreleri deÄŸil spor çevreleri de ‘Acaba doping kullanımı kısmen veya tamamen serbest bırakılmalı mı?’ demeye baÅŸladı. Bazı spor otoriteleri ciddi olarak böyle düşünüyor: ‘Baktık olmuyor, madem öyle bırakalım herkesi, kim ne yaparsa yapsın... Böylelikle üstün sporcular yaratılır, yeni rekorlar kırılır ve sporun pazarlama gücü artar...’DOPÄ°NGLE MÃœCADELENÄ°N ZORLAÅžMASI DA CABASITürkiye Voleybol Milli Takım Kaptanı Özlem Özçelik, ‘Bu olimpiyatta doping vakalarında patlama yaÅŸandığı için dopingin serbestliÄŸi konuÅŸulmaya baÅŸlandı’ diyor. ‘Bu ÅŸekilde önümüzdeki yıllarda da doping yapan yapmayan tüm sporcuların üzerinde baskı oluÅŸacaksa, yasak kalksın derim. Doping yapan insanlar saÄŸlığıyla oynuyor. Onların kendilerini düşünmesi lazım. Zaten, alınan tüm önlemlere raÄŸmen dopingin tamamen kökünün kazınması olanaksız görünüyor.’Gerçekten de bir sektör haline gelen bu alanda, tıp, eczacılık ve kimya bilimi, sürekli yenilikler geliÅŸtiriyor. Doping etkisini gizleyecek, analizlerde yabancı maddenin tespit edilmesini engelleyecek yeni maddeler ve yöntemler bularak iz sürülmesini imkansız hale getiriyorlar. Spor tıbbı uzmanları, kendilerini polise, doping tıbbı uzmanlarını da hırsıza benzetiyor: Polis, her zaman hırsızın bir adım arkasında kalıyor.Türkiye Doping Kontrol Merkezi BaÅŸkanı Prof. Aytekin Temizer, doping yasağının devam etmesinden yana. Ama dopingin izlenmesinin çok zorlaÅŸtığını da kabul ediyor: ‘Mesela ÅŸimdi de bir gen dopingi mevzuu var. 2003’te WADA bunu da doping listesine aldı ama ÅŸimdiye kadar tespit edilebilmiÅŸ bir gen dopingi vakası yok. Zor çünkü bunların tespiti. Yine de yasak sürmeli.’ATÄ°NA’DA GÃœN GÃœN DOPÄ°NGLÄ° YAKALANANLAR9 AÄŸustos - Andrew James Brack, Derek Nickolson (Yunanistan, beyzbol)10 AÄŸustos - David Munyasia (Kenya, boks) 12 AÄŸustos - Aye Khine Nan (Birmanya, halter) 18 AÄŸustos - Kostas Kenteris, Katerina Thanou (Yunanistan, atletizm)19 AÄŸustos - Åžule Åžahbaz (Türkiye, halter), Pratima Kumari Na (Hindistan, halter), Wafa Ammouri (Fas, halter), Victor Chislean (Moldova, halter), Zoltan Kecskes (Macaristan, halter) 20 AÄŸustos - Olga Schukina (Özbekistan, atletizm), Sanamacha Chanu (Hindistan, halter)21 AÄŸustos - Leonidas Sampanis (Yunanistan, halter), Albina Khomich (Rusya, halter)22 AÄŸustos - Irina Korzanenko (Rusya, atletizm)24 AÄŸustos - Robert Fazekas (Macaristan, atletizm) 25 AÄŸustos - Olene Olefirenko (Ukrayna, kürek)26 AÄŸustos - Zoltan Kovacs (Macaristan, halter)27 AÄŸustos- Adrian Annus (Macaristan, atletizm- Ä°drar örneÄŸi vermeyi reddetti), Ferenc Gyurkovics (Macaristan, halter), Anton Galkin (Rusya, atletizm)EN YAYGIN DOPÄ°NGLERSteroid: Anabolik steroidler ağır antrenman yapan sporcuların kaslarına güç kazandırıyor. BALCO laboratuvarlarında yeni geliÅŸtirilen THG neredeyse hiç iz bırakmıyor. EPO: Kaslara oksijen taşıyan kan hücrelerinin sayısını artırıyor. Yüzücüler, mesafe koÅŸucuları ve bisikletçiler kullanıyor. Kalp krizi riski yaratıyor. HGH: Büyüme hormonu HGH’nin tespiti çok zor. Kaslarda yapay geliÅŸim saÄŸlıyor. Daha sonra kansere yol açabiliyor. Halterci ve sprinterlarda rastlanıyor.GEN DOPÄ°NGÄ°: Dünya Anti-Doping Ajansı’nın tahminine göre genleriyle oynanmış atletleri 2008 veya 2012 olimpiyatlarında göreceÄŸiz. 1999’da deney için genleriyle oynanan 18 yaşındaki bir sporcu, aniden ölmüştü.Â