48 yıllık tarihten sayfalar
Güncelleme Tarihi:
Birinci Süper Futbol Ligi 48'inci yaşına giriyor. En çok gol atan futbolcular, en çok şampiyon olan takımlar. İşte 48 yıllık tarihinden unutulmayanları.
Birinci Süper Futbol Ligi'nde geride kalan 47 sezonda şampiyonlukları yalnızca 4 ayrı takım paylaştı.
1959'da başlayan ligde şimdiye dek Fenerbahçe, Galatasaray, Beşiktaş ve Trabzonspor dışında, 47 sezonda şampiyonluk sevincini yaşayan takım çıkmadı.
Fenerbahçe 16, Galatasaray 15, Beşiktaş 10, Trabzonspor ise 6 kez mutlu sona ulaştı.
İLK VE SON ŞAMPİYON FENERBAHÇE
1959 yılında ilk kez düzenlenen Birinci Futbol Ligi'nde ilk şampiyonluğu Fenerbahçe kazandı.
2 ayrı grupta birinciliği elde eden ezeli rakipler Fenerbahçe ile Galatasaray, o zamanki statü gereği final maçlarında karşı karşıya geldi. İlk maçta rakibine 1-0 yenilen sarı-lacivertliler, rövanş maçını 4-0 kazanarak, 48 yaşına girmeye hazırlanan ligde ilk şampiyonluğu kazanan takım oldu.
Birinci Lig'de son şampiyonluğu da 2004-2005 sezonunda, Trabzonspor'un önünde mutlu sona ulaşan Fenerbahçe elde etti.
“4 BÜYÜKLER”İN HASRET YILLARI
Birinci Futbol Ligi'nde şampiyonluklara adeta ambargo koyan “4 Büyükler”, zaman zaman mutlu sona ulaşmak için uzun süreler beklemek zorunda kaldı.
Beşiktaş, 1966-67 sezonunda elde ettiği şampiyonluğun ardından tam 14 sezon mutlu sona ulaşmaya hasret kaldı. 1981-82 sezonunda Dorde Miliç yönetiminde şampiyon olan Beşiktaş, taraftarlarının uzun süren hasretine de son verdi.
Galatasaray ise 1972-73 sezonunda ligi en önde tamamladıktan sonra 13 sezon boyunca şampiyonluk sevinci yaşayamadı. Sarı-kırmızılı takım, 1986-87 sezonunda Jupp Derwall yönetiminde şampiyon olarak, 13 yıllık hasreti dindirdi.
EN AZ SÜRE BEKLEYEN FENERBAHÇE
Ezeli rakipler arasında şampiyonluk için en az süre bekleyen takım ise Fenerbahçe olarak dikkati çekiyor.
Sarı-lacivertli ekibin şimdiye kadar ki en uzun süreli şampiyonluk hasreti 6 sezon sürdü. 1988-89 sezonunda gol rekoru kırarak şampiyon olan Fenerbahçe, 6 sezon bekledikten sonra, 1995-96 sezonunda Carlos Alberto Parreira yönetiminde ipi göğüsledi.
TRABZONSPOR ŞAMPİYONLUĞU UNUTTU
Lig şampiyonluğunu şimdiye dek İstanbul dışına taşıyan tek Anadolu takımı olan Trabzonspor ise, son yıllarda şampiyon olamamanın sıkıntısını yaşıyor.
Son lig şampiyonluğunu 1983-84 sezonunda Ahmet Suat Özyazıcı döneminde yaşayan bordo-mavililer, o tarihten bu yana geçen 21 sezondur şampiyonluğa hasret.
GALATASARAY'IN REKORU
Galatasaray, üst üste en çok şampiyonluğa ulaşan takım unvanının sahibi.Lig tarihinde şimdiye dek bir takım en fazla 4 sezon üst üste şampiyon oldu.
Fatih Terim yönetimindeki Galatasaray, 1996-97, 1997-98, 1998-99 ve 1999-2000 sezonlarında ipi en önde göğüsleyerek, Türk futbol tarihine geçti.
ÜST ÜSTE 3'ER KEZ ŞAMPİYON OLAN TAKIMLAR
Bunun yanı sıra Galatasaray 1970-71, 1971-72 ve 1972-73 sezonlarında, Trabzonspor 1978-79, 1979-80 ve 1980-81 sezonlarında, Beşiktaş da 1989-90, 1990-91 ve 1991-92 sezonlarında üst üste 3'er kez şampiyonluğa ulaşma başarısını gösterdi.
Toplam 16 şampiyonluğu olan Fenerbahçe'nin ise, şimdiye dek üst üste 3 lig şampiyonluğu bulunmuyor. Son 2 yılın şampiyonu sarı-lacivertliler, bu sezon tarihlerinde ilk kez bu başarıya ulaşmak için mücadele edecek.
YABANCI TENİK DİREKTÖRLER DAHA ÇOK ŞAMPİYONLUK KAZANDIRDI
Birinci Süper Futbol Ligi'nde geride kalan 47 sezonda yaşanan şampiyonluklardan 34'ünde yabancı teknik direktörlerin, 13'ünde ise Türk teknik adamların imzası bulunuyor.
Rıza Çalımbay yönetimindeki Beşiktaş, Birinci Lig tarihinde Türk teknik direktörlerle şimdiye dek şampiyonluk ipini göğüsleyemezken, Trabzonspor 4 kez Ahmet Suat Özyazıcı, 2 kez de Özkan Sümer olmak üzere toplam 6 şampiyonluğa da yerli teknik direktörlerle ulaştı. Galatasaray'ın da 15 şampiyonluğundan 4'ünde Fatih Terim, 2'sinde de Gündüz Kılıç'ın adı bulunuyor.
Fenerbahçe ise tarihinde ilk kez Türk teknik adamla, 2000-2001 sezonunda Mustafa Denizli yönetiminde mutlu sona ulaştı.
6 ÜLKEDEN 20 YABANCI TEKNİK ADAM
Birinci Futbol Ligi'nde geride kalan 47 sezonda, şampiyonluklarda 6 ülkeden toplam 20 yabancı teknik direktörün imzası bulunuyor.
Yugoslavlar, 10 şampiyonlukla en çok mutlu sona ulaşan yabancı teknik adamlar olurken, onları 7'şer şampiyonlukla İngiliz ve Almanlar izledi.
Ligde ayrıca, Macar teknik adamlar 4, Brezilyalı ve Rumen teknik adamlar da 3'er kez takımlarıyla birlikte ipi önde göğüsledi.
BIRCH, MILNE VE DAUM
Yabancı teknik direktörler arasında ise 2 İngiliz ile 1 Alman teknik adam, Türk futbol tarihine damgasını vurdu.
Galatasaray'ın başında 1970-71, 1971-72 ve 1972-73 sezonlarında şampiyonluk sevinci yaşayan İngiliz Brian Birch, Beşiktaş'ı 1989-90, 1990-91 ve 1991-92 sezonlarında mutlu sona ulaştıran İngiliz Gordon Milne ile 1994-95'te Beşiktaş'ı, son 2 sezonda ise Fenerbahçe'yi zirveye taşıyan Alman Christoph Daum, 3'er şampiyonlukla, Türkiye'de en çok şampiyonluk yaşayan yabancı teknik direktör unvanlarını aldılar.
MILNE'İN REKORU
Birinci Futbol Ligi'nde şimdiye dek düzenlenen 47 sezonda 34 şampiyonluğa imza atan toplam 20 yabancı teknik adam içinde Gordon Milne'in ayrı bir yeri bulunuyor.
İngiliz teknik adam, siyah-beyazlı takımda 6,5 sezon görev yaparak, şimdiye dek Türkiye'de bir Birinci Lig takımını en uzun süre çalıştıran teknik direktör unvanını aldı.
Beşiktaş, Milne yönetiminde 3 şampiyonluk yaşarken, 3 kez de ligi ikinci sırada tamamladı.
KALEPEROVIC, STANKOVIC, LUCESCU VE DAUM
48. sezonuna girmeye hazırlanan ligde şimdiye dek 4 teknik adam, çalıştırdığı 2 ayrı takımın başında da şampiyonluk yaşadı.
Yugoslav antrenörlerden Tomislav Kaleperoviç, 1968-69 sezonunda Galatasaray'ın, 1977-78 sezonunda da Fenerbahçe'nin başında teknik adam olarak lig şampiyonluğu yaşadı. Stankoviç ise 1982-83 sezonunda Fenerbahçe, 1985-86 sezonunda da Beşiktaş ile mutlu sona ulaştı.
Rumen teknik adam Mircea Lucescu da 2001-2002'de Galatasaray, 2002-03'de Beşiktaş ile şampiyonluk sevinci yaşadı.
Alman teknik adam Christoph Daum, 1994-95 sezonunda Beşiktaş ile yaşadığı şampiyonluğa, geride kalan son 2 sezonda Fenerbahçe ile ulaşarak, adını Türk futbol tarihine yazdırdı.
EN ÇOK GOLLÜ SEZON
Birinci Süper Futbol Ligi'nde geride kalan 47 sezonda en fazla gol 1987-88, en az gol ise 1973-74 sezonlarında atıldı.
Ligde 3 puan sisteminin başlangıcı olan 1987-88 sezonunda yapılan 380 maçta, toplam 1032 gol atıldı. Bu rakam lig tarihine, en çok gol atılan sezon olarak geçti.
Birinci Lig'de şimdiye dek en az gol ise 1973-74 sezonunda atıldı. Takımlar 240 maçta fileleri toplam 405 kez havalandırırken, sporseverler sezon boyunca lig tarihinin en az golünü izledi.
GOL ORTALAMASI EN YÜKSEK VE EN DÜŞÜK SEZONLAR
Ligde gol ortalaması en yüksek sezon ise 2000-2001 oldu. 306 maçta toplam 1017 gol atılırken, maç başına düşen 3.32 ortalama, lig tarihine “en bereketli sezon” olarak geçti.
En az gol ortalamasının gerçekleştiği sezon ise 1969-70 oldu. 240 maçta toplam 419 gol atılırken, maç başına düşen ortalama gol sayısı 1.74'te kaldı.
1000 GOL BARAJI 2 KEZ GEÇİLDİ
Birinci Futbol Ligi'nde bir sezonda 1000 gol barajı şimdiye dek 2 kez geçildi.
Ligde 2000-2001 sezonunda atılan toplam 1017 golün yanı sıra, 1987-88 sezonunda da fileler toplam 1032 kez havalanmıştı.
EN GOLCÜ TANJU
Birinci Süper Futbol Ligi'nde geride kalan 47 sezonda en fazla gol atan futbolcu Tanju Çolak olarak tarihe geçti.
Tanju Çolak, Birinci Lig kariyerinde toplam 240 gol atarak, listenin en başında yer aldı. Tanju Çolak'ı, 224 golle Hakan Şükür, 219 golle Hami Mandıralı, 217 golle Metin Oktay, 200 golle de Aykut Kocaman izliyor.
Tanju Çolak, Hakan Şükür, Hami Mandıralı, Metin Oktay ve Aykut Kocaman, aynı zamanda lig tarihinde 200 gol barajına ulaşan 5 futbolcu oldu.
Birinci Futbol Ligi'nde 100 gol barajını, geride kalan 47 sezonda yalnızca 27 futbolcu geçebildi.
BOLİÇ VE KONA
Birinci Futbol Ligi tarihinde 100 gol barajını şimdiye dek yalnızca 2 yabancı oyuncu geçebildi.
Sonradan Türk vatandaşlığına geçen Boşnak Elvir Boliç, Galatasaray, Gaziantepspor, Fenerbahçe, İstanbulspor, Malatyaspor ve Gençlerbirliği formaları altında toplam 128 gole imza atarak Türk futboluna damgasını vurdu. Boliç, yeni sezonda İkinci Lig (A) Kategorisi takımlarından İstanbulspor'da forma giyecek.
Uzun yıllar Türkiye'de top koşturan Kongolu Andre Ngole Kona da 100 gol barajına ulaşan 2. yabancı oyuncu oldu.
HAKAN ŞÜKÜR'ÜN GÖZÜ REKORDA
Türk futbolunun en golcü isimleri arasında yer alan Hakan Şükür, lig tarihinde en çok gol atan futbolcu unvanını yakalama şansı olan en yakın aday olarak gözüküyor.
Kariyeri boyunca ligde toplam 224 gol atan deneyimli futbolcu, faal futbolcular arasında, 240 gollü Tanju Çolak'ın rekoruna ulaşmaya en yakın aday olarak görülüyor.
SON ADAY SERGEN YALÇIN
“100'ler Kulübü”ne girmeye hazırlanan son aday, Beşiktaşlı Sergen Yalçın.
Birinci Lig'de kariyeri boyunca Beşiktaş, İstanbulspor, Fenerbahçe, Galatasaray ve Trabzonspor'da toplam 99 gole imza atan Sergen, yeni sezonda atacağı ilk golle, gol sayısını 100'e ulaştıracak ve bu onura ulaşan 28. futbolcu olacak.
14 TÜRK 4 YABANCI TEKNİK ADAM
Birinci Süper Futbol Ligi'nin 2005-2006 sezonunda, 14 Türk, 4 de yabancı teknik adam görev yapacak.
Yeni sezonda Fenerbahçe, son 2 yılda kendisini şampiyonluğa taşıyan Alman Christoph Daum ile yoluna devam ederken, Galatasaray, Rumen Gheorghe Hagi'nin yerine Belçikalı Eric Gerets ile start alacak. Beşiktaş Rıza Çalımbay, Trabzonspor ise Şenol Güneş ile şampiyonluk kovalayacak.
Ligde görev yapacak diğer yabancı hocalar ise, Gaziantepspor'u çalıştıracak Boşnak Faruk Hadzibegiç'le, bir dönem Fenerbahçe'de de görev yapan ve bu sezon ligin yeni takımlarından Sivasspor'un başında sahaya çıkacak olan Alman Werner Lorant.
8 KULÜP TEKNİK ADAMINI DEĞİŞTİRDİ
Birinci Süper Futbol Ligi takımlarının çoğunluğu, geçen sezonu tamamladığı teknik adamlarla 2005-2006 sezonuna başlayacak.
Ligde yer alan 18 kulüpten 10'u teknik direktör değişikliği yapmadan yeni sezona girerken, 8 kulüp ise çalıştırıcısını yeniledi.