Oluşturulma Tarihi: Mayıs 06, 2006 00:00
100 yıl önce (18 Nisan 1906), Amerika’da tarihin en büyük depremlerinden biri meydana gelmişti. San Francisco sabahın erken saatlerinde (5.12), 8.3 şiddetinde bir depremle sarsılınca, kentin büyük bir bölümü dev bir toz bulutu altında kaldı. Yerkabuğunda kuzeyden güneye uzanan kırılma 1280 km uzunluğunda ve 500m genişliğindeydi.
Deprem elbette ki çok fazla zarar vermişti, ama sarsıntının ardından çıkan yangınların sonuçları çok daha ağır oldu. Su ve telgraf hatları tamamen bozulduğu için itfaiye alevleri söndüremedi. Böylece yangınlar üç gün kadar devam etti; deprem ve yangınlar yüzünden 3000-4000 kişi yaşamını kaybetti, San Francisco’nun merkezindeki 13 kilometrelik alan yerle bir oldu.
Haritadaki kırmızı çizgi, San- Andreas fay hattını göstermekte. Ağır depremin nedeni de San Francisco’nun coğrafi konumuydu. San Francisco, San-Andreas fay hattının üzerindeki yerkabuğundaki bir fay üzerinde yer almakta. Bu fay hattı, kızgın mağmayı yukarı iterek, levhaların kaymasına ve üst üste binmesine neden olmakta.
ALTI METRE KAYDI
Ne var ki bu kaymalar sürtünmesiz gerçekleşmiyor, levhalar çoğunlukla birbirine asılı kalıyor ve bu şekilde gerilimler meydana geliyor. Ve biriken kuvvet birdenbire boşalınca muazzam bir enerji açığa çıkıyor. San Francisco depreminde de iki levha, sadece birkaç saniye içinde altı metre kadar kaymıştı.
Bilim adamları şimdi 1906 yılındaki depremi bilgisayarda yeniden canlandırarak, gelecek için bazı öncelemelerde bulundular. Sismologlara göre yüz yıl önce kırılan kısım birkaç on yıl daha "uyuyabilir". Ancak yerkabuğundaki diğer kırıklar San Francisco için daha tehlikeli. Mesela 138 yıldır gerilim altında bulunan Hayward fayı, kentteki nüfusun ve yapılaşmanın en yoğun olduğu kısmından geçiyor.
San Francisco’da önümüzdeki 30 yıl içinde şiddetli bir depremin meydana gelme olasılığı %50. Uzmanlar özellikle de son yıllarda hafif depremlerin meydana geldiği bölgeler konusunda uyarıyorlar. Ne var ki Kaliforniya’nın jeolojik yapısı çok karmaşık olduğu için deprem tahmini yapmak çok zor. Fakat San Francisco, 100 yıl önceki felaketin yeniden yaşanmasını bekliyor.