Türk profesör robot kara araçları yarışında...
Güncelleme Tarihi:
Turgut Gürer
Oluşturulma Tarihi: Mart 25, 2004 22:28
‘Hummer’, cip ve kamyonet gibi farklı büyüklüklerde 15 kara aracı, ABD Mojave Çölü’ndeki 350 km.lik parkurda kıran kırana mücadele edecek. Ancak bu araçların bir farklılığı var: Şoför koltuklarında sürücüleri yok!
Uzaktan kumanda edilmeksizin, kendi seyir sistemleri ile önlerindeki engebeli araziyi aşmak zorundalar. Robot araçlar arasında, Ümit Özgüner adlı bir Türk profesörün yarattığı 6 çekişli dev bir kamyonet de var.
ABD’de, sürücüsüz robot araçlar filosu, Los Angeles’tan Las Vegas’a kadar olan engebeli arazide yapılacak 350 kilometrelik Büyük Yarış’a (‘Grand Challenge’) hazırlanıyor. Pentagon, İleri Savunma Projeleri Dairesi’nce (DARPA) düzenlenen yarışın, gelecekteki kara savaşlarında insansız askeri araçların geliştirilmesine katkıda bulunması ümit ediliyor.
Amerikan Kongresi aldığı kararla, Pentagon’u 2015 yılına dek kara savaşlarındaki kaybı en aza indirmek için insansız askeri kara araçları geliştirmekle yükümlü kıldı. Ancak Lockheed Martin ve General Dynamics gibi büyük askeri yüklenicilerin çözüm üretmekte hantal kalması, Pentagon’un piyasadaki bilgisayar mühendislerini, yapay zeká uzmanlarını ve robot meraklılarını bu amaç için mücadeleye davet etmesini sağladı.
8 Mart Pazartesi günü başlayan eleme turlarında, aralarında bir türk profesörün zde bulunduğu 25 yarışmacı Los Angeles’taki Kaliforniya Otoyolu’nda dört gün boyunca mücadele etti. Araçların, standartlara uygunluğu ve engelleri aşabilme yetenekleri test edildi. Kazanan ekibin, ödülü alabilmek için yarışı 10 saatten kısa sürede bitirmiş olması şart.
Sürücüsüz araçlar, saatte 45 km.den yüksek bir hızla, yaklaşık 350 kilometrelik ‘off-road’ parkurda Ğuzaktan kumanda edilmeksizin- yollarını bulmak zorunda kalacak. Takımların, araçlarını daha önceden programlamalarını engellemek için yarış rotası iki saat öncesine dek gizli tutulacak.
2 tonluk dev: ‘Terramax’
‘Buggy’, kamyonet ve ‘Hummer’ gibi çok çeşitli 25 robot arasında, Ohio Eyalet Üniversitesi’nde görevli bir Türk profesörün, Ümit Özgüner’in yarattığı 2 tonluk ‘Terramax’ adlı bir kamyonet de bulunuyor. Aracın 6x6 tasarımı, bağımsız süspansiyonları sayesinde aracın yolu üzerindeki kayaları, çukurları ve yarıkları kolayca aşmasını sağlıyor.
‘Terramax’ın ilerlemesi ve yönünü tayin edebilmesi için altı tane çok güçlü bilgisayarı bulunuyor. Ohio Eyalet Üniversitesi ekibi, aracın bilgisayarları için; harita ve rota planlama, sürüş, engel saptama ve algılanan verileri değerlendirme amacıyla bir yazılım geliştirdi. Yirmi mühendis, bilim adamı ve teknisyenin katkısıyla yaratılan ‘Terramax’; radar, laser, sonar ve dijital video kameralar gibi algılama sistemleri ile önüne gelen engelleri algılayabiliyor.
Özgüner, ‘bu yarışta kimin birinci ya da ikinci geleceği önemli değil; önemli olan böyle bir şeyin mümkün olup olmadığını göstermek’ diyor. Ayrıca Özgüner, otomatik sürüş sistemlerinin on yıl içinde sivil araçlarda da kullanılmaya başlanacağına inanıyor.
‘Hayalet süvari’
Eleme turlarında dünyanın kendi başına hareket edebilen ilk robot motosikleti, ‘Hayalet Süvari’ de (Ghostrider) mücadele etti. İlk denemeler motosikletin olağanüstü düzgün hareket ettiğini gösterdi; ancak yalnızca 20 metre boyunca! Berkeley’deki Kaliforniya Üniversitesi’nden Anthony S. Levandowski, motosikletin robot sürüş sistemi için ‘tıpkı sarhoş olmuş bir yeniyetme gibi kullanıyor’ diyor.
Berkeley motosiklet ekibinin lideri Levandowski, üniversiteden bir yıl izin alarak; projenin bir kısmının maliyetini evindeki odaları kiraya vererek karşılamış ve kampüs çevresinde astığı ilanlarla takım arkadaşları aramış.
Daha sonra da ‘Robotics Infantry’ adlı bir şirket kurarak askeri ve sivil robotik uygulamalar geliştirmeye başlamış. Ancak ne yazık ki robot motosiklet, 350 km’lik ana yarışa katılmaya hak kazanamadı.
Araçları tasarlayan yüzlerce bilgisayar mühendisi, robot araştırmacısı, yazılım ve donanım uzmanı için, bu büyük araçları karada seyir ettirmek, NASA’nın Mars üzerindeki robot yüzey araçlarını idare etmesinden bile zor.
‘Boeing’ ve ‘Intel’ şirketlerince 3 milyon dolarla desteklenen, yarışın favorisi ‘Carnegie Mellon (Üniversitesi) Kırmızı Takımı’nın lideri William L. Whittaker bile, geliştirdikleri robot ‘Hummer’ın bitiş çizgisine ulaşacağından kuşkulu.
Yarış süresince askeri helikopterler parkur üzerinde uçacak. Ayrıca her robot araç bir tehlike anında devre dışı bırakılmak için başka bir araç tarafından izlenecek. Hatta ‘DARPA’, çevrecilerin eleştirilerine karşılık, yarış parkurundaki nesli tükenmekte olan kaplumbağaların yuvalarının çevresine çit germe sözü bile verdi.
Robotların hiçbiri bitiş çizgisine ulaşamazsa ‘DARPA’ bu yarışı seneye yeniden düzenlemeyi düşünüyor. Gelecekte kiralama şirketlerine kendi başlarına geri dönebilecek insansız araçlar hayal etmek bile heyecan verici. (http://www.grandchallenge.org adresinden sonuçları öğrenebilirsiniz.)
ABD’de, sürücüsüz robot araçlar filosu, Los Angeles’tan Las Vegas’a kadar olan engebeli arazide yapılacak 350 kilometrelik Büyük Yarış’a (‘Grand Challenge’) hazırlanıyor. Pentagon, İleri Savunma Projeleri Dairesi’nce (DARPA) düzenlenen yarışın, gelecekteki kara savaşlarında insansız askeri araçların geliştirilmesine katkıda bulunması ümit ediliyor.
Amerikan Kongresi aldığı kararla, Pentagon’u 2015 yılına dek kara savaşlarındaki kaybı en aza indirmek için insansız askeri kara araçları geliştirmekle yükümlü kıldı. Ancak Lockheed Martin ve General Dynamics gibi büyük askeri yüklenicilerin çözüm üretmekte hantal kalması, Pentagon’un piyasadaki bilgisayar mühendislerini, yapay zeká uzmanlarını ve robot meraklılarını bu amaç için mücadeleye davet etmesini sağladı.
8 Mart Pazartesi günü başlayan eleme turlarında, aralarında bir türk profesörün zde bulunduğu 25 yarışmacı Los Angeles’taki Kaliforniya Otoyolu’nda dört gün boyunca mücadele etti. Araçların, standartlara uygunluğu ve engelleri aşabilme yetenekleri test edildi. Kazanan ekibin, ödülü alabilmek için yarışı 10 saatten kısa sürede bitirmiş olması şart.
Sürücüsüz araçlar, saatte 45 km.den yüksek bir hızla, yaklaşık 350 kilometrelik ‘off-road’ parkurda Ğuzaktan kumanda edilmeksizin- yollarını bulmak zorunda kalacak. Takımların, araçlarını daha önceden programlamalarını engellemek için yarış rotası iki saat öncesine dek gizli tutulacak.
2 tonluk dev: ‘Terramax’
‘Buggy’, kamyonet ve ‘Hummer’ gibi çok çeşitli 25 robot arasında, Ohio Eyalet Üniversitesi’nde görevli bir Türk profesörün, Ümit Özgüner’in yarattığı 2 tonluk ‘Terramax’ adlı bir kamyonet de bulunuyor. Aracın 6x6 tasarımı, bağımsız süspansiyonları sayesinde aracın yolu üzerindeki kayaları, çukurları ve yarıkları kolayca aşmasını sağlıyor.
‘Terramax’ın ilerlemesi ve yönünü tayin edebilmesi için altı tane çok güçlü bilgisayarı bulunuyor. Ohio Eyalet Üniversitesi ekibi, aracın bilgisayarları için; harita ve rota planlama, sürüş, engel saptama ve algılanan verileri değerlendirme amacıyla bir yazılım geliştirdi. Yirmi mühendis, bilim adamı ve teknisyenin katkısıyla yaratılan ‘Terramax’; radar, laser, sonar ve dijital video kameralar gibi algılama sistemleri ile önüne gelen engelleri algılayabiliyor.
Özgüner, ‘bu yarışta kimin birinci ya da ikinci geleceği önemli değil; önemli olan böyle bir şeyin mümkün olup olmadığını göstermek’ diyor. Ayrıca Özgüner, otomatik sürüş sistemlerinin on yıl içinde sivil araçlarda da kullanılmaya başlanacağına inanıyor.
‘Hayalet süvari’
Eleme turlarında dünyanın kendi başına hareket edebilen ilk robot motosikleti, ‘Hayalet Süvari’ de (Ghostrider) mücadele etti. İlk denemeler motosikletin olağanüstü düzgün hareket ettiğini gösterdi; ancak yalnızca 20 metre boyunca! Berkeley’deki Kaliforniya Üniversitesi’nden Anthony S. Levandowski, motosikletin robot sürüş sistemi için ‘tıpkı sarhoş olmuş bir yeniyetme gibi kullanıyor’ diyor.
Berkeley motosiklet ekibinin lideri Levandowski, üniversiteden bir yıl izin alarak; projenin bir kısmının maliyetini evindeki odaları kiraya vererek karşılamış ve kampüs çevresinde astığı ilanlarla takım arkadaşları aramış.
Daha sonra da ‘Robotics Infantry’ adlı bir şirket kurarak askeri ve sivil robotik uygulamalar geliştirmeye başlamış. Ancak ne yazık ki robot motosiklet, 350 km’lik ana yarışa katılmaya hak kazanamadı.
Araçları tasarlayan yüzlerce bilgisayar mühendisi, robot araştırmacısı, yazılım ve donanım uzmanı için, bu büyük araçları karada seyir ettirmek, NASA’nın Mars üzerindeki robot yüzey araçlarını idare etmesinden bile zor.
‘Boeing’ ve ‘Intel’ şirketlerince 3 milyon dolarla desteklenen, yarışın favorisi ‘Carnegie Mellon (Üniversitesi) Kırmızı Takımı’nın lideri William L. Whittaker bile, geliştirdikleri robot ‘Hummer’ın bitiş çizgisine ulaşacağından kuşkulu.
Yarış süresince askeri helikopterler parkur üzerinde uçacak. Ayrıca her robot araç bir tehlike anında devre dışı bırakılmak için başka bir araç tarafından izlenecek. Hatta ‘DARPA’, çevrecilerin eleştirilerine karşılık, yarış parkurundaki nesli tükenmekte olan kaplumbağaların yuvalarının çevresine çit germe sözü bile verdi.
Robotların hiçbiri bitiş çizgisine ulaşamazsa ‘DARPA’ bu yarışı seneye yeniden düzenlemeyi düşünüyor. Gelecekte kiralama şirketlerine kendi başlarına geri dönebilecek insansız araçlar hayal etmek bile heyecan verici. (http://www.grandchallenge.org adresinden sonuçları öğrenebilirsiniz.)