Sağlıklı gibi görünen kalplerdeki ani krizin sırrı
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Mayıs 07, 2004 21:33
Günümüzdeki kriterlere bakıldığında, önceden hiç bir uyarı vermeden aniden kalp krizi geçiren insanların kalp atışları, mükemmel gibi gözükür. Ancak, sadece ABD’de her yıl ani kalp krizinden ölen 250 bin kişi ile geçen yıl bir futbol karşılaşmasından hayatını kaybeden Kamerunlu oyuncu Marc-Vivien Foé’nun geçmişlerinde hiçbir kalp sorunu yok gibiydi.
Dahası bunlardan büyük çoğunluğunun kalp elektroları sürekli iyi sonuçlar bile verebiliyor.
Ani kalp krizlerinin arkasında bazı hastalıklar yatıyor olabilir.
Sözgelimi, Brugada sendromu denilen hastalığı taşıyanlarda anormal elektrik sinyalleri kalbin düzenli bir şekilde kan pompalamasını ara sıra durdurabilir. Genç ve sağlıklı yetişkinlerde görülen QT sendromu da, ani ölümlerle ilişkilendiriliyor.
EKG’lerin incelenmesinde standart olarak piklere ve çukurlara bakılır.
Atina Üniversitesi'nden Panayiotis Varotsos ise, sağlıklı kalp ile, ani kriz geçiren kalp arasındaki farklılıkları bulmak için, kalbin tek bir atışı tamamlaması için geçen süredeki değişimleri incelemeye karar verdi.
Rasgele değişim
Kalp atış hızındaki bu değişimler, spor zindeliğini ölçmede zaten kullanılıyor. Çok fazla değişim, daha sağlıklı bir kalbe işaret eder. Ancak Varotsos için, her bir atışın uzunluğundaki değişim ve bu değişimin rasgele olup olmadığı önemli.
Yunan araştırmacı, daha önce deprem gibi fiziksel sistemler için kullandığı denklemleri bu kez kalbe uyguladı. Sağlıklı bir kalpte bu değişimlerin belirli bir düzeni olmalıydı. Eğer kalpte bir sorun varsa, bu düzen bozulmalı ve rasgele değişimler gerçekleşmeliydi.
Varotsos ve ekibi, bu fikri denemek için kalp rahatsızlığı olan 95 hastanın EKG’siyle sağlıklı 10 hastanın EKG’lerini karşılaştırdı. Ekip, hasta kalplerin değişimlerinin çok daha rasgele olduğunu belirledi.
Varotsos’a göre, yöntem, tüm kalp sorunlarını ortaya çıkarmak için başlangıç taraması olarak kullanılabilir. Araştırmacı aynı zamanda, bu tekniğin gerçeğe dönüşmesinin daha çok şansı olduğunu, çünkü fiziksel bir modeli temel aldığını vurguluyor.
İngiliz Kalp Vakfı’ndan Tim Bowker’ın da dikkat çektiği gibi, veritabanının oluşturulmasında EKG’leri kullanılan hastalar hakkında daha fazla şey bilinmesi mümkün değil: ‘Bunu bilmeden de yöntemin bu 105 kişi dışındakilere de uygulanıp uygulanmayacağını bilemeyiz’ diyor. Güvenilir olarak kabul edilmesi halindeyse yöntem, ani ölüm geçmişi olan aile fertlerinin izlenmesinde kullanılabilir.
KALP KRİZİ UYARISI
EKG sonuçlarını inceleyen Varotsos ve ekibi, Q-T aralığındaki rasgele değişimlerin, ani kalp krizi ölüm riskini arttırdığını saptadı.
P- Atriyal depolarizasyon: üst odacıklar kasılıyor. QRS- Ventriküler depolarizasyon: alttaki daha geniş odacıklar kasılıyor.
ST- Ventriküler repolarizasyon: bir sonraki kasılmaya hazırlık olarak alt odacıktaki hücreler yeniden yüklenir.
Ani kalp krizlerinin arkasında bazı hastalıklar yatıyor olabilir.
Sözgelimi, Brugada sendromu denilen hastalığı taşıyanlarda anormal elektrik sinyalleri kalbin düzenli bir şekilde kan pompalamasını ara sıra durdurabilir. Genç ve sağlıklı yetişkinlerde görülen QT sendromu da, ani ölümlerle ilişkilendiriliyor.
EKG’lerin incelenmesinde standart olarak piklere ve çukurlara bakılır.
Atina Üniversitesi'nden Panayiotis Varotsos ise, sağlıklı kalp ile, ani kriz geçiren kalp arasındaki farklılıkları bulmak için, kalbin tek bir atışı tamamlaması için geçen süredeki değişimleri incelemeye karar verdi.
Rasgele değişim
Kalp atış hızındaki bu değişimler, spor zindeliğini ölçmede zaten kullanılıyor. Çok fazla değişim, daha sağlıklı bir kalbe işaret eder. Ancak Varotsos için, her bir atışın uzunluğundaki değişim ve bu değişimin rasgele olup olmadığı önemli.
Yunan araştırmacı, daha önce deprem gibi fiziksel sistemler için kullandığı denklemleri bu kez kalbe uyguladı. Sağlıklı bir kalpte bu değişimlerin belirli bir düzeni olmalıydı. Eğer kalpte bir sorun varsa, bu düzen bozulmalı ve rasgele değişimler gerçekleşmeliydi.
Varotsos ve ekibi, bu fikri denemek için kalp rahatsızlığı olan 95 hastanın EKG’siyle sağlıklı 10 hastanın EKG’lerini karşılaştırdı. Ekip, hasta kalplerin değişimlerinin çok daha rasgele olduğunu belirledi.
Varotsos’a göre, yöntem, tüm kalp sorunlarını ortaya çıkarmak için başlangıç taraması olarak kullanılabilir. Araştırmacı aynı zamanda, bu tekniğin gerçeğe dönüşmesinin daha çok şansı olduğunu, çünkü fiziksel bir modeli temel aldığını vurguluyor.
İngiliz Kalp Vakfı’ndan Tim Bowker’ın da dikkat çektiği gibi, veritabanının oluşturulmasında EKG’leri kullanılan hastalar hakkında daha fazla şey bilinmesi mümkün değil: ‘Bunu bilmeden de yöntemin bu 105 kişi dışındakilere de uygulanıp uygulanmayacağını bilemeyiz’ diyor. Güvenilir olarak kabul edilmesi halindeyse yöntem, ani ölüm geçmişi olan aile fertlerinin izlenmesinde kullanılabilir.
KALP KRİZİ UYARISI
EKG sonuçlarını inceleyen Varotsos ve ekibi, Q-T aralığındaki rasgele değişimlerin, ani kalp krizi ölüm riskini arttırdığını saptadı.
P- Atriyal depolarizasyon: üst odacıklar kasılıyor. QRS- Ventriküler depolarizasyon: alttaki daha geniş odacıklar kasılıyor.
ST- Ventriküler repolarizasyon: bir sonraki kasılmaya hazırlık olarak alt odacıktaki hücreler yeniden yüklenir.