Dış gebelik nedir ve neden olur?
Güncelleme Tarihi:
Başlangıcı normal hamileliğe benzeyen ancak gebelik kesesinin rahim içi dışında bir yere genellikle de tüplere yerleşmesi sonucunda oluşan dış gebelik, erken fark edilmemesi durumunda hastaya hayati risk yaşatabiliyor. Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Gamze Baykan konu ile ilgili merak edilenleri cevapladı.
Hamilelik döllenmiş bir yumurta ile başlar. Normalde döllenmiş yumurta rahmin iç yüzeyine yapışır. Dış gebelik durumunda ise döllenmiş yumurta rahme yapışmaz. Bunun yerine, fallop tüpüne, karın boşluğuna veya servikse yapışabilir.
Hayatı tehdit edecek kanamalara sebep olabileceği için kısa süre içerisinde tıbbi bakıma ihtiyaç duyar. Dış gebeliğin devam ettirilmesi mümkün olmadığından embriyonun rahim dışarısında bir yere yerleştiği tespit edilir edilmez gebeliğin sonlandırılması gerekmektedir. Dış hamileliğin erken tedavisi, gelecekte sağlıklı hamilelikler yaşanabilmesini olanaklı kılar.
Yumurta büyüdükçe semptomlar daha belirgin hale geliyor
Dış gebelik her zaman semptomlara neden olmaz ve sadece rutin bir gebelik taraması sırasında tespit edilebilir. Mide bulantısı ve meme ağrısı, hem ektopik hem de uterin gebeliklerde sık görülen semptomlar arasında yer alır. Dış gebelikte yaygın olarak rastlanan belirtiler;
Karın, pelvis, omuz veya boyunda keskin ağrı dalgaları
Karnın bir tarafında oluşan şiddetli ağrı
Hafif ila şiddetli vajinal lekelenme veya kanama
Baş dönmesi veya bayılma
Rektum üzerine baskı
Kan basıncında düşme
Dış gebeliği oluşturan belirli faktörler var
Aktif cinsel hayatı olan her kadın dış gebelik riski taşımaktadır. Fakat ektopik gebeliğin oluşumunu artıran belirli durumlar vardır. Bunlar;
Apandisit ya da geçirilmiş pelvik enfeksiyonlar
Endometriozis
Daha önce geçirilmiş dış gebelik
Rahim içi araç kullanırken oluşan gebelikler
Tüplerin bağlanmış olduğu durumlarda oluşan gebelikler
Çok eşlilik
Bazı infertilite tedavileri
35 yaş üzeri gebelikler
Cinsel yolla bulaşan hastalıklar
Riskleri azaltmak sizin elinizde
Dış gebeliği önlemenin kesin bir yolu henüz bulunamamıştır. Ancak risk durumunu minimize edebilirsiniz.
Cinsel partner sayınızı sınırlamak ve prezervatif kullanmak cinsel yolla bulaşan enfeksiyonları önlemeye yardımcı olurken pelvik inflamatuar hastalık riskini azaltmanızı sağlar. Aynı zamanda hamile kalmaya çalıştığınız bir dönemde sigara kullanmayı kesinlikle bırakmanız gerekir. Ne kadar çok sigara içerseniz risk oranını o denli yükseltmiş olursunuz.
Tedavi teşhis dönemine göre değişkenlik gösterir
Dış gebelik erkenden teşhis edilirse ilaçla tedavi edilebilir. İlaç enjekte edilerek hücre büyümesi engellenir ve büyümüş olan hücrelerin yok edilmesi sağlanır. Teşhis daha geç bir dönemde yapıldıysa dış gebelik ilaç ile tedavi edilemez, cerrahi bir destek gerekir. Laparoskopik cerrahi ile karın bölgenizde ufak bir kesik açılır. Doktorunuz kameraya ve ışığa sahip, ince bir tüp (laparoskop) ile bölgeyi inceler.
Fallop tüplerinin onarılması ve dış dokunun kaldırılması için başka aletler gerekebilir veya bunu yapabilmek için başka ufak kesikler de açılabilir. Tedavi sonrası beta-hCG seviyesi düşer. Eğer düşmüyorsa hala gebelik dokusunun olduğu anlamına gelir. Beta-hCG seviyesi sıfır olana kadar takip edilmesi gerekir. Dış gebelik sonrası tekrar dış gebelik olma ihtimali yüksektir. Eğer ilaç tedavisi veya cerrahi sonrası tüplere zarar gelmemişse normal gebelik şansı daha fazla olur.