Türkiye'nin içinde insan yaşamış en büyük mağarası: Karain

Karain Mağarası; doğal karstik oluşumlar sonucu meydana gelmiş. Kılıç Kökten tarafından 1946 yılında keşfedilen mağara, ince dehlizlerle üç kayanın birleşimi sonucunda ortaya çıkmış. Denizden yüksekliği 430-450 metre olan mağarada yapılan kazılarda, bölgenin günümüzden 500.000 yıl kadar önce de yerleşim merkezi olarak kullanıldığı sonucu elde edilmişti.

Türkiye'nin içinde insan yaşamış en büyük mağarası olan Karain Mağarası, Anadolu ve Yakın Doğu tarihi açısından önemli bir paleolitik merkez. Mağara paleolitik, neolitik, kalkolitik, eski tunç gibi protohistorik çağlarda ve klasik çağda insanlar tarafından sürekli bir biçimde iskan edilmiş. Karain Mağarası'nda yapılan kazılarda elde edilen arkeolojik buluntular, alt paleolitikten geç Roma dönemine kadar görülen yerleşim izleri ile Anadolu arkeolojik çalışmalarında önemli bir boşluğu dolduruyor. Klasik dönemlerdeki kullanım daha çok Adak Mağara (tapınak) niteliğinde olmuş. Mağara alnı ve dış duvarları üzerinde Grekçe kitabe ve nişler de bulunuyor.




Ayrıca, verdiği bitki ve hayvan kalıntıları ile Batı Akdeniz'in eski çevresinin ortaya konmasında önemli bir rol üstlenen Karain, çevresindeki diğer mağaralarla birlikte doğal ve kültürel özellikleri dolayısıyla karma sit olarak Dünya Miras Listesi'ne önerilmekte.