Bir aşk hikayesinden doğan güzel: Tac Mahal

Görkemli mimarisinin yanısıra kalplere dokunan yapım hikayesine sahip bir şaheser olan yapı Türk-İslam Mimarisinin en önemli yapıtları arasında gösteriliyor. Babür İmparatorluğunun 5. hükümdarı Şah Cihan'ın 17 Haziran 1631 tarihinde genç yaşta ölen eşi Ercümend Bânû Begüm için o zamanki imparatorluğun başkenti olan Agra'da yaptırdığı Tac Mahal, Mümtaz Mahal'in ve 1666'da ölen imparator Şah Cihan'ın mezarlarını barındırıyor. Bu görkemli eser, hanedanın güç ve kudreti kadar, Şah Cihan ile eşi Ercümend Bânû Begüm arasındaki sevginin de sembolü olarak niteleniyor. Rivayetlere göre; Şah Cihan'ın tahta çıkması üzerine Mümtaz Mahal adını alan Ercümend Banu, on dördüncü çocuğunu doğururken hayatını kaybeder.

Hükümdar da, eşine duyduğu sevginin hatırasına görkemli bir anıt mezar yaptırarak teselliyi sanat ve mimaride bulmaya çalışır. Türbe, iki yanında simetrik yapılar olarak inşa edilmiş cami ve konuk evi ile anıtsal giriş kapısından olan yapılar bütünü içinde yer alıyor. Türbenin inşaatı için mimar ve ustalardan oluşan bir heyet kuran hükümdar, Osmanlı, İranlı, Suriyeli usta ve sanatkârlarla birlikte mahallî Hint ustalara da görev vermiş. Bağdat'tan hattat, Buhara'dan kakma ustası, İstanbul'dan kubbe ustası, Semerkand'dan minare yapımcısı, Kandahar'dan taş ustası, Şiraz'dan çizim ustası getirtmiş.




Tac Mahal'in yapımında parlak, ince mavi damarları olan beyaz mermer kullanılmış. Aynı mermerden yapılan ve yerden yüksekliği 82 metre olan kubbe, Mimar İsmail Efendi tarafından yapılmış ve 1648 yılında tamamlanmış. Kubbesi üzerinde altınlı bir alem bulunan türbenin beyaz mermerden 4 minaresi bulunuyor. Anıtın dört yanına Hattat Settâr Efendi tarafından Yasin suresinin tamamı yazılmış. İnşaatında çok sayıda ustanın da yanı sıra, günde 20 bin işçinin çalıştığı tahmin edilen Tac Mahal'in yüz binlerce akik, sedef ve firuze gömülü olan duvarlarında ayrıca 42 zümrüt, 142 yakut, 625 pırlanta ve 50 adet çok iri inci bulunuyor.