Sıcaklık endeksi şubat ayında 50C’ye ulaştı! Batı Afrika’nın kavurucu sıcağında hayatta kalmaya çalışıyorlar… ‘Sanki hava yokmuş gibi hissediyoruz’
Güncelleme Tarihi:
Afrika kıtası denince herkesin aklına çok sıcak bir iklim geliyor. Bu doğru fakat özellikle Batı Afrika’daki sıcak hava dalgası, iklim kriziyle daha da güçlendi. Durum öyle bir hal aldı ki, bölgede sıcaklık endeksi şubat ayında 50C'ye ulaştı. Küresel ölçekte kaydedilen en sıcak şubat ayını yaşayan yerel sakinler, durumu “Sıcak nemle birleşince zaman duruyor” sözleriyle anlatıyor
KÜRESEL ÖLÇEKTE KAYDEDİLEN EN SICAK ŞUBAT AYI OLDU
Bu yıl Batı Afrika'yı kavurucu bir sıcak hava dalgası vurdu; en şiddetli sıcaklar 11-15 Şubat tarihleri arasında yaşandı ve sıcaklıklar 40C'nin üzerine çıktı. Ortalama sıcaklıklar ise 36C oldu.
Geçtiğimiz ay küresel ölçekte kaydedilen en sıcak şubat ayı olarak kayıtlara geçti ve bu rekor üst üste dokuzuncu kez kırılmış oldu. Artmaya devam eden karbon emisyonları ve El Niño fenomeninin geri dönüşü sıcaklıkları arttırdı. Nijerya ve Gana'daki meteoroloji kuruluşları yüksek sıcaklıklar konusunda uyarılarda bulundu ancak etkilenen diğer ülkelerin çoğu tehlikeli sıcaklara karşı hazırlık yapmadı.
Nem oranının da yüksek olması insanların terleyerek serinlemesini zorlaştırdı. Sıcaklığın nasıl hissedildiğini yansıtmak için sıcaklık ve nemi birleştiren bir ölçü olan ısı endeksi 50C'ye ulaştı. Hollanda Kraliyet Meteoroloji Enstitüsü'nde hava ve iklim aşırılıkları araştırmacısı olan Izidine Pinto, "Bu insan vücudu için çok tehlikeli" dedi.
Nijerya Meteoroloji Ajansı yetkilisi Wasiu Adeniyi İbrahim ise şunları söyledi: "Şubat ayındaki sıcak hava dalgası yılın başlarında meydana geldi, yani pek çok insan sıcağa henüz alışamamıştı. Küresel ısınmadaki her bir derecelik artışla birlikte, bu tür sıcak hava dalgaları daha da sıcak hale gelecektir."
'YÜKSEK SICAKLIKLAR SESSİZ KATİLLERDİR'
Kızılhaç Kızılay İklim Merkezi'nde risk danışmanı olan Maja Vahlberg, "Pek çok insan sıcağın tehlikelerinin farkında değil ancak yüksek sıcaklıklar sessiz katillerdir. Yaşlılar, mevcut sağlık sorunları olan kişiler ve açık havada çalışanlar için inanılmaz derecede ölümcül olabilirler. Batı Afrika nüfusunun yaklaşık yarısı da kayıt dışı konutlarda yaşıyor ve bu da milyonlarca insanı aşırı sıcaklara karşı son derece savunmasız hale getiriyor" ifadelerine yer verdi.
KAKAO FABRİKALARI İŞLEMEYİ DURDURDU
Fildişi Sahili'ndeki çiftçiler şubat ayında yüksek sıcaklıkların ve yağmur eksikliğinin ürünlere zarar verdiğini söyledi. Mart ayında ülkedeki ve Gana'daki kakao fabrikaları, çekirdekleri satın almaya güçleri yetmediği için işlemeyi durdurdu ya da azalttı. Kakao çekirdeğinin fiyatı, Mart 2020'deki fiyatın üç katından fazla artarak ton başına 8.000 doların üzerine çıktı.
Bu hafta World Weather Attribution (WWA) bilim insanları grubu tarafından yayınlanan bir çalışma, iklim krizinin olmadığı bir dünyada sıcak hava dalgasının yüzyılda bir kereden daha az yaşanacağını ortaya koydu. Fakat maalesef yaşananlar hiç de öyle olmadı. Sıcak hava dalgaları gezegenimizde son dört yılda ortalama 1,2 derecelik küresel ısınma ile on yılda bir görülen bir olay oldu. Sıcaktan milyonlarca insan etkilendi ancak raporlama eksikliği nedeniyle erken ölümlerin veya hastalık vakalarının sayısı bilinmiyor.
'BİR YAŞINDAKİ BEBEĞİM SICAKTAN AĞLIYOR'
52 yaşında bir marangoz olan Tarly, son aylarda Fildişi Sahili'nde yaşadığı Abobo banliyösünde iş arkadaşlarının sıcaktan bayıldığını görmüş. "Uyandığımda yaptığım ilk şey duş almak. Ama minibüse bindiğimde çoktan terlemiş oluyorum ve öğleden sonraya kadar da öyle kalıyor” diyen Tarly, iş yerinde ‘serinleme molaları’ olmasa da iş arkadaşlarının zaman zaman kahve ya da çay içmek için ara verdiğini söyledi.
“Tek yapabildiğim pencereleri ve kapıyı açıp havanın akmasını sağlamak, ama hava bile hareket etmiyor” diyen Tarly yaşadıkları şu sözlerle anlattı: “Bir yaşındaki bebeğim geceleri sıcaktan ağlıyor. İki genç kızım ise gece yarısı duş almak için uyanıyor ve sonra yatağa dönüp vantilatörün önünde yatıyor. Yine de sıcaklık etkisini sürdürüyor; gitmiyor. Kelimenin tam anlamıyla üstümüze yapışıyor. Havanın en az sıcak olduğu ve daha iyi uyuyabildiğiniz zaman sabahın dördü ama ben işe gitmek için uyanmak zorundayım. Hava bu kadar sıcakken ve bir de nemle birleşince zaman duruyor.”
'HAVA YOKMUŞ GİBİ HİSSEDİYORUZ'
Tarly'nin komşusu da sıcağın hayatını etkilediğini anlattı. Film yapımcısı Richard Lamah çekim programlarını sıcaklığa göre uyarlamak zorunda kaldıklarını söyledi, “Eskiden sabah altıdan dokuza kadar çekim yapardık ama şimdi bu imkânsız çünkü sabah dokuzda güneş kavurucu oluyor. Meslektaşlarım havalandırması olan kapalı mekanlarda çalışmaya ve çekimin ortasında serinlemek için mola vermeye ve hatta duş almaya başladılar. Evde de durum aynı. Ne ben ne de çocuklarım sıcak yüzünden iyi uyuyamıyoruz; sanki hava yokmuş gibi hissediyoruz" dedi.
'YÜRÜMEYE BİLE GÜCÜM YOK'
Nijerya'nın en kalabalık şehri olan Lagos'ta insanlar, sıcak hava dalgası hafifledikten sonra bile yüksek sıcaklıklarla mücadele etmeye devam etti. Bölge sakinlerinden Yussuf şunları söyledi: "Çalışmak çok zor. Bütün gün susuz kaldığımı hissediyorum, bu yüzden sürekli su içmek için durmam gerekiyor. Sıcaklar işimi etkiliyor çünkü ülke çapında seyahat etmeyi ve saha ziyaretleri yapmam gerekiyor. Ancak benim yürüyüşe çıkmak için bile gücüm yok.”
The Guardian'ın 'When it’s this hot, time stands still’: surviving west Africa’s blistering heat' başlıklı haberinden derlenmiştir.