Derleyen: İsmail SARI / isari@hurriyet.com.tr | Fotoğraf: iStock, Alamy
Oluşturulma Tarihi: Temmuz 20, 2024 07:47
ABD’nin Güney Florida’sında geçen hafta büyük bir sürpriz yaşandı. Fort Lauderdale’in batısındaki bir yapay gölde yüzen deniz ineği, bölge sakinlerini şaşkına çevirdi. Deniz ineğinin bu alışılmadık konumda nasıl ortaya çıktığı konusunda biyologlar çeşitli teoriler geliştiriyor. İşte detaylar…
Denizlerin derinliklerinde, bilimin henüz tam olarak çözümleyemediği, sıra dışı ve gizemli pek çok canlı yaşıyor. Okyanusun karanlık tabakalarında bulunan bu türler, çoğu zaman adeta birer fantastik karakter gibi görünüyor.
Örneğin, okyanusun derinliklerinde yaşayan fangtooth balığı, devasa korkutucu dişleriyle ‘denizlerin canavarı’ olarak adlandırılıyor. Diğer bir büyüleyici örnek ise ‘denizin vampiri’ olarak bilinen vampir kalamarı. Koyu kırmızı renkli kanı ve avlarını etkisiz hale getirmek için geliştirdiği etkileyici tentakülleriyle (Birçok omurgasız hayvanın başında bulunan, dokunmaya, tutmaya yarayan hareketli uzantı) dikkat çekiyor.
Ancak, bu sıra dışı deniz canlılarının ötesinde, görüntüsüyle herkesi hayrete düşüren bir başka ilginç tür daha var: Deniz ineği. Deniz ineği, su altı dünyasının barışçıl sakinlerinden biri olarak tanımlanıyor.
Sıcak ve sığ kıyı bölgelerinde, özellikle Karayipler, Amerika Birleşik Devletleri’nin güneydoğusu ve Brezilya’nın kuzeydoğusunda yaşıyor. Büyük, yumuşak gövdeleri ve balina benzeri kuyruklarıyla tanınan deniz ineği, genellikle de deniz bitkileriyle besleniyor.
Fakat, bu sakin deniz canlısı, geçtiğimiz günlerde beklenmedik bir şekilde Güney Florida’nın bir yapay gölünde gözlemlendi. Atlas Okyanusu’na yaklaşık 16 kilometre uzaklıktaki Fort Lauderdale’in batısında bulunan gölde ortaya çıkan deniz ineği, biyologlar ve bilim camiasında büyük bir şaşkınlık yarattı.
YER ALTI GEÇİTLERİNİ KULLANARAK GELMİŞ OLABİLİR
Daily Mail’e açıklamalarda bulunan biyologlar, deniz ineğinin yiyecek ve sıcak sığ su arayışı için Pembroke Pines Gölü’ne ulaştığını ve bunun için de yer altı geçitlerini kullandığını ileri sürüyor.
Florida Balık ve Yaban Hayatı Koruma Komisyonu’ndan Biyolog Amber Howell ise Business Insider'a yaptığı açıklamada, “Deniz inekleri son yıllarda yiyecek bulmakta zorluk çekiyor. Tatlı, acı ve tuzlu suda yaşayabildikleri için besin bulmak adına evlerinden yüzlerce kilometre uzağa seyahat edebiliyorlar” dedi.
Howell, şöyle devam etti:
“Ancak bu deniz ineğinin davranışı bizi çok şaşırttı. Gölün bağlantı geçitlerini haritalarda görüntüleyemedik. Fakat yolların altında menfez adı verilen büyük borular olduğunu tespit ettik. Bu bölgedeki menfezler bir deniz ineğinin güvenli bir şekilde yüzebileceği kadar büyük. Bu şekilde göle gelmiş olabilir.”‘YÜZÜNÜ GÖRDÜM VE ÇOK KORKTUM, DAHA ÖNCE BÖYLE BİR CANLININ VARLIĞINDAN HABERİM YOKTU’Deniz ineğini gören Pembroke Pines sakini Bill Barnett, WPLG Local 10’a verdiği demeçte,
“Ben deniz inekleriyle büyüdüm. Onları çok kez gördüm. Ancak bu gölde gördüğüm ilk deniz ineği. Yaklaşık 15 yıldır burada yaşıyorum. Buraya gelmiş olması çok ilginç” ifadelerini kullandı.
Bir diğer bölge sakini Myriam Schenk de deniz ineğini gördüğünü söyleyerek, “
Yüzünü gördüm ve çok korktum. “Bu ne?” dedim. Hemen video çekmeye başladım. Daha sonra internette biraz araştırınca deniz ineği olduğunu öğrendim. Böyle bir canlı olduğunu bilmiyordum. Çok korkutucuydu. Hemen yetkililere haber verdim. Bu gölde normalde küçük balıklar ve kaplumbağalar yaşıyor. Deniz ineği için doğal bir ortam değil. Yetkililer de gördükleri manzara karşısında çok şaşırdı” ifadelerini kullandı.
2021’DE DE BİR DENİZ İNEĞİ GÖZLEMLENMİŞTİDeniz ineğinin Pembroke Pines Gölü’nde görülmesi ilk kez yaşanmıyor; yerel polis departmanı 2021'de başka bir deniz ineği ile ilgili de benzer bir durumu bildirmişti. O dönemde Pembroke Pines Polis Departmanı, deniz ineğinin videosunu yayınlamış ve bölge sakinleri ile ziyaretçileri
‘yerel yaban hayatına saygı göstermeye’ çağırmıştı.
Eyalet yaban hayatı görevlileri, bu seferki deniz ineğinin zayıf olması ve düzensiz yüzmesi nedeniyle hayvanı kurtarmak zorunda kaldı. Ancak biyologlar, gölde bulunan en yeni sakinin sağlıklı göründüğünü ve bol miktarda yiyeceğe erişebildiğini açıkladı.
Amber Howell, bu konuyla ilgili verdiği demeçte,
“Bu bölgede, faydalanacakları çok sayıda kıyı bitki örtüsü bulunuyor. İncelemelerimize göre bu canlılardan oldukça beslenmiş. Deniz ineğinin sağlığı konusunda hiçbir endişemiz yok, oldukça iyi görünüyor” ifadelerini kullandı.
NESLİ TÜKENME TEHLİKESİ ALTINDADeniz ineği aslında Florida’nın resmi tatlı su memelisi olarak tanımlanan ve besin kaynaklarının azalması nedeniyle nesli tükenme tehlikesi altında olan bir tür. Ancak bölge halkı tarafından pek de bilinmiyor.
Bu azalmanın nedenlerinden biri ise deniz ineklerinin ana besin kaynağı olan deniz çayırlarını öldüren alg patlamaları. Bu alg patlamaları, su altındaki bitkilerin yanı sıra diğer bitkileri de etkileyebilir.
Deniz inekleri, genellikle günde sekiz saate kadar deniz bitkilerini tüketiyor. Atlas Okyanusu’ndaki zararlı alg patlamaları (HAB'lar), fitoplanktonları içeriyor ve suyu bulanıklaştırarak deniz çayırlarına ulaşan güneş ışığını kısıtlıyor. Bu durum, bitki örtüsüne zarar veriyor ve yeniden büyümesini zorlaştırıyor. Bazı HAB'lar, Florida’da yaygın olan ve Kasım 2022 ile Haziran 2023 arasında yaklaşık 123 deniz ineğinin ölümüne neden olan
Karenia brevis mikroalg gibi, deniz inekleri için toksik olabiliyor.
Fotoğraf: iStock, Alamy