Bilim insanları uyardı: Tatlı sulardaki yaşam tehdit altında
Güncelleme Tarihi:
Bilim insanları, dünyamızın yüzeyinin yüzde 1'inden daha azını kaplayan tatlı su kaynaklarındaki yaşamın tehdit altında olduğunu açıkladı. Tatlı su kaynaklarında bulunan tatlı su balığı, yusufçuk, kızböcekleri, yengeç, kerevit ve karides türünün neslinin 4'te 1 oranında tükenme riskiyle karşı karşıya olduğu belirtildi.
Bilim insanları, dünya genelindeki tatlı su yaşamının dörtte birinin yok olma riskiyle karşı karşıya olduğu uyarısında bulundu.
Nature dergisinde yer alan araştırmaya göre, kimyasal ve kanalizasyon kirliliğinin artması, suyun aşırı çekilmesi ve istilacı türler, binlerce canlı türünün yok olma ihtimalini arttırdı.
Araştırmanın, Uluslararası Doğa Koruma Birliği'nin (IUCN) Tehdit Altındaki Türlerin Kırmızı Listesi üzerinden yapıldığı belirtildi.
23 bin 496 tatlı su balığı, yusufçuk, kızböcekleri, yengeç, kerevit ve karides türünün neslinin tükenme riski değerlendirilen araştırmada, tatlı su hayvanlarının 4'te 1'inin yüksek yok olma tehlikesi altında olduğu vurgulandı.
Araştırmada, yengeç, kerevit ve karideslerin yüzde 30'unun tehdit altında olduğu ve incelenen gruplar arasında en yüksek yok olma riskiyle karşı karşıya olduğunu, bu yok olma oranını tatlı su balık türlerinin yüzde 26 ve yusufçuk ile kızböceklerinin yüzde 16 ile takip ettiği bilgisi yer aldı.
Araştırmada, "Tatlı su doğal hayatının, arazilerin tarım alanlarına dönüştürülmesi ile tatlı su kaynaklarından su çıkarılması ve yerli olmayan istilacı türler, aşırı avlanma, balık göçlerini engelleyen barajlar nedeniyle nesilleri tükenme riski altında" denildi.
Doğa koruma uzmanları, nehirlerin, göllerin, akarsuların ve tatlı su sulak alanlarının, dünya yüzeyinin yüzde 1'inden daha azını kaplamalarına rağmen bu türlerin önemli yaşam alanı olduğunu belirtti.
35 YILDA YÜZDE 35'İ YOK OLDU
Araştırma, 1970 ila 2015 yılları arasında dünyadaki sulak alanların yüzde 35'inin yok olduğunu ve bu oran içerisinde 1000 km'den da uzun nehirlerin yüzde 37'sinin artık nehir yataklarının tamamında akmadığı ortaya konuldu.
Sulak alanların yok olmasının ormanların yok olmasından üç kat daha hızlı gerçekleştiği belirtilen araştırmada, tehdit altındaki en fazla türün Afrika'nın en büyük gölü Victoria gölünde yaşadığı ifade edildi.
Victoria Gölü'nün ardından Güney Amerika'daki Titicaca Gölü ve Sri Lanka'nın Islak Bölgesi'nin, en çok tatlı su türünü barındırdığı aktarıldı.
Yok tehlikesi altında olduğu belirtilen tatlı su türlerinin çeşitliliğinin, sellerin kontrolünde, küresel ısınma ile mücadele, milyarlarca insanın kültürü ve geçim kaynağı konusunda desteklediği belirtildi.
ŞİMDİYE KADAR YAPILAN İLK KAPSAMLI ANALİZ
IUCN tarafından yapılan çalışmanın, bu zamana kadar tatlı sularda yaşayan türlerin karşı karşıya olduğu yok olma riskine ilişkin yapılan ilk analiz olduğu vurgulandı.
Daha önce bu türler için yapılan çalışmaların, karada yaşayan hayvanlara ilişkin çevresel hareketleri yönlendirmek için bazı çalışmalar yapıldığı aktarıldı.
UCN'nin tatlı su biyoçeşitliliği sorumlusu Catherine Sayer, "Tatlı su kaynakları, dünyada bilinen tüm türlerin yüzde 10'una ev sahipliği yapmaktadır. Milyarlarca insanın güvenli içme suyu, geçim kaynakları, sel kontrolü ve küresel ısınmanın etkilerinin azaltılması için kilit öneme sahiptir ve hem doğa hem de insanlar için korunmalıdır" dedi.
