Sınavlarda 2 gözetmen öğretmen sınıfta olacak

Özel okullar da dahil tüm lise türleri yeni sistemdeki yerleştirmeye göre öğrenci alacak. Hiçbir kurum ek bir sınav yapamayacak. Bakanlık yetkilileri, Fatih Projesi’nin tamamlanması halinde ortaokuldaki bazı sınavların merkezi yapılacağını açıkladı.

Okurlarımızdan gelen sorular ve Milli Eğitim Bakanlığı yetkililerinin yanıtları şöyle:

İşim gereği 1 seneliğine ailemle birlikte ABD’ye geldik. Kızım 7’nci sınıfı ABD’de okuyor. 6’ncı sınıfı Türkiye’de okumuştu. 8’inci sınıfı tekrar Türkiye’de okuyacak. ABD’den Türkiye’ye döndüğünde nasıl bir sınav uygulamasıyla karşılaşacak?
- Ortaokulu yurtdışında bitiren öğrencilerin Türkiye’ye döndüklerinde yerleştirme işlemleri, nakil ve geçişleri; denklik belgesine göre program uyumu dikkate alınarak okulların kontenjan durumu ve öğrencinin ikamet adreslerine uygun okullara nakil komisyonu tarafından yapılıyor.
Ayrıca 6 veya 7’nci sınıfta yurtdışında eğitim görüp 8’inci sınıfta Türkiye’ye dönen öğrenciler 8’inci sınıftaki ortak sınavlara girecek. 6 ve 7’nci sınıf notları uluslararası denklik hükümlerine göre hesaplanarak ortaöğretime yerleştirmeye esas puan belirlenecek.

Puanlama 100 üzerinden mi yoksa 700 puan üzerinden mi yapılacak?
- Ortak sınavlar çoktan seçmeli sorulardan oluşan test usulüyle yapılacak. Geçtiğimiz yılda olduğu gibi 6, 7 ve 8’inci sınıf yıl sonu başarı puanlarının yüzde 30’u alınacak. Buna ek olarak 8’inci sınıfta uygulanan ortak sınav puanın yüzde 70’i eklenerek puan hesaplamaları yapılacak. Bütün öğrencilerin puanları 500 tam puan üzerinden duyurulacak.

Tercihte il sınırlaması yok

Milyonlarca öğrenci 50-100 puan aralığına sıkışacak. Aynı puanı alan ve aynı tercihi yapan çocuklar arasında nasıl bir sıralama yapılacak? Farklı şehirler için tercih yapılabilecek mi? Örneğin Ağrı’da okuyan öğrenci Ankara için tercih yapabilecek mi? Okullar arasındaki veya iller arasındaki not değerlendirme uçurumu nasıl kapatılacak? Ağrı’daki 95 ile Ankara’daki 95 puan aynı mıdır?
-2013-2014 eğitim öğretim yılında öğrencilerin puanları tamamen okulda yapılan sınavlardan elde edilecek, bu puanlara göre ortaöğretim kurumlarına yerleştirme yapılacak. Ayrıca hiçbir ortaöğretim kurumu için ek bir sınav olmayacak. Anadolu liseleri, fen liseleri, sosyal bilimler liseleri ve özel okullar da dahil olmak üzere sınavla öğrenci alan bütün okullar bu kapsamda. Ortaöğretime yerleştirmeye esas alınacak puan ise 100 üzerinden hesaplanmayacak. Eğer 100 üzerinden bir hesaplama yapılırsa yığılmalar söz konusu olabilir. Ancak ortak sınavlardan sonra hesaplanıp belirlenecek olan puan 500 tam puan üzerinden olup, virgülden sonraki dört haneye kadar (427,9324 gibi) duyurulacağı için eşitlik olma ihtimali çok düşük. Ortaöğretime geçiş sisteminde alınan puanlar ülke genelindeki okullara yerleşmede kullanılacak. Örneğin; Ağrı’da ortaokulu bitiren ve ortak sınava giren bir öğrenci puanına göre tercih yaparak İzmir’de bulunan bir fen lisesine yerleşebilecek. Ortak sınav sonuçları ile öğretmen yazılıları arasındaki not makası belli aralıklarla izlenip değerlendirilecek. Ayrıca, öğretmenlere ölçme ve değerlendirme konularında ülke genelinde birliği sağlamak için nitelikli hizmet içi eğitimler verilecek.

Değişen SBS sistemine göre merkezi sınavlar yapılacak. Eğer öğrenci benim gibi asker çocuğu ise ve kazandığı liseye kayıt yaptıramadan başka bir ile ailesinin tayini çıktıysa bu durumda ne yapacak? İzmit’te bir Anadolu lisesini kazanmışken gidip İzmir Bornova Anadolu Lisesi’ni tercih edebilir mi ya da tercih etmeden kayıt yaptırabilir mi?
-Daha önceden uygulanan SBS sisteminde nakil işlemleri nasıl gerçekleşiyorsa yeni uygulamada da nakil işlemleri aynı şekilde olacak.

Bütün öğretmenler aynı düzeyde konu işleyebilecek mi? Ya konular yetişmezse?
-Ortak sınavlar ülke çapında aynı anda yapılacağından müfredat uyumu ve takvimi çok önemli. Bakanlık bürokrasisi, müfredatın eşzamanlı uygulanmasına ilişkin olarak Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı tarafından hazırlanan akademik takvimi bütün okullarla paylaşılarak, bu takvime uyulması gerektiğini duyurdu. Akademik takvim, yazılıya girecek öğrenciler arasında fırsat eşitsizliği olmaması için öğretmenlerin müfredatı yetiştirmesi konusunda zorlayıcı olacak.

SINAVA GİRMEK ZORUNLU

İlk ve ortaöğretimdeki bütün sınavları MEB yapamaz mı?
- Bakanlığımız bütün sınavları yapabilecek altyapıya sahip. Ama uygulamanın amaçlarından biri öğretmen, öğrenci ve okul arasındaki ilişkiyi güçlendirmek. Bunun için tüm sınavların MEB tarafından yapılması uygun değil. FATİH Projesi tüm bileşenleri ile hayata geçtiğinde özellikle ortaokuldaki sınavların bazıları ortak olarak yapılacak.

Ders dışı etkinlikler nasıl değerlendirilecek? Başarının tanımı matematik sınavından 100 almak mı?
- Yapılan yeniliklerin en dikkat çekici noktasından birisi uzun vadede ders dışı sosyal, sanatsal ve kültürel etkinliklerin değerlendirilmesine yönelik hedeflerdir. Bu etkinlikler ölçülebilir olmaları koşuluyla ilerleyen yıllarda sisteme dahil edilecek.

Matematik yazılısı birinci ve ikinci dönem 100 ama İngilizcesi kötü ise veya tam tersi olursa iki öğrenci de fen lisesine yerleştiğinde haksızlık olmaz mı?
-Temel hedeflerden biri öğrenci performansını anlık göstergeler eşliğinde değil, sürece yayarak değerlendirmek. Ortaöğretime yerleştirmeye esas puan tek bir sınavla değil, sürece yayılarak SBS’de yer alan derslerin değerlendirmesiyle oluşacak.

Doğu illeri kış nedeniyle bir ay zorunlu tatilde oluyor. Batı illeriyle aralarında eksik kalan kazanımlar nasıl dengelenecek?
-Akademik takvim belirlenirken sınav dönemlerinin mümkün olduğunca ağır kış şartları yaşanan dönemlere denk gelmemesine dikkat edildi. Buna rağmen okulların hava koşulları nedeniyle tatil olması durumunda öğrencilerin ders eksikliklerini Eğitim Bilişim Ağı (EBA) üzerinde yer alan içeriklerle gidermeleri sağlanacak. Ayrıca okullarda ders eksikliklerinin giderilmesine yönelik telafi dersleri yapılabilecek.

Açık uçlu sorular sisteme nasıl dahil edilecek?
-Merkezi ortak sınavlarda çoktan seçmeli sorular sorulacak. Ancak FATİH Projesi tüm bileşenleriyle birlikte uygulamaya geçtiğinde her öğrencide tablet bilgisayar ve her sınıfta etkileşimli tahta bulunacak. Böylece öğrencilere elindeki tablet bilgisayarlar açık uçlu sorular sorulabilecek. Bu sayede hem açık uçlu sorularla kazanımların ölçülmesi hem de çoklu ortam değerlendirmesi yapılacak.

Mazeret sınavlarına girme şartları neler olacak? Bu sınavlar istismar edilmez mi?
- Normal dönemde geçerli olan mazeret şartları, ortak sınavlar için de geçerli. Mazeret sınavları, ortak sınavlarla eşdeğer nitelikte farklı sorularla, öğrencilerin kendi okulları dışında farklı sınav salonlarında yapılacağı için öğrenciler tarafından tercih edilmeyeceği düşünülüyor. Bu yüzden öğrenciler gerçekten mazeret sahibi olmadıkları durumlarda mazeret sınavlarına girmek istemeyecek.

Sınavlar hangi konuları kapsayacak? Duyduğum kadarı ile ikinci sınav öğretim yılı başından itibaren görülen bütün konuları kapsayacakmış. Neden? O zaman okul yazılısı gibi değil SBS gibi olmuyor mu?
- Ortak sınavlar, öğrencilerin okullarında girmiş oldukları yazılılardan bir tanesinin daha denetimli bir şekilde yapılmasıdır. Çalışma takvimine göre birinci dönemde yapılacak ortak sınavda sorulacak soruların kapsamı, eğitim öğretim yılının başından sınava kadar olan konuları kapsayacak. İkinci dönemde yapılacak ortak sınavda sorulacak soruların kapsamı ise eğitim öğretim yılının başından ikinci dönem ortak sınavın yapılacağı tarihe kadar işlenecek olan tüm konular ile sınırlı kalacak.

Özel okullara ayrı sınav hakkı verilmeyecek mi?
- Ortaöğretime yerleştirmeye esas puan devlet okullarında olduğu gibi özel ve özel statülü okullar için de kullanılacak, özel ve özel statülü okullar için ayrıca bir sınav yapılmayacak ve bu okullara kendi sınavlarını yapma hakkı verilmeyecek.

İlkokuldan itibaren aynı eğitim kurumunda okuyan bir öğrenci, lisede de kendi kurumunda devam etmek istiyorsa ve Milli Eğitim Bakanlığı’nın yaptığı sınavlara katılmak istemiyorsa ne olacak?
- Bu sınavlar öğrencilerin bir üst kademeye geçmesini belirlemekle birlikte sınıf geçmelerini de belirledikleri için girmek zorundalar. İlkokuldan itibaren aynı eğitim kurumunda okuyan bir öğrencinin lisede kendi kurumuna devam etmesinin önünde herhangi bir engel yok. Özel okullar durumlarına göre MEB’in belirlediği esaslar doğrultusunda öğrenci alımına devam edecek. Sınavsız öğrenci alan okullara gitmek isteyen öğrenciler de ortak sınav sonuçları karne notlarının hesaplanmasında kullanılacağından ortak sınavlara girmek zorunda.

Açık uçlu sorular ölçmeyi nitelikli hale getirir

Bakanlığın önümüzdeki yıllarda uygulamaya geçireceği açık uçlu sorularla sınavı bu yıl uygulayan Bahçeşehir Uğur Eğitim Kurumları Yönetim Kurulu Başkanı Enver Yücel, “Sorular kurallarına uygun hazırlanır, sorunun puanlanmasında gözönünde tutulacak ayrıntılar önceden belirlenir ve puanlama bu konuda yetişmiş eğitimciler tarafından yapılırsa, açık uçlu soruların çoktan seçmeli sorulara ek olarak sınavlarda kullanılması ölçmeyi daha nitelikli hale getirebilir.” dedi.
Yücel, bu konuda şunları söyledi:
“Ülkemizde çok sayıda öğrencinin katıldığı merkezi sınavlar, çoktan seçmeli soruların yer aldığı testlerle yapılıyor. Bu yolla testin puanlanmasından elde edilen sonuçlar kişiden kişiye değişmiyor. Çoktan seçmeli sorulardan oluşan testler, öğrencilerin üst düzey düşünme becerilerini kullanarak cevaplara hangi yollarla ulaştıklarını gösteremiyor. Bu yöntemle cevapların hangi mantıksal yol izlenerek bulunduğuna ilişkin bir bilgi elde edilemiyor. Ayrıca bu testler, öğrencilerin üst düzey düşünme becerilerini kullanarak cevaplara hangi yollarla ulaştıklarını göstermiyor. Ayrıca bu testlerde öğrencilerin kompozisyon yazma becerileri ölçülemiyor. Merkezi sınavlarda bu becerinin de ölçülmesi genel bir seçme işleminde önemli bir unsurdur.”