20 saat uçabilir misiniz?

Gökyüzünde geçirdiğim en uzun süre, 16 saat 15 dakika ile Seattle-İstanbul uçuşuydu. Boeing imalat hattından çıkan 737-800 tipi tek koridorlu yolcu uçağını teslim alıp önce ABD’nin bir köşesinden Kanada’da Goose Bay Havalimanı’na uçtuk. Yakıt alıp kalktık. Yolcu ve kargo olmayınca, arkadan esen rüzgârın da yardımıyla İstanbul’a tek durak yapıp ulaşabilmiştik. Normalde iç hatlarda veya en fazla 4-5 saat uçuş yapılan tek koridorlu bir yolcu uçağında geçen 16 saat 15 dakika -ki arada yaklaşık 30 dakikalık bir yakıt alma süresi de var, vücudumu epey zorlamıştı.

Geçen hafta, Airbus’ın geliştirdiği, özel yakıt tankları ile dünyanın en uzun menzilli yolcu uçağı olacak A350-900ULR (Ultra Long Range Ultra Uzun Menzilli) serisi, ilk uçuşunu yaparak gökyüzü ile tanıştı. Singapur Havayolları’nın özel siparişi ile tasarlanan uçak, ek yakıt tankları ile 17 bin 964 kilometre menzilli. Yani A350-900ULR havada tam 20 saat kalabilecek. Singapur, test ve sertifika sürecinin ardından uçağı bu yıl içinde teslim alacak. Ardından da şirket Singapur Changi’den New York JFK Havalimanı’na ‘non-stop’ yani ‘duraksız’ seferler başlatacak. Toplam 19 saat sürecek bu uçuş yeni en uzun havayolu seferi olacak. İki kent arasındaki mesafe 15 bin 348 kilometre.




YARIŞ KIZIŞTI

Halen dünyanın en uzun uçuşu, Katar Havayolları tarafından Boeing 777-200LR ile Doha-Auckland arasında gerçekleştiriliyor. 14 bin 535 kilometrelik uçuşun süresi rüzgârın durumuna göre 16-17 saat arasında değişiyor. İkinci sırada ise Avustralyalı Qantas Havayolları var. Perht’den Londra’ya yapılmaya başlanan uçuşun mesafesi 14 bin 499 kilometre. Boeing 787-9 ile gerçekleştirilen uçuşlara 2022’de Sydney-Londra duraksız seferlerinin de eklenmesi öngörülüyor. Sydney-Londra arasındaki mesafe ise 17 bin 16 kilometre. Qantas ultra uzun uçuş ağına Sydney’den Paris, Frankfurt, New York ve Cape Town’u da eklemek istiyor. Bu uçuşların yapılabilmesi için Qantas’a özel uçaklar tasarlanıyor.

ÖZEL UÇAKLAR

Örneğin normalde koltuk kapasitesi 335 olan 787-9 modeli, Qantas’ın çok uçun uçuşu için 246 koltuğa indirildi. Benzer bir durum da Singapur’un yeni alacağı ve ser verip sır verilmeyen A350-900ULR’de de gerçekleşecek. Havayolları yolcu konforu için kapasiteyi düşürüyor, koltuk aralıklarını olabildiğince genişletiyor. Teknik olarak da uçağın kargo kapasitesi azaltılıp o bölümlere ek yakıt tankları yerleştiriliyor.

ÇOK UZUN UÇUŞLAR SAĞLIKLI MI

Yolcular haklı olarak aktarma yapmadan gideceklere yere tek uçuşla ulaşabilmenin derdinde. Ama uçuş süreleri inanılmaz uzun olduğunda bazı sorunları da yanında getiriyor.

EKONOMİ SINIFI SENDROMU: Uzun süre hareketsizlik, tıp literatürüne ‘ekonomi sınıfı sendromu’ olarak adlandırılan sağlık sorununu tetikliyor. Özellikle bacaklarda yavaşlayan kan akışıyla kanın pıhtılaşma oranı yükseliyor. Atardamardan akciğerlere emboli atması nedeniyle ciddi sağlık sorunları yaşanıyor. Yapılan araştırmalar her yıl 75 bin yolcunun bu sorunla karşılaştığına dikkat çekiyor.

HAREKET EDİN: Ekonomi sınıfı sendromundan kurtulmanın yolu hareket etmekten geçiyor. Oturduğunuz sürece bacaklarınızı hareket ettirin. Uçakta yürüyüş yapın.

YEDİĞİNİZE İÇTİĞİNİZE DİKKAT: Bol bol su tüketin. Vücuttaki su oranını azaltan kahve, çay veya alkolden uzak durun. Ağır yemeklerden kaçının.

UYKUYA DİKKAT: Saatler süren uçuşlarda uyku çok önemli. Evinizdeki konforu bulamasanız da bu konuda hazırlık şart. Taşıyacağınız ekstra yastıktan kıyafetinize, neler yediğinizden koltuk seçimine kadar bazı noktalara dikkat edin.

IŞIK TERAPİSİ: Bu kadar uzun uçuşlar sonrasında gittiğiniz yerde ciddi saat farkıyla karşılaşıyorsunuz. Yani jetlag oluyorsunuz. Sabahın 4’ünde uyanıyorsunuz. Veya 17.00’de uyumamak için kendinizi zor tutuyorsunuz. Bu etkinin azaltılması için havayolları özel yolcu salonlarından uçakların kabinine kadar ‘ışık terapisi’ uyguluyor. Gündüzü veya geceyi simüle eden ışıklar gideceğiniz yerin saatine sizi alıştırıyor.

THY’NİN GÖZÜ BU UÇAKLARDA

Türk Hava Yolları’nın gündeminde Avustralya seferleri var. Duraksız yapılması hedeflenen bu uçuşlar için THY önemli bir potansiyel görüyor. Ancak halen Avustralya’ya uçan 25 civarında havayolu şirketi bulunuyor. Aktarma yapmadan, iyi kabin hizmeti sunan havayolları öne çıkıyor. Geçtiğimiz aylarda uçak siparişini kesinleştiren THY hem Qantas’ın kullandığı Boeing 787-9 hem de Singapur’un alacağı Airbus A350-900 modellerinin sipariş verdi. Ancak bunlar standart modeller. Yani Qantas veya Singapur’unki gibi özel yakıt tanklarına sahip değil. Her ikisinden de 25’er adet sipariş veren THY, doğrudan uçuş için bu tür modelleri dikkatle inceliyor.