Panama şapkası hakkında bilmediğiniz gerçekler!
Biliyor muydunuz? Meşhur Panama şapkası diye bildiğimiz şapka var ya hani, hiçbir zaman Panama'da üretilmedi aslında! Kendisi esasen Ekvador menşeili. Panama'ya ihraç edilen bir şapka yani... Biraz daha detaya ne dersiniz? Hadi başlayalım...
Ekvadorlu şapkanın Panama’ya gelişi 
1900'lerde Panama Kanalı yapımı döneminde Ekvadorlu bir tüccar getirmiş şapkayı ve çalışan mühendislere, işçilere satmış. Senenin 365 günü sıcak ya Panama, güneşten korunmak için bu el yapımı şapka çok işe yaramış. Çünkü yapımında kullanılan özel hasır sayesinde, çok hafif ve hava geçirgenliği de oldukça yüksek.
Ekvadorlu şapka neden ''Panama Şapkası'' olarak biliniyor?
Dönemin Amerika Başkanı Roosevelt, 1906 senesinde Panama Kanalı açılışı ziyaretinde bu şapkayı kullanmış. Dünya basınında şapkalı fotoğrafı yer alınca şapkanın adı ''Panama Hat'' yani ''Panama Şapkası'' olarak kalmış.
Bu arada küçük bir bilgi daha, şapka deyip geçmeyelim; el yapımı Ekvadorlu şapka, 2012 senesinde UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesine alınmış. Panama'da yaşayıp da Panama şapkası edinmeden olmaz değil mi. Yalnız bir sorunumuz vardı, bizim Alp bırak şapkayı, kafasına herhangi bir şeyin kondurulmasına asla izin vermezdi. Ta ki Panama Şapkası ile tanışıncaya kadar! O kadar sevdi ki, şapkası olmadan çıkmaz oldu. Panama şapkasının bizde yeri ayrıdır bu sebeple!
Peki, Öz-Panama şapkasıyla tanışmaya hazır mısınız?
Herkesin Panama Şapkası olarak bildiği şapka daha çok turistlere yönelik Panamalılar, özellikle kırsal kesimlerde yerli üretim şapkayı bizim deyimimizle Öz-Panama şapkasını tercih ediyorlar. Şapkanın İspanyolca adı Sombrero Pintao, yani ‘’boyalı şapka’’. Üretildiği şehre de ismini vermiş, ‘La Pintada’’. Bu şapkanın Panama Kültüründe yeri önemli. Geleneksel kostümlerde erkeklerin taktığı şapka bu boyalı şapkadır.
Şapkaların fiyatları dokuma sıklığı ve kullanılan malzemeye göre değişiyor. 15 dolardan başlıyor fiyatlar, diğer yanda koleksiyonerlere yönelik, adet fiyatı 2000 dolar üzeri şapkalar da mevcut.
Öz-Panama Şapkası Festivali
Panama’da güzel olan, sokakta her daim müzik eğlence var. Her olay için bir festival düzenlenir diyebilirim. Öz Panama şapkasının da bir festivali var tabii ki; La Pintada Festivali. Amaç, yerli şapka kültürünü ve şapkacılık el sanatını gelecek nesillere taşımak. Festivalde yerli şapka üreticileri bir araya geliyor. 2 gün boyunca geleneksel kıyafetler dans müzik eşliğinde şapkacılar hünerlerini sergiliyor. Ve yılın en iyi şapkacısı seçiliyor.
La Pintada Festivalinde Panamalıların coşkusuna ortak olduk
Geçtiğimiz ekim ayında şapka festivali için Panama City’ye 3 saat mesafede La Pintada şehrine gittik. Panama festivallerinde olmazsa olmazlar, müzik, geleneksel kıyafetleriyle dansçılar ve çok eğlence! Genelde, geçit töreni şeklinde kutlamalar.
Oldukça renkli kareler çıkar her festivalden. Öz-Panama şapkası da Aralık 2017’de UNESCO Kültür listesine alınmış. Seneye kutlamalar daha coşkulu olacaktır.
Kültürleri yakından tanımak için…
Gerçek Panama kültürünü anlayabilmek için başkent Panama City dışındaki şehir ve köylere gitmek lazım, Panama City çok metropol bir şehir çünkü. Sadece Panama değil birçok ülke için öyle değil midir, kıyıda köşede kalmış yerleri keşfetmek lazım kültürleri daha iyi anlayabilmek için. Hadi, siz de yaşadığınız şehre yakın keşfedilecek neler var düşünün, mutlaka bir şeyler çıkacaktır. Herkese iyi keşifler!
Fotoğraflar: Elvan ARSLAN BAYHAN
