Gezginler burada deneyim yağmuruna tutulacak: Katmandu
Bazı seyahatler vardır, insanı dönüştürür. Gördüklerin, yaşadıkların yıllardır alışık olduğundan farklı pencereler açar, gittiğinden farklı bir insan olarak inersin dönüş uçağından. ‘’Seyahat sadece mola vermek, dinlenmek, gezmek değil; yepyeni deneyimler, bakış açıları edinmektir’’ diyenler Nepal’in başkenti Katmandu tam size göre!
Tapınaklar şehri
Bize coğrafya olarak da, kültür olarak da uzak bir şehir Katmandu. Günlük hayatın kuralları, insanların alışkanlıkları, inançları bambaşka. Tam da bu yüzden kendisini ziyaret eden gezginleri deneyim yağmuruna tutuyor. 
Müstakbel Katmandu yolcularına baştan bir uyarıda bulunmalıyım: Seyahatinizde lüks ve konfor aramayın! Nepal sizi konfor alanınızdan çıkaracak, yer yer fiziksel, yer yer psikolojik olarak zorlayacak. ‘’Mutluluk konfor alanının dışına çıktığın zaman başlar’’ cümlesinin doğruluğunu kanıtlayacak size. Katmandu 1,5 milyonluk bir şehir. İstanbul’dan 7 saatlik direk uçuşla ulaşılıyor. Pasaport türünüz ne olursa olsun vize almanız gerekiyor. Ama bu vizeyi Türkiye’den değil, ülkeye girişte alacaksınız. 15 günlük vize 25 dolar, ülkede kalış süreniz uzadıkça, vize ücreti de artıyor. Havalimanındaki makinelerden vizenizi alıp, pasaport kontroldeki görevlilere onaylatıyorsunuz… ve Katmandu’ya hoşgeldiniz!
Nepal'in yüzde 80'i Hindu, yüzde 10'u Budist, bu nedenle çok sayıda Hindu tapınağı, zaman zaman da Budist tapınakları göreceksiniz. Tapınakları görmeniz için kilometrelerce yol gitmenize gerek yok, otelinizin sokağının sonunda, alışveriş yaptığınız marketin dibinde, yemek yemek için gittiğiniz restoranının yolunun üzerinde... her yerde irili ufaklı pek çok tapınakla karşılaşacaksınız.
'Ölü Yakma' töreni izlemek isteyen?
Ölü yakma törenlerini izlemek hayatımdaki en önemli deneyimlerden biriydi. Seyahatin en büyük getirilerinden biri de bu bana göre; kendimize benzemeyene yakın olmak, ne de olsa insan en fazla şeyi kendine benzemeyenden öğreniyor. Pashupatinath Tapınağı Hindu kültürüyle ilgili yeni deneyimler edinebileceğiniz yerlerden, ölü yakma törenini izleyebileceğiniz tapınaklardan biri, hatta en büyüğü.
Hindu geleneğinde ateş tüm sunulanları Tanrı'ya taşıyan bir elçi gibi görülüyor ve yaşamının sonunda da insanları Tanrı'ya taşıması için ölüler yakılıyor ve külleri nehre atılıyor. Ölen kişi tahtalar üzerine konup, sandal yağıyla yağlanıyor ve bir süre bekletiliyor. Tören sırasında havada ağır bir koku oluyor, yanınızda maske bulundurmanız iyi olabilir.
Maymunlara dikkat!
Swayambunath ''kendi kendine var olan, yükselen'' anlamına geliyor. Swayambunath Tapınağı adından da anlaşılacağı gibi epey yüksekte, yaklaşık 400 metredeki bir tepede. Yol uzun ama yalnız olmayacağınız için sıkılmanız olası değil; nüfus yoğunlukları sebebiyle tapınağa 2. adını vermeye hak kazanan maymunlar size eşlik ediyor olacak. Bunlar yırtıcı Makak maymunları oldukları için dikkatli olmanızda fayda var. Elinizde ya da çantanızın açık bölgesinde yiyecek bulundurmayın ve maymunlarla temas etmeye kalkışmayın, cüzdanlarınızı iyi koruyun!
Tepeye çıktığınızda bir stupa göreceksiniz. Stupa, Budistler için kutsal sayılan türbelere verilen ad. Stupanın 4 taraftaki gözleri Buddha'nın gözlerini ve her şeyi gördüğünü temsil ediyor. Gözlerin altında birlik beraberliği temsil eden bir işaret var. Üstteki 13 halka da ruhun tüm arzulardan arınıp en üst seviyeye çıkması için, yani yaygın olan tabiriyle Nirvanaya ulaşmak için geçilmesi gereken aşamaları temsil ediyor, en tepedeki simge de Nirvana'nın kendisini. Tapınağın etrafındaki sunaklarda insanlar adak adıyor. Adak konusunda Budistler ile Hindular arasında çok net bir ayrım var: Hindular Tanrılarına adak olarak çiçek sunuyor ancak bu gelenek Budistlerde yok, onlar çiçek koparmanın günah olduğunu düşündükleri için Tanrılarına asla çiçek sunmuyor.
Budistlerin en kutsalı
Boudhanath Stupa'sı Budizm'in Katmandu'daki merkezi kabul ediliyor, içeri yalnızca Budist rahipler girebiliyor. Ziyaretçiler Stupa'yı dışarıdan incelemekle yetiniyor. Budizm inancına göre insanların arınması gereken 108 kötülük var, bu yüzden de Budistler Stupa'nın etrafını 108 kez döndüklerinde cennete gideceklerini düşünüyorlar.
Hindu din adamları: Sadular
Katmandu'nun pek çok meydanında renkli kıyafetleri ve aksesuarlarıyla Hindu din adamları Sadular’a rastlayacaksınız. Bu kadar uzun yol gitmişken, bir Nepal hatırası olarak ufak bir bahşiş karşılığı fotoğraf çektirebilirsiniz. Verdikleri ''fotoğraf hizmeti'' karşılığında para alma konusunda ısrarcılar, vermezseniz kızıyorlar , bilginiz olsun. Tabii bunlar gerçek sadular değil, daha çok işi ticarete ve şova vurmuş kişiler. Asıl Hindu din adamları Sadular dünya nimetlerinden elini eteğini çekmiş, inzivaya çekilmiş kişiler, onları görebilmek pek mümkün değil.
İneklere dokunmak yasak
Katmandu’da pek çok yerde trafik ışığı yok, polis yok, kural da yok, bu nedenle sürekli korna sesiyle ilerliyorsunuz. Yollarda sizi bekleyen bir de sürpriz var: İnekler. Nepal’de inekler kutsal olduğu için bırakın onları kesmeyi, onlara dokunmak bile yasak! Trafikte bir kez bizim önümüze inek çıktığı için şoförün kontak kapattığını ve 3 dakika boyunca ineğin yoldan çekilmesini beklediğimizi hatırlıyorum.
Mutlaka pazarlık yapın
Thamel Meydanı Katmandu'da inanç turizminden sıyrılıp günlük hayata karışacağınız yer, alışveriş için de en doğru noktalardan biri. Nepal işi şallar, incik boncuklar, ünlü outdoor mağazalarının ürünleri… hepsini bulabilirsiniz. Burada ve Nepal'in her yerinde alışveriş yaparken aslolan pazarlık yapmak. İlk söyledikleri meblağın üçte biri fiyatına bile sattıklarını gördüm, pazarlık yapmayı sakın unutmayın!
Fotoğraflar: Elif ÖZGEN DELEK / www.gezginmuhabirella.com
