Bunları öğrenmeden İtalya’ya gitmeyin!
Her yeni ülke yeni bir kültür demek, bizim hiç aşina olmadığınız alışkanlıkların, geleneklerin başka hayatların rutini olması demek. Her ne kadar ortak kesişim kümemizde Akdenizlilik olsa da; İtalya da bambaşka bir kültür ve bize yabancı olan bazı kavramları var. Gitmeden önce bazı kavramları bilmeniz, İtalya’da gereksiz vakit, nakit ve enerji harcamanızın önüne geçebilir. İtalya’ya gitmeyi düşünenler için hayat kurtaracak bilgiler kılavuzuna buyurun...
Riposo: Aslında bu kavramı İspanya ve Yunanistan’dan tanıyoruz: siesta yani gün ortası uykusunun İtalya’daki hali. 
Genellikle 13.00-16.00 arası riposo zamanı; bu da pek çok restoran ve mağazanın kapalı olması anlamına geliyor. Çalışanlar bu saatler arasında ya evine gidip uyuyor ya da aileleriyle uzun masalarda kalabalık, öğle yemekleri yiyor. O yüzden tüm İtalyan şehirlerinde planlamanızı yaparken bu saatler arasına dikkat edin, akşam-gece gidilecek mekanların da mutlaka açılış-kapanış saatlerine önceden bakın!
Coperto: İşte karşınızda pek de hoşlanmayacağınız bir kavram: Masa ücreti demek. Örneğin bir kafeye giriyorsunuz. Kahvenizi yolda içmek üzere alıp kafeden çıkarsanız; ya da barda, ayakta içerseniz 4 Euro. Ama bir masaya oturup aynı kahvenin size servis edilmesini isterseniz 6 Euro. Düşük bütçeyle seyahat edenlerdenseniz bu bilgi hayat kurtarır, aman unutmayın!
Aperitivo: Gel de İtalya’da yaşamak isteme! Riposo’dan sonra en sevdiğim kavramlardan biri de bu: İş çıkışı-yemek öncesi atıştırmalık saatine verilen ad. Şöyle düşünün: 18.00-20 arasında pek çok restoran ve kafede atıştırmalıklarla dolu açık büfe ve içkiler oluyor, siz sadece içki ücretini ödüyorsunuz. Atıştırmalıklar ikram; aynı yere, aynı amaçla gelen diğer ziyaretçilerle kaynaşmak da cabası!
Trattoria-Osteria-Restoran: Aslında 3’ü de aynı anlama geliyor: İtalya’da karnınızı doyurabileceğiniz mekan. Peki farkları ne? Osteria’lar salaş, yerel restoranlar; genelde bir ”günün menüsü” oluyor ve bu yemekler servis ediliyor, diğer deyişle her istediğinizi bulamayabilirsiniz.
Trattoria için de osteria’nın biraz daha düzenli hali diyebiliriz, bir de osteria’dan farklı olarak menüsü değişkenlik ve çeşitlilik gösteriyor. Bu ikisi İtalya’da yerel yemek yiyebileceğiniz, İtalyanlar’ın da uğradığı mekanlar. Restoran ise biraz daha geniş menülü, daha şık, daha pahalı ve daha turistik.
Zona Traffico Limitato: İtalya’nın pek çok şehrindeki trafik levhalarında göreceğiniz bu kavram ‘’araç girişinin yasak olduğu bölgeler’’ demek. Bu levhaların sıklığı şehirden şehire değişiyor ancak özellikle Toskana gibi koruma altına alınmış bölgelerde bu levhalara daha sık rastlamanız mümkün.
Aslında bu yasakların nedeni saygı uyandıran cinsten, yetkililer eski şehirlerin, binaların zarar görmemesi için araç trafiğini kısıtlama kararı almış. Ancak bazı bölgelerde öyle yaygın ki; İtalya’yı araçla geziyorsanız sizi zor durumda bırakabilir. Aracınızı bu alanlardan birine park eder ve kameralara yakalanırsanız yaklaşık 200 Euro cezası var. Navigasyon aletleri bu bölgeleri algılayamadığı için sizi genelde bu yollara yönlendirecektir, navigasyonlara güvenmeyin, levhaları mutlaka takip edin.
Bu levhalar bazen aracınızı park etmeye gittiğiniz otoparkın yolu üzerinde de karşınıza çıkabilir çünkü bazı şehirlerde otoparklar bu yasaklı bölgelerde. Peki aracınızı park etmeye otoparka giderken, araç girişinin yasak olduğu yollardan geçmek zorunda kalırsanız ne olacak? Telaşa gerek yok, otoparklar yasaklı bölgede bile olsalar, belediyeden özel izin almış oluyorlar ve plakanız belediyeye bildirildiği için size ceza gelmiyor. Siz yine de böyle bir durumla karşılaşırsanız, aracınızı park ettikten sonra otopark yetkilileriyle konuşup kendinizi sağlama alın.
Fotoğraflar: Elif ÖZGEN DELEK / www.gezginmuhabirella.com
