Boğaz’ın serserileri

İstanbul Boğazı’nda kaç tür yunus var?
- Üç tür. En büyüğü Afalina, ortancası Tırtak ve en küçüğü Mutur’dur.
Yunuslar her denizde yaşar mı?
- Evet yaşarlar. Yunusların derisinin altında ‘Blubber’ adında bir yağ tabakası bulunur. Bu tabaka hem organlarını korur hem de soğuk sularda kalınlaşırken sıcak sularda incelir. Bu yüzden yer değiştirdiklerinde kolay adapte olurlar.
Ortalama kaç kilodur?
-  Yetişkin Afalinalar 650 kilogram ağırlığındadır. Tırtaklarda yetişkin dişiler, 135 Muturlar’da ise 86 kilograma ulaşabilir.
Ne yer, ne içerler?
- Yunuslarda mide içeriği çalışmaları yapıyoruz. Tespit ettiğimiz türlerin arasında ise dibe bağlı yaşayan hayvanlar, kalamarlar, küçük ahtapotlar ve istavrit gibi birçok balık türü var. Harcadığı enerji kadar besin tüketiyor.
Sinyaller sayesinde deniz dibindeki balıkları keşfettikleri doğru mu?
- Doğrudur. Yunuslar su altında yönlerini ve avlarını ses dalgalarıyla bulur. Ses dalgalarını gönderip yansıyanlardan cisim ne kadar uzaklıkta, büyüklüğü ne kadar, ne yöne doğru hareket ediyor gibi bilgileri elde ederler. Kendi aralarında da ses dalgalarını kullanarak anlaşırlar.
Neden gemilere ve deniz taşıtlarına eşlik ederler, köpüklü sularda oynarlar?
- Burada geminin ittiği suda dalga sörfü yapıyorlar aslında. Genellikle av sonrasında oyun maksatlı yaparlar bunu.
Onlar için en büyük tehlike nedir?
- Havuz koşullarında hayvanlar uzun süre yaşayamıyor, ölünce ise yerine yenisi avlanıyor. Üstelik avda gruba zarar verebilir, bir yunusu avlarken üç yunusu yaralayabiliriz. Bu onlar için büyük travma. Bölgeyi terk etmek isteyebilirler, hatta ölümler olabilir.
Çok akıllı oldukları doğru mu?
- Evet akıllılar ama biz bunun ne kadarını biliyoruz tartışılır. Çok farklı özellikleri var. Biz boğazın kenarındayken yunuslar geçiyor ya aslında aynı zamanda uyuyor da olabilirler. Beyinlerinin bir tarafıyla uyurken bir tarafıyla diğer fonksiyonlarını devam ettiriyor. O beynin uyuyan tarafıyla kabus görebildikleri de yorumlanıyor.
Bir de balıkçılar boğazda yunus fazla olunca pek bir mutlu oluyorlar sanki.
- ‘Denizin çobanı’ deyimini çoğu zaman hak ediyorlar. Yunus varsa bu balık varlığına işarettir.
İstanbul Boğazı’ndaki bir yunus hep burada mı yaşar örneğin? En fazla nereye kadar gider?
- Gördüğümüz bir yunus bütün Karadeniz’i de gezebilir. Ege’ye, hatta Cebelitarık Boğazı’na bile gidebilir.
Boğazda kaç yunus vardır?
- Mesela Tırtak her zaman boÄŸazda durmuyor boÄŸazdan geçiÅŸ yapıyorlar 100-150 tane saydığımız oluyor. Mutur’un boÄŸazda duran bir grubu var sayısı 15’i geçmediÄŸini düşünüyorum. Afalina’nın sayıları 35-45 arası.Â
Kaç yıl yaşarlar?
- Türlere göre deÄŸiÅŸmekle beraber ortalama 35-40 yıl. Mutur için 12-14 yıl olabiliyor bu süre.Â