Savaşın uçakları

B-52 gibi eski ama bugüne kadar geçen birçok savaş zamanının efsane uçağından, F-117 gibi nokta hedefleri her şartta vurabilen uçaklardan oluşan filo arkasında da güçlü destek buldu. Yeni nesil Awacs'lardan tanker uçaklara, ağır nakliye uçaklarından, E3 gibi elektronik karıştırma yapan uçaklara kadar geniş bir yelpazede görev alan modern uçaklar Irak'taki savaşın büyük desteğini sağladılar.

F-14, F-15, F-16, F-18, F-117, B-52, B-2, B1 B, A-10, E3, Awacs, U2 gibi uçaklar arasında yer alması gereken ama bu savaşa yetişmeyen JSF projesinin ürünü ortak darbe uçağı X-35 ancak sanal bir ortamda görev yaptı. Kaliforniya'daki Palmdale Hava Üssü’nde sanal ortamdaki Irak savaşında diğer uçakların arasına kondu ve mükemmel bir performans gösterdi. Sanal ortamda benzeri yetenekli uçaklar devreden çıkarılıp görev X-35'e bırakıldığında da tek başına bütün sorumluluklarını yerine getirdi.

Gece nokta hedefleri vuran, yağmurlama tipi bombardıman gerçekleştiren, zırhlı hedeflerin imhasında görev alan bu savaşın uçakları çok uzun yıllar denenmiş uçaklardı. Hepsinin yüksek savaş kabiliyeti ve birbiri ile görev uyumu Irak'ın çelimsiz hava gücü karşısına geçti. Irak'ın yerde oluşturduğu çok bilinmeyenli bir denklem gibi düşünülen güçler mükemmel hava gücü karşısında çelimsiz kaldılar.

Bu savaşın uçakları, görevleri, güçleri ve özelliklerini gelecek haftaya da taşıyarak sunuyorum:


B-52 Stratofortress


Özellikleri:

Görevi: Ağır bombardıman

Yapımcı: Boeing Military Airplane Co.

Motor: 8 adet Pratt & Whitney TF33-P-3/103 turbofan

Güç: Her motor 7711 kg

Hız: 920 km/saat

Maksimum kalkış ağırlığı: 219,600 kg

Uzunluk: 49.05 m

Uçuş tavanı: 15,166 m

Menzil: Yakıt almadan 14080 km

Ekip: Beş kişi (pilot, pilot yardımcısı, radar operatörü, seyrüsefer ve elektronik savaş görevlisi). Ayrıca 6 tane koltuk fırlatma sistemi bulunuyor.

Fiyat: 53.4 milyon dolar.

Faal uçak sayısı: 85

Uzun menzilli ağır bombardıman uçağı B-52, değişik misyonlarda görev yapabilir. Yüksek subsonik hızda 15,166 metre yükseklikte uçabilir. Nükleer başlıklı veya nokta vuruşu yapabilen silahlar taşıyabiliyor. Dünyanın her yerinde hatasız seyrüsefer yeteneğine sahip. Körfez savaşında atılan bombaların yüzde 40'ını B-52 uçakları bıraktı. Okyanus gözetlemelerinde oldukça etkili oluyor. İki tane B-52 iki saat içinde 364,000 kilometre karelik okyanus yüzeyini denetleyebilir.

Tüm B-52'ler hedef değerlendirmede kullanılan elektro-optik gözetleme sistemine sahip. Pilotların kullandığı gece görüşü başlıkları gece görevlerindeki başarılarını arttırıyor. Havadan yakıt ikmaliyle menzil sınırı sadece pilotun dayanıklılığıyla kısıtlanıyor. Yakıt almadan menzili 14 bin 80 kilometreyi aşabiliyor. 40 yıldan fazla zamandır B-52 uçakları Amerikan ordusunun bel kemiğini oluşturmaktadır. Yer çekimli ve yüzey tarayan bombalar, nokta vuruşu yapan füzeler ile diğer muhimmatlar bu uçakta kullanılabiliyor. Yapılan değişiklikler ve yeniliklerle 21'inci yüzyılda da Amerika'nın önemli hava unsurlarından biri durumunda. Yeni yapılan mühendislik analizleri B-52'nin yaşamının 2045 yılından sonraya kadar devam edeceğini gösteriyor. B-52A, ilk 1954 yılında uçtu. Toplam 744 adet üretildi. En son teslim 1962 yılında yapıldı. Amerikan ordusunda şu anda sadece H modeli bulunuyor. H modeli 20 adet Cruise füzesi taşıyabiliyor.


F-117A Nighthawk


Özellikleri:

Görevi: avcı/saldırı

Yapımcı: Lockheed Aeronautical Systems Co.

Motor: İki adet General Electric F404

Hız: 1101 km/saat

Ağırlığı: 23,625 kg

Uzunluk: 20.3 m

Uçuş tavanı: 13,716 m

Menzil: 1100 km

Ekip: Bir pilot

Fiyat: 45 milyon dolar

İlk uçuş: 1982

Faal uçak sayısı: 55


F-117A Nighthawk dünyanın ilk radara yakalanmayan, görünmez uçağı. Bu savaş uçağı tehlikesi yüksek hava sahalarına girerek kritik hedeflere lazerle hedef bulan silahları kullanıyor. Tek koltuklu bu eşsiz dizayn üstün savaş kapasitesine sahip. Yaklaşık F-15 Eagle büyüklüğündeki iki motorlu uçakta General Electric F404 turbofan motorlar kullanılıyor ve kokpitinde fly-by-wire uçuş kontrolleri var. Havada yakıt ikmali yapıyor. .

Çeşitli silahlar taşıyan F-117A'da bulunan komplike seyrüsefer ve saldırı sistemleri dijital avioniklerle bütünleşmiş durumda. Bu sistemler görevi daha etkili kılmakta ve pilotun görevini azaltmakta. F-117A'nın üretimine 1978 yılında karar verildi ve Lockheed şirketiyle kontrat imzalandı. İlk F-117A uçağı 1982 yılında teslim edildi. Son uçakta 1990'da uçuşa hazır hale geldi. İlk operasyonunu 1983 yılında gerçekleştirdi. 1991 yılındaki Körfez savaşında yaklaşık 1300 uçuş yaptı. Bu uçuşlar sırasında yüksek önemi olan 1600 hedefi vurdu. Bağdat şehir merkezindeki hedefleri vuran tek uçak oldu. 1992 yılında bir görev sırasında 18 saat 30 dakika havada kalarak tek koltuklu savaş uçakları içinde 'havada en fazla kalma' rekorunu kırdı.


B-1B Lancer


Özellikleri:

Görevi: Uzun menzil, ağır bombardıman uçağı.

Motor: 4 General Electric F-101-GE-102 afterburn özellikli turbofan

Güç: Her motor afterbun ile 13608 kg üstü

Uzunluk: 44.5 m

Kanat açıklığı: 41.8 m

Boş ağırlık: 86,183 kg

Maksimum kalkış ağırlığı: 216,634 kg

Hız: 1300 km/saat

Menzil: 12110 km

Uçuş tavanı: 9,144 m

Ekip: 4 kişi (pilot, yardımcı pilot, saldırı sistemleri operatörü, savunma sistemleri operatörü.

Silah: Üç dahili silah havzası 84 tane genel amaçlı bomba olan Mk-82 veya Mk-62 alabilir, 30 tane CBU-87/89 mühimmatı veya CBU-97 ve 24 tane GBU-31 JDAM GPS güdümlü bomba ya da genel maksatlı Mk-84 bombaları.

Fiyatı: 283.1 milyon dolar


Amerikan Hava Kuvvetlerinin bel kemiğini oluşturan uzun menzilli bombardıman uçağı. Donanımında nokta vuruşu yapan ve nokta vuruşu yapmayan büyük ve hızlı silahlar bulunuyor. B-1B değişik geometrik dizaynlarıyla kanatla birleşen gövde ve turbofan motorlar uçağa uzun mesafe özelliği, hız ve dayanıklılık sağlıyor. Ön kanat takımları kalkış, iniş ve çok yükseklerde maksimum hız imkanı veriyor. Arka kanat takımları yüksek subsonik ve süpersonik uçuşlarda kullanılıyor ve bunlar B-1B'nin manevra kabiliyetini arttırıyor. Hızı, kullanımındaki karakterler ve taşıyabileceği ağırlığın yüksek olması onun bir savaş zamanında en önemli uçak olmasını sağlıyor. B-1B'de bulunan avionik sistemler, yerde hareket eden cisimleri ve yer yüzeyini algılayan radar, Doppler radarı ile radar altimetresi, uçağın bombalama sırasında hedefi daha kesin bulmasına yardımcı oluyor. Uçakta elektronik dalgaları bozan sistemde bulunuyor. B-1B'nin ilk uçuş testleri 1970 yılında başladı ve 1981'e kadar devam etti. İlk teslimat 1984 ekim ayında yapıldı. B-1B, hız, ağırlık ve menzil gibi çeşitli dünya rekorlarını elinde bulunduruyor. Boeing imalatı olan uçak ilk kez 1998 Körfez savaşında kullanıldı. Toplam 72 adet B-1B Amerikan Hava Kuvvetleri portföyünde yer alıyor.


IRAK'IN HAVA GÜCÜ

Pentagon’un tahminlerine göre; Irak'ın elinde 350 savaş uçağı var. Bunlar MiG-21 (bazıları Çin'in sağladığı F-7 versiyonu) MiG-23, MiG-25, MiG-29, Mirage F1 ve Sukhoi Su-22 uçakları. Bu uçaklardan sadece 130 tanesinin uçabilir durumda olduğu düşünülüyor. Ama uçabilen bu uçakların hepsinin gerçek performansı gösterebilecekleri, bir savaş boyunca parça sorunu çıkarmadan hizmette kalabilecekleri imkansız görünüyor.

Eldeki filo tahminlere göre, 15 MiG-29, 25 adet Mirage F1, 44 adet MiG-23, 20 Su-25 ve 26 adet Su-20/-22 uçağından oluşuyor. 1991 yılında Irak, Rusya'dan 70 tane MiG-29 uçağı almak için girişimde bulundu ama Birleşmiş Milletler tarafından Irak'ın Kuveyt'e girmesinden sonra buna amargo konuldu. Ambargo döneminde Ürdün aracılığı ile Libya'dan teknik yardım ve yedek parça temin edildi. Sovyetler ise bir süre sonra yedek parça satışını kesti. Irak savaş uçaklarına yeterli bakım ve yedek parça imkanını çok uzun yıllar düzenli olarak sağlayamadı.

BİLGİ YOK

Son zamanlarda Irak'ın uzun menzilli uçaklarının durumu hakkında bir bilgi yok. Yine de bir zamanlar ellerinde 10 tane Tupolev Tu-22 supersonic bombardıman uçağı ve AS-4 ve AS-6 füzeleriyle donanmış altı tane eski Tu-16 bombardıman uçağı bulunuyordu. Bunlara ilave olarak 1987 yılında Çin'den alınan C601 füzeleri taşıyan dört adet Xian yapımı Tu-16 uçağından üretilen B-6D uçakları var. Bu uçaklar 1988 Körfez savaşında kullanıldı. Kuveyt savaşında bunların üç tanesinin yerdeyken imha edildiği rapor edilmişti. Ama hala Irak'ın elinde uzun menzilli birkaç uçağın olduğu tahmin ediliyor.

BAKIMDA KALDI

Tahminlerine göre Irak Hava Kuvvetleri elindeki işlevsel gücünün sadece yüzde 30'unu hazır bulundurabiliyor. Bazı uçaklar ambargo nedeniyle bakım merkezlerinde kaldılar. Bunlar Çek Cumhuriyetinde kalan beş L-39ZO, Almanya ve Macaristan'da kalan 12 MiG-21 ve Yugoslavya'da kalan 3 MiG-23 uçakları. Kesin olmamakla birlikte bakımdaki bir kaç uçağın Irak'a geri getirildiği iddiaları yoğunlukta. Askeri uzmanlar eldeki 130 savaş uçağından en az 15'inde ciddi arızalar olduğu, bazılarının ise uzun süredir uçmadığı için ani bir uçuş emrinde yeterli performansı gösteremeyeceğini düşünüyorlar. Irak Hava Kuvvetleri pilotlarının ise yeterli eğitim tazeleme imkanı bulamadıkları kesin bilgiler arasında.

SÜRECEK