Güncelleme Tarihi:
Leyl Suresi adını ilk âyette geçen ve “gece” anlamına gelen leyl kelimesinden almıştır. Ayrıca “Ve’l-Leyli izâ yağşâ” diye de anılmaktadır. Sûrede insanoğlunun iki zıt huyundan, cömertlik ve cimrilikten bahsedilir; imanla cömertlik ve imansızlıkla cimrilik arasındaki ilişkiye dikkat çekilir. İşte, Leyl Suresi, anlamı ve tefsiri ile birlikte Türkçe ve Arapça okunuşu hakkında detaylı bilgiler
LEYL SURESİ ANLAMI
Mekke döneminde nâzil olmuştur. Yirmi bir âyet olup fâsılası ا harfidir. Adını ilk âyetindeki “leyl” (gece) kelimesinden alır. Ve’l-Leyl, ve’l-Leyli izâ yağşâ sûresi olarak da anılır. Üslûp ve muhtevasından Mekke döneminin ilk yıllarında indiği anlaşılmaktadır. Tefsir kaynaklarında Leyl sûresinin, Mekke döneminde müslüman köleleri satın alıp âzat etmek suretiyle servetini Allah yolunda harcayan Hz. Ebû Bekir ile cimrilik yaparak malını ihtiyaç sahiplerinden esirgeyen Ümeyye b. Halef hakkında nâzil olduğu bildirilmektedir (Fahreddin er-Râzî, XXXI, 197). Diğer bir rivayete göre ise sûre, fakir bir aileye yardımda bulunan İbnü’d-Dahdâh (Ebü’d-Dahdâh) adındaki sahâbî hakkında nâzil olmuştur (Vâhidî, s. 254; Âlûsî, XXX, 147).
Mekke’de bu sûrenin indiği dönemde varlıklı müşrik Araplar, yoksullar karşısında insanlıkla bağdaşmayacak derecede bencil ve duyarsız davranıyor, hatta Kur’ân-ı Kerîm’in beyanına göre (Yâsîn 36/47), “Allah’ın doyurmadıklarını biz mi doyuracağız?” diyorlardı. Bu sebeple diğer birçok benzeri gibi Leyl sûresinde de temel hedef, Allah’ın birliği inancının yanında sıkıntıların ve nimetlerin paylaşılabildiği toplumsal bir ruh ve zihniyeti geliştirmek olmuştur. Sûrede, Allah’ın kendilerine bildirdiği iman esaslarını ve davranış ilkelerini tasdik edip insanlara iyilik ve cömertlikte bulunanlar övülmüş, bunların ilâhî yardıma, dünya ve âhiret kurtuluşuna kavuşacakları müjdelenmiştir. Bunun yanında Allah karşısında bile kendilerini ihtiyaçsız sayacak kadar küstahlaşıp cimrilik yapanların Allah’ın hidayet ve yardımından mahrum bırakılacakları, böylece günah işlemelerinin daha da kolaylaşacağı, sonuçta “alev alev yanan ateş”i boylayacakları bildirilmiştir.
Sûrenin başındaki yemin ifadeleri, üzerine yemin edilen varlıkların yaratılışındaki olağan üstü durumu, onları yaratan gücün büyüklüğünü göstermekte, ayrıca gelecek konunun önemine dikkat çekmektedir. “En güzel” anlamına gelen 6. âyetteki “hüsnâ” kelimesi tefsirlerde “iman, kelime-i tevhid, İslâm; namaz, oruç ve zekât; ibadetlerin en güzel karşılığı” şeklinde yorumlanmıştır. Kelimenin bu bağlamda Kur’an’ın inanç ve davranış ilkelerini ifade ettiği anlaşılmaktadır. 7. âyette geçen ve Allah’ın cömert kuluna kolaylaştıracağı bildirilen “yüsrâ” “rahatlık ve mutluluk yolu” veya “daha fazla iyilik yapma özelliği, erdemi” olarak açıklanmıştır. Bu son anlama göre âyette, mümin iyilik yapmaya çalıştıkça Allah’ın da kendisinde iyilik iradesini güçlendireceği, nihayet cömertliği onda kişiliğinin ayrılmaz bir özelliği haline getireceği bildirilmiştir. 8-10. âyetlerde ise yoksullara karşı umursamazlığın giderek nasıl cimrilik şeklinde bir kişilik özelliğine dönüşeceği ifade edilmektedir. 12. âyette hidayetin, 13. âyette dünya ve âhiretin Allah’a ait olduğu belirtilerek insanın iyilik ve kurtuluş yolunu seçme ve o yolda yürüme çabasında Allah’ın yardımına sığınması, dünya huzurunu ve âhiret kurtuluşunu da O’ndan beklemesi gerektiği anlatılmıştır. 17. âyetteki “etkā” kelimesinin kök anlamı “büyük bir tehlikeye karşı kendine bir şeyi siper edinerek korunmak”tır (Râgıb el-İsfahânî, el-Müfredât, “vķy” md.). Burada ise iman edip hayırlı işler yapmak suretiyle cehenneme karşı kendini korumayı ifade etmektedir. Sûrenin son âyetlerinde ruhunu arındırmak için servetini iyilik yolunda harcayan, bunu da gördüğü bir iyilik karşılığında değil yalnız Allah rızâsı için yapanların vakti geldiğinde mutlaka memnun ve mutlu edilecekleri bildirilmektedir.
Hz. Peygamber’in öğle ile ikindi namazlarında Leyl sûresini okuduğu nakledilmektedir (Şevkânî, V, 451). Bazı tefsir kaynaklarında yer alan (meselâ bk. Zemahşerî, IV, 262), “Allah ve’l-Leyl sûresini okuyan kimseye razı oluncaya kadar nimet verir, onu zorluklardan kurtarır ve kolaylık sağlar” şeklindeki hadisin sahih olmadığı belirtilmektedir (Muhammed et-Trablusî, II, 727).
LEYL SURESİ ARAPÇA OKUNUŞU
1. | Velleyli iza yağşa. |
2. | Vennehari iza tecella. |
3. | Ve ma halekazzekere vel'ünsa. |
4. | İnne sa'yeküm leşetta. |
5. | Feemma men a'ta vetteka. |
6. | Ve saddeka bilhusna. |
7. | Fesenüyessirühu lilyüsra. |
8. | Ve emma men bahıle vestağna. |
9. | Ve kezzebe bilhusna. |
10. | Fesenüyessirühu lil'usra. |
11. | Ve ma yuğniy 'anhü malühu iza teredda. |
12. | İnne 'aleyna lelhüda. |
13. | Ve inne lena lel'ahırete vel'ula. |
14. | Feenzertüküm naren telezza. |
15. | La yaslaha illel'eşka |
16. | Elleziy kezzebe ve tevella. |
17. | Ve seyücennebühel'etka. |
18. | Elleziy yü'tiy malehu yetezekka. |
19. | Ve ma liehadin 'ındehu min nı'metin tücza. |
20. | İllebtiğae vechi rabbihil'a'la. |
21. | Ve lesevfe yerda. |
LEYL SURESİ TÜRKÇE OKUNUŞU
1. | (Ortalığı) bürüdüğü zaman geceye andolsun, |
2. | Açılıp aydınlandığı zaman gündüze andolsun, |
3. | Erkeği ve dişiyi yaratana andolsun ki, |
4. | Şüphesiz sizin çabalarınız elbette çeşit çeşittir. |
5, 6, 7. | Onun için kim (elinde bulunandan) verir, Allah'a karşı gelmekten sakınır ve en güzel sözü (kelime-i tevhidi) tasdik ederse, biz onu en kolay olana kolayca iletiriz. |
8, 9, 10. | Fakat, kim cimrilik eder, kendini Allah'a muhtaç görmez ve en güzel sözü (kelime-i tevhidi) yalanlarsa biz de onu en zor olana kolayca iletiriz. |
11. | Cehenneme yuvarlandığı zaman, malı ona fayda vermez. |
12. | Şüphesiz bize düşen sadece doğru yolu göstermektir. |
13. | Şüphesiz ahiret de dünya da bizimdir. |
14. | Sizi alevler saçan ateşe karşı uyardım. |
15, 16. | O ateşe, ancak yalanlayıp yüz çeviren en bedbaht kimse girer. |
17, 18. | Temizlenmek için malını hayra veren en muttekî (Allah'a karşı gelmekten en çok sakınan) kimse o ateşten uzak tutulacaktır. |
19, 20. | O, hiç kimseye karşılık bekleyerek iyilik yapmaz.(Yaptığı iyiliği) Ancak yüce Rabbinin rızasını istediği için (yapar). |
21. | Elbette kendisi de hoşnut olacaktır. |
LEYL SURESİ TEFSİRİ
(Ortalığı) bürüdüğü zaman geceye andolsun, ﴾1﴿ Açılıp aydınlandığı zaman gündüze andolsun, ﴾2﴿ Erkeği ve dişiyi yaratana andolsun ki, ﴾3﴿ Şüphesiz sizin çabalarınız elbette çeşit çeşittir. ﴾4﴿
Bu yeminler, üzerine yemin edilen varlıkların değerini, onları yaratan gücün büyüklüğünü göstermekte; ayrıca gelecek konunun önemine dikkat çekmektedir. Allah Teâlâ, 3. âyetteki yeminle ilim ve kudretinin sonsuzluğuna ve sanatının üstünlüğüne işaret etmiştir. Zira aynı maddeden yaratılmış olan erkek ve dişi arasındaki cinsiyet farkının şuursuz tabiat tarafından bir tesadüf eseri olarak meydana getirilmesi ihtimal dışıdır. 4. âyette, insanların çabalarının, yaptıkları işlerin türleri, nitelikleri ve amaçları bakımından başka başka olduğu belirtilerek sonucu etkileyecek asıl farklılığın cinsiyete değil davranışların mahiyetine bağlı olduğu ima edilmiş; sonraki âyetlerde ise bu çeşitli işlerin yararlı ve zararlı olanları tanıtılmıştır.
LEYL SURESİ TEFSİRİ HAKKINDA DETAYLI BİLGİ EDİNMEK İÇİN LÜTFEN TIKLAYINIZ