Namazın Vacipleri Nelerdir? Namazın Vaciplerini Terk Etmenin Hükmü
Güncelleme Tarihi:
İslam'da kadın erkek her Müslüman'a farz olan ibadetlerden birisi de "namaz"dır. Kuran'da cennet ile müjdelenen Müslüman'a cennetin anahtarı olarak namaz gösterilmiştir. Hz. Muhammed de sahabelere örnek olacak biçimde geceler boyunca nafile namazlarına devam etmiştir. Müslüman'a günün değişik vakitlerinde 5 kez olmak üzere farz olan namaz konusu oldukça geniş ve derin bir konudur. İşte namazın vacipleri, namazın vaciplerini terk etmenin hükmü ve çok daha fazlasını sizler için derledik.
Dinin direği ve cennetin anahtarı olan namaz ibadetini şuurlu bir biçimde eda edebilmek için her Müslümanın bu bahsi çok iyi bilmesi ve öğrenmesi gerekir. Namazın vacipleri ve vaciplerin terki bahsi de böyle bir mevzuudur.
Namazın Vacipleri Nelerdir?
Peygamber Hz. Muhammed pek çok sahih hadiste namazın önemine ve namazın terk edilmemesi gerektiğine vurgu yapmıştır.
Namazın bazı şartları vardır. Bunların bir kısmı namaz dışında bir kısmı da namazın içindeki şartlardır. Birincisine örnek; usulüne uygun abdest alındıktan sonra namaza durulabileceğidir. İkincisine örnek ise namaza durulduğunda "niyet" edilmesi yani irade açıklamasıdır. İşte bu farzların yanında bir de namazın vacipleri vardır.
Diyanet İşleri Başkanlığının "iman ve ibadetler" başlığı altındaki bölümde namazın vacipleri ele alınmıştır. Esasında Hanefi mezhebindeki vacip kavramı diğer mezheplerde bulunmaması sebebiyle Hanefilerin terminolojisine göre ifade edilen vaciplerin bir kısmı diğer mezheplerde "farz " sayılırken bir diğer kısmına göre ise "sünnet" sayıldığı görülmektedir.
Namazın Vaciplerini Terk Etmenin Hükmü
Mutabık olunan husus, farz olan bir şey terk edildiği vakit namaz fasid yani geçersiz olur. Buna mukabil; namazın vaciplerinden birisi bilerek terk edildiğinde namazı yeniden kılmak yani iade etmek gerekir. Ancak namazda vaciplerden birisi sehven yani bilmeyerek terk edilmişse bu halde "sehiv secdesi" yapılır. ( Diyanet İşleri Başkanlığı, webdosya.diyanet.gov.tr/namaz, Namaz_İlmihali, s.10-16 )
Namazın Vaciplerinin Neler olduğuna göz atmak gerekirse; bunlar aşağıdaki gibidir:
Namaza tekbir getirerek başlamak, "Allah'u Ekber" sözüyle başlamak. Lakin çoğunluk bunun farz olduğu görüşünü paylaşmaktadır.
Bir başka vacip ise; farz olan kıraati, il 2 rekatta yerine getirmek.
Yine vacip olan; "Fatiha Suresi"ni eklenecek sureden önce okumaktır.
Namazda bir diğer vacip konu ise; secdede iken alın ile birlikte burnu da yere koymaktır.
Namazda vacip olan bir başka husus ise; vitr namazında "Kunut Duası" okumaktır. Bu konu Ebu Hanife'ye göre vacip iken; İmamaeyn'e yani Ebu Yusuf ve İmam Muhammed'e göre sünnettir.
Namazda bir diğer vacip de şudur; namazdayken secde ayeti okunmuşsa eğer "tilavet secdesi" yapmak.
Bir diğer konuda ise farklı görüş mevcuttur. Şöyle ki; tadil-i erkana riayet etmek Ebu Yusuf'a göre farz iken, bu konuda Ebu Hanife ve Muhammed'e göre vaciptir, vacipler arasında yer alır.
Bir başka vacip de Ramazan Bayramı ve Kurban Bayramı namazlarının her 2 rekatında ilave yani "zait"3'er tekbir almaktır. ( Bayram namazının 2. rekatında rükua giderken tekbir almak da vaciptir. 2. rekatte getirilen ilave tekbirler rükudan giderken alınan tekbir de vacip sayılmaktadır. )
Bir başka vacip de; "sehiv secdesi" ile ilgilidir. Sehiv secdesi yapılmasını gerektiren bir fiilde bulunulmuşsa, sehiv secdesi yapmak; sehiv secdesinden sonra da selam vermek vaciptir.
Namazda bir başka vacip de şudur; farz olan fiillerin sırasına riayet etmek. Örneğin; namazda kıyamdan sonra rükua gitmek veya iki secdeyi peş peşe yapmak gibi )
Namazdaki bir diğer vacip de "selam vermek "ile ilgilidir. Namazın bitiminde yani sonunda, sağ ve sol tarafa selam vermek vaciptir.
Kaynaklar: namaz.diyanet.gov.tr/namaz
webdosya.diyane