Namazın Farzları Kaçtır Ve Nelerdir? Namazın İçindeki Ve Dışındaki Farzlar İle Kılınış Şartları (Diyanet)

Namaz, miminin miracı, dinin direği ve imanın da göstergesidir. Namaz, ilk emredilen ve ahirette sorgusu ilk yapılacak olan ibadettir. Namazın dinimizdeki yeri çok önemlidir.

Namazın Farzları Kaçtır ve Nelerdir?

Namaz, her müminin kılması gereken bir ibadettir. Namaz, insanları tüm kötülüklerden haramlardan da alıkoyar. Aynı zamanda da insan hayatına çeki düzen verir. Özellikle de bayram ve cuma namazları gibi cemaat ile kılınan namazlar insanların sosyal kaynaşma ve dayanışma içinde olmasını sağlar. Birlik ve beraberliği pekiştirir. Aynı zamanda günde 5 vakit namaz kılmak için abdest alma zorunluluğunun olması ise, insanların maddi ve manevi olarak arınmasını sağlar. Kur'an’da ısrarla namaz kılınması emredilmiştir, fıkıh kitaplarının ve hadislerin çoğunluğu da namazla ilgili olmuştur. Namazın 12 farzı vardır.

Namazın İçindeki ve Dışındaki Farzlar ile Kılınış Şartları

Din eğitimi açısından yetersiz olan toplumlarda namaz kılmak isteyen pek çok insan, özellikle de namaz konusunda rehber kitaplara ihtiyaç duyar. Namaz ile ilgili kitapların genellikle en çok satılan eserler arasında yer alması da aslında bunun bir göstergesidir. Namazın farzları içinde ve dışındaki olan farzlar olmak üzere ikiye ayrılır. Namazın dışında kalan farzlar ise altıya ayrılır. Buna göre ise namazın farzları;

Hadesten taharet: Abdestsiz olanın abdest alması, hayzlı, cünüp ve nifaslı olanın gusletmesi anlamına gelir.

Necasetten taharet: Namaz kılanın, elbisesini, vücudunu ve namaz kılacağı yeri, necasetten yani dinimizde pis olarak kabul edilen şeylerden temizlemesi anlamına gelir.

Setr-i avret: Avret yerini örtmek anlamına gelir. Namaz kılarken açması ya da her zaman başkasına göstermesi, başkasının da bakması haram olan tüm bölgelerine denir. Erkeğin avret yeri ise, göbeğinden dizi altına kadar olan kısımdır. Kadınların ise, yüz ve ellerinden başka her yeri avret olarak sayılır.

İstikbal-i kıble: Namaz kılarken kıbleye doğru dönmeye denir.

Vakit: Namazı vaktinde kılmaya denir.

Niyet: Namaza dururken kalben niyet etmek anlamına gelir. Sadece ağız ile söylemeye niyet denilmez. Namaza niyet etmek demek, vaktini, ismini, kıbleyi, cemaatle kılınıyorsa da imama uymayı, kalpten geçirmek anlamına gelir. Niyet, başlama tekbiri söylerken edilir.

Namazın İçindeki Farzlar

Namazın içinde bulunan farzlar altıya ayrılır. Bunlar ise,

İftitah tekbiri: Namaza başlarken "Allahü ekber" denir. Başka kelime söyleyerek, tekbir alınamaz.

Kıyam: Namazda ayakta durmaya denir. Ayakta duramayan hasta, oturarak namazını kılabilir. Oturarak kılamayacak durumda olan kişiler ise, yatarak ima ile kılar.

Kıraat: Namazda, Kur'an-ı kerimden sure ya da ayet okumaya denir.

Rüku: Ayakta dua okuma bittikten sonra, eğilip elleri dize koymaya denir.

Secde: Rükudan sonra yere kapanmaya denir.

Kâde-i Ahıre (son oturuş) : Son rekatta Ettehıyyatüyü okuyacak kadar yerde oturmaktır.

Abdest Şartı

Namazın dışındaki şartlardan ilki abdest almaktır. Farsça kökenli bir kelime olan abdest almak, "el suyu" anlamına gelir. Abdest, namaz kılmak için yapılan su ile temizliğe denir. Namaz kılmak için abdestin farz olduğu Kur'an ve sünnette detaylı bir şekilde anlatılıyor. Mekke döneminde Cebrail, Hz Peygambere abdestin nasıl alınması gerektiğini öğretmiştir. Medine döneminde ise, Mâide suresinin altıncı ayetinde ise, abdestin nasıl alınacağı yer alıyor. Ayette şöyle buyurulur:

 ْم َ ّ ى الصَ ل ٰ َم ُنوٓا اَِذ ُ ا ق ْم ُت ْم اِل ۪ذ َين ا َّ َيآ اَ ّيُ َها ال ِۜ ْ َك ْعَبينْ َى ال َ ُك ْم اِل افِق َ و ْام َس ُح ِ وا بُرُ۫ؤ ِس ُك ْم َ واَ ْر ُجل ْ َمَر ِ َى ال َواَ ْي ِدَي ُك ْم اِل

“Ey iman edenler! Namaza kalkacağınız zaman yüzlerinizi, dirseklere kadar ellerinizi ve -başlarınıza mesh edipher iki topuğa kadar da ayaklarınızı yıkayın…”

Peygamberimiz (s.a.s.) ise, َ َ أ َ َى ي َتَو ّض َ ْحَد َث َ ح ّت م ْن أ ت ْقَب ُل َ صاَلُة َ اَل ُ

“Abdesti bozulan kimsenin, abdest alıncaya kadar namazı kabul edilmez” (Buhârî, Vudû, 3; Ebu Dâvûd, Taharet, 31) buyurmuştur. BU ayet, bu hadisin de ışığında değerlendirilirse, namaza kalkıldığı zaman abdest alma emrinin mutlak olmadığı, “Namaz kılmak istediğinizde abdestsiz iseniz abdest alın.” şeklinde anlaşılması gerektiği görülür.

Kaynak: Diyanet