Güncelleme Tarihi:
Müslümanlara farz kılınan namaz ibadetinin pek çok incelikleri bulunmaktadır. Namazın adabının bilinmesi ve buna uygun davranılması gerekir.
Namazın Adabı Nelerdir?
Namaz ibadeti İslam'ın şartlarından birisidir. Kadın erkek her Müslüman'a farz olan namaz günde beş defa eda edilir. Günün belli vakitlerinde kılınan bu namazlar ; sabah namazı, öğle namazı, ikindi namazı, akşam namazı ve yatsı namazından ibarettir.
Farz namazı denilen bu namazların haricinde nafile namazı denilen diğer namazlar da bulunmaktadır. Şükür namazı, vitir namazı ve teheccüd namazı nafile namazlardır. Namaz belli şartları dahilinde her Müslüman için bir zorunluluktur.
Müslümanların namazı öğrenmesi ve aksatmadan namaza devam etmesi gerekir. Namaz ibadeti kulun Allah'a en yakın olduğu bir ibadettir. Namaz, kulun Rabbine şükrünü ve minnetini ifade ettiği bir ibadet biçimidir. Namaz, kulun Allah'a teslimiyetinin yansımasıdır. Namaz aynı zamanda insanın günahlarından affına vesiledir. Namaz, insanların ilk sorguya çekilecekleri konudur. Müslüman için namaz bir arınma ve imanın pekişmesi vasıtasıdır.
İslam kaynaklarına göre namaz, Hz. Muhammed öncesinde de insanlara emredilmiştir. Hz. İbrahim'e nasıl namaz kılması gerektiği öğretilmiştir. Peygamber Hz. Muhammed namaza çok kıymet vermiştir. Gözümün nuru namaz diye bahsettiği namaza ömrü boyunca devam etmiştir. Hatta gecenin karanlığında uykusundan uyanarak sabahlara kadar nafile namaz kılmıştır.
Allah, Kuran'da çok kez namazın önemini anlatmıştır: "Şüphesiz Allah, inkarcılara alçaltıcı bir azap hazırlamıştır. Namazı kıldınız mı, gerek ayakta, gerek otururken ve gerek yan yatarak hep Allah'ı anın... Güvene kavuştunuz mu namazı tam olarak kılın. Çünkü namaz, müminlere belirli vakitlere bağlı olarak farz kılınmıştır. ( Nisa Suresi; 101 Ayet ) " Sizin dostunuz ancak Allah'tır, Resuldür ve Allah'ın emirlerine boyun eğerek namazı kılan, zekatı veren müminlerdir." ( Maide Suresi, 55. Ayet ) ( Diyanet İşleri Başkanlığı, webdosya.diyanet.gov.tr/namaz/s.6-13 ) Hz. Muhammed de pek çok hadisinde namazın önemine vurgu yaparak namaza devam konusunda uyarıda bulunmuştur.
Namazın Adabı İle İlgili Ayetler ve Hadisler
Namaz kılmadan önce namaz hakkında her konuyu öğrenmek ve daha sonra bunları uygulamak gerekir. Namazın farzları bulunmaktadır. Bu farzlara uymak zaten zorunluluktur ve namazın sıhhatini etkiler. Fakat bu farzların ötesinde namazın adabı vardır.
Namazın edeple ve adaba uygun kılınmasını Hz. Muhammed hep teşvik etmiştir. Hz. Peygamber kendisi de ömrünün sonuna kadar namaza düzenli biçimde devam ederek hem sahabeye hem de sonraki Müslümanlar için örnek olmuştur. Peygamberin namazın adabı ile ilgili olan bazı hadisleri şunlardır:
Resul-u Ekrem, namazı geciktirmeksizin vaktinde kılmanın en büyük adap olduğunu sık sık vurgulamıştır.
Peygamber namazın huşu içerisinde kılınması gerektiğini söylemiştir. Bu durum namazın adaplarındandır. Buhari'den nakledildiğine göre:" ( Hz. Aişe'de rivayet edildiğine göre ) Resulullah'a, namazda etrafa bakınmanın hükmünü sordum, o: Bu, kulun namazından şeytanın kapıp kaçtığı bir şeydir, buyurdu."
Bir husus da kabirde namaz kılınması konusudur. Peygamberden nakledildiğine göre kabre karşı namaz kılınması adaba aykırıdır, uygun değildir.
Hz. Muhammed, namaz kılan kimsenin önünden geçilmemesi gerektiğini özellikle ve sık sık vurgulamıştır.
Ebu Hureyre'den nakledildiğine göre Hz. Muhammed bilhassa sabah ve yatsı namazlarının camide ve cemaatle kılınmasının namazın adabından olduğunu ifade etmiştir. Peygamber sağlığında bu hususta sahabeye örnek olmuştur.
Kaynaklar: namaz.gov.tr/namaz
webdosya.diyanet.gov.tr/Namaz_İlmihali