Namaz Çeşitleri Nelerdir Ve Anlamları Nedir? Namazın Çeşitlerinin İsimleri, Rekatları Ve Kılınışları

Namaz, bilinenin aksine sadece günde 5 vakit farz namazdan ibaret değildir. Farklı münasebetlerle ve farklı tasniflerle anlatılabilecek değişik namazlar bulunmaktadır.

Namaz Çeşitleri Nelerdir ve Anlamları Nelerdir?

Namaz; "dinin direği" ve Müslüman'a cennet kapısını açan bir ibadettir. Hz. Muhammed sahabeye de örnek olmak maksatlı çoğunlukla farz namazlarını cemaatle kılmıştır. Namazı terk etmemek gerektiğini eylem ve sözleri ile hem vurgulamıştır. Örneğin; Hz. Aişe, peygamberin sabah namazından önce vitr namazını eda etmekte çok titiz olduğunu ve ihmal etmediğini bildirmiştir.

Namazın bazı şartları mevcuttur. Bunlar namaz içinde ve namaz dışında olmak üzere iki ana başlık altında ele alınır. Namaz dışındaki şartlara örnek olarak; "abdest"i göstermek mümkündür. Namaz kılabilmek için önce usulüne uygun abdest almış olmak gerekir. Namaz içindeki şartlara ise "niyet etmek" gösterilebilir. Kişi namaza durduğunda ister kalben, ister sözlü olarak hangi namazı kılmaya niyet ettiğini, yani bu yöndeki iradesini beyan eder.

Genellikle namaz bahsinde akla ilk gelen namaz günlük farz olan beş vakit namazdır. Hz. Muhammed'e namaz farz olarak vahiy edildikten sonra başta peygamber olmak üzere sahabe namaza devam etmiş ve sıkı sıkı sarılmıştır. Farz namazlar günün değişik vakitlerinde kılınması zorunlu olan namazlardır. Bunlar sabah namazı, öğle namazı, ikindi namazı, akşam namazı ve yatsı namazıdır.

Ancak namazlar bundan ibaret değildir. İslam aleminde Hanefi mezhebi dışındakiler namazı hüküm bakımından 2 gruba ayırmaktadırlar:

Farz Namazlar

Nafile Namazlar

Hanefi fıkhına göre ise namazlar 3 grupta ele alınır:

Farz Namazlar

Vacip Namazlar

Nafile Namazlar

Bunun dışında genel kabul gören ve "belli vesilelerle kılınan nafile namazlar" bulunmaktadır. Belli vesilelerle kılınan nafile namazlara ise şu namazları örnek vermek mümkündür:

Ramazan ayında cemaatle kılınan "teravih namazı"

Yatsı namazından sonra kılınan "teheccüd namazı"

Namazın Çeşitlerinin İsimleri, Rekatları ve Kılınışları

Namazlar bilinen günde 5 vakit namazın çok ötesinde ayrıntılı olup, kısa kısa bunları açıklamak gerekirse:

Beş Vakit Namaz ( Farz Namazlar ). Her gün kılınan bu namazlar şöyledir: Sabah Namazı: Sabah namazı, güneş doğmadan kılınır. Öğle Namazı: Günün yarısında kılınan namazdır. İkindi Namazı ise ikindi vakti ve akşam namazından önce kılınan bir farz namazdır. Akşam Namaz da akşam saatinde ve yatsı namazı vaktine kadar kılınması zorunlu bir namazdır.

Vitr Namazı: "Selati Vitr" olarak da bilinen bu namaz vacip namazlardandır.

Cenaze Namazı: Cenaze namazı farz namazlardandır. Vefat eden kimse için ve cemaatle kılınan bir namazdır

Bayram Namazı: Yılda 2 kez kılınan ve cemaatle kılınması farz olan namazlardır.

Cuma Namazı: Her cuma cemaat ile kılınan ve farz olan bir namazdır.

Teheccüd Namazı: Bu namazı nafile namazlardandır. Belli bir vakti yoktur. Hz. Muhammed gece uykusundan uyanır ve sabah namazı vaktinin girmesine kadar teheccüd namazını kılardı.

"Farz veya vacip olan namazların dışındaki namazlara nafile namazlar denir ve farz namazlarının öncesinde veya sonrasında kılınan sünnet namazlar nafile namaz kapsamında yer alır... Sünnet, Hz. Peygamber'in yaptığı ve bir bağlayıcılık ve gereklilik olmaksızın yapılmasını istediği ve teşvik ettiği şeylerdir..." ( Kaynak; DİB, namaz.diyanet.gov.tr/namaz-ilmihali, s.10 ) İslam kaynaklarında peygamber Hz. Muhammed'in farz olan günlük 5 vakit namazın dışında, değişik zamanlarda, değişik vesilelerle pek çok nafile namazlar kıldığı ve bunları çok önemsediği aktarılmaktadır. Namazın, cennete giriş için bir vesile olduğu müjdesi verilmektedir. Pek çok hadiste, Müslümanların hesap gününde ilk önce namazdan sorguya çekileceği hususu ifade edilmektedir.

Gerek farz namazları, gerek nafile namazlar, gerekse vacip namazlarının rekatları ve kılınışlarını ise şöyle anlatmak mümkündür:

Sabah Namazı; 2 rekat farz + 2 rekat sünnet olmak üzere 4 rekat olarak kılınır.

Öğle Namazı; 4 rekat farz + 4 rekat sünnet + 2 rekat son sünnet

İkindi Namazı; 4 rekat farz + 4 rekat sünnet

Akşam Namazı; 3 rekat farz + 2 rekat sünnet

Yatsı Namazı; 4 rekat farz + 4 rekat sünnet

Vitr Namazı; 3 rekat + Kunut Duaları okunur

Cenaze namazı; Cenaze namazı şeklen de diğer namazlardan farklıdır. Vefat eden kişiye rahmet dilemek maksatlı "Fatiha Suresi" ve "Salli Barik" duaları okunur.

Bayram Namazı; Cemaatle kılınması farz olan bu namaz 2 rekattir

Cuma Namazı; 2 rekattir, cemaatle kılınır.

Teheccüd Namazı; nafile namazlardandır ve gece uykusundan uyanılarak kılınır.

Kaynaklar: namaz.diyanet.gov.tr/namaz

webdosya.diyanet.gov.tr/namaz-rehberi