Nafile Namazlar Nelerdir Ve Ne Zaman Kılınır? Nafile Namazların Kılınışı, Rekatları Ve Cemaatle Kılma Hükmü

Namazların kılınışı, vakti ve hükmü açısından çeşitleri üç tanedir. Hükmü itibari ile namazlar; beş vakit farz namazlar, bayram namazları ve vitir namazı gibi vacip namazlar, 5 vakit kılınan sünnetler gibi nafile namazlar olmak üzere üç kısma ayrılır. Hüküm itibari ile namaz çeşitlerinden biri nafile namazlardır. Nafile namazlar hem bazıları sünnet olması nedeni ile hem de Allah’a yakınlaşmak için, daha çok sevap kazanabilmek için kılınan namazlardır. Allah’tan af dilemek, Allah’a şükretmek ve sevap kazanabilmenin bir yolu da nafile namazların kılınmasıyla gerçekleşmektedir. Nafile namazlar kılınması zorunlu olan namazlar arasında yer almaz, zorunluluk yoktur.

Nafile Namaz Nedir?

Nafile kelimesi “fazladan yapılan” anlamına gelmektedir. Bu anlamda hareketle vacip ve farz olan namazların dışında yer alan namazlara “nafile namazlar” denilmektedir. Nafile namazlar genel anlamda ikiye ayrılmaktadır. İlki; beş vakit olan farz namazlarla beraber kılınan nafile namazlardır ve bu namazlara da “revatip sünnetler” denilmektedir. İkincisi de farzlara bağlı olmadan kılınmakta olan nafile namazlardır. Bu namazlara ise “Regaip sünnetler” ismi verilir.

Nafile Namaz Nasıldır?

Nafile namazlar revatip sünnetler ve Regaip sünnetler olmak üzere ikiye ayrılır. Revatip sünnetler: Cuma namazının hem sonrasında hem öncesinde kılınan namazın ve beş vakit farz olan namazlara özel birim olarak “sünnet namazlar” ismi kullanılır. Aynı zamanda bu namazlara revatip sünnet namazları da denilmektedir. Sabah namazında iki rekat sünnet, öğlen namazında ilk sünnet dört rekat, son sünnet iki rekat, akşam namazında iki rekat sünnet ve yatsı namazında son sünnet olarak iki rekat sünnet kılınır. Bu sünnetlere “müekked sünnet” adı verilir. Peygamberimiz (sav) bu namazları çok defa kılıp zaman zaman terk etmiştir. İkindi namazındaki dört rekat sünnet ve yatsı namazındaki ilk dört rekatlık sünnet kuvvetli olmayan sünnetlerdir. Diğer sünnetlere göre Peygamberimiz (sav) daha az kılmıştır.

Regaib sünnetler ise; rağbet anlamına gelen kelimeden türetilmiş rağbet edilenler anlamına gelir. Regaib sünnetler; revatip sünnetleri dışında kalan nafile namazlardır. Bu namazlar; Peygamberimiz (sav)’in farz namazlara bağlı olmadan kıldığı ve kılınmasını tavsiye ettiği namazlardır. Nafile namazlar Allah’a yakınlaşmak için ve sevap kazanabilmek için kılınan namazlardır.

Nafile Namazlar Nelerdir?

Regaip sünnetler olarak bilinen nafile namazlar şunlardır; teravih namazı, Teheccüd namazı, Evvabin namazı, Kuşluk namazı, Hacet namazı, Tövbe namazı, İstihare namazı, Yolculuk namazı, Tahıyyetü’l Mescid namazıdır.

Nafile Namazlar Ne Zaman Kılınır?

Nafile namazlardan biri olan Teravih namazı müekked namazlardan biridir ve Ramazan ayında kılınmaktadır. Hem erkekler hem de kadınlar için sünnet olan bir namazdır. Yatsı namazının kılınmasının ardından sabah namazı vaktine kadar kılınabilir. Yatsı vakti girdiğinde önce yatsı namazı sonra da teravih namazı kılınır.

Teheccüd namazı; yatsı namazının kılınmasından sonra bir süre uyuduktan sonra kişi kalkıp namaz kılarsa bu namaz teheccüd namazı olur. Yatmadan önce namaz kılınırsa bu namazın ismi gece namazı olmaktadır.

Evvabin namazı; akşam namazının sünnetinin kılınmasının ardından kılınır.

Kuşluk namazı; güneşin doğması ve bir müddet yükselmesinin ardından yaklaşık olarak gün doğumundan 45 ila 50 dakika sonrasında, zeval vaktine kadarki sürede kılınır. İşrak namazı ve Duha namazı da denilmektedir.

Hacet namazı; kılınması için belirli herhangi bir zaman bulunmamaktadır. Allah’tan istenecek olan maddi veya manevi her türlü hacet için istenilen zamanda kılınabilir.

Tövbe namazı; kılınması için herhangi belirlenmiş bir zaman dilimi bulunmamaktadır. İşlenen günahlardan dolayı duyulan pişmanlık ile birlikte Allah’a istenilen her zaman tövbe edilebilir ve tövbe namazı kılınabilir.

İstihare namazı; hayırlı olanı istemek anlamına gelen istihare namazını kılmanın herhangi belirlenmiş olan bir vakit bulunmamaktadır. Her zaman kılınabilecek olan bir namazdır.

Yolculuk namazı; yola çıkılacağı zaman veya yoldan dönüldükten sonra iki rekât olarak kılınan bir namazdır.

Tahıyyetü’l Mescit namazı; mescide saygı göstermek ve mescidin selamlanması gibi anlamlara gelmektedir. Ziyaret ya da ibadet amaçları veya başka bir amaç ile mescide girildiğinde kılınan namazdır.

Nafile Namazların Kılınışı, Rekâtları ve Cemaatle Kılma Hükmü

Teravih namazı; yirmi rekâtlık olan bir namazdır. Teravih kelimesinin anlamı dinlendirmektir. Selam verilmesinin ardından bir süre beklenilerek dinlenildiği, zikir ve tespihle meşgul olunması nedeni ile teravih namazı denilmiştir. Teravih namazı cemaatle kılınması halinde sünnet-i kifaye işlenmiş olunur, fakat tek başına da kılınabilir.

Teheccüd namazı; iki rekât ile sekiz rekât arasında kılınabilen bir namazdır. Her iki rekâtta bir defa selam verilerek kılınması çok daha faziletlidir. Teheccüd namazı cemaatle kılınmaz.

Evvabin namazı; akşam namazının sünnetine ek olarak dört rekât namaz ile altı rekâta tamamlanması ile kılınır. Bazı âlimler akşam namazının sünnetinden ayrı olarak altı rekât şeklinde kılınmasının gerektiğini söylemişlerdir. Evvabin kelimesi “Allah’a sığınanlar, tövbe edenler” anlamına gelmektedir.

Kuşluk namazı; Resulallah (sav)’in çok faziletli olan bir namaz olduğunu ve bu nedenle kılınmasını tavsiye ettiği bir namazdır. Kuşluk namazı, kuşluk vaktinde iki rekat olarak kılınan bir namazdır. Cemaatle kılınmaz.

Hacet namazı; iki, dört ya da on iki rekat şeklinde kılınabilmektedir. Dört rekat olarak kılınması halinde ise; birinci rekatında Fatiha suresinin ardından üç defa Ayetel kursi ve diğer üç rekatta ise Fatiha suresinin ardından birer defa Nas, Felak ve İhlas sureleri okunur.

Tövbe namazı; günahlarından tövbe etmek isteyen kişiler iki rekat tövbe namazı kılmanın ardından dua ederek tövbe ederler. Cemaatle kılınmaz.

Yolculuk namazı; yolculuğa çıkılmadan önce ya da yolculuktan geldikten sonra Allah’a şükretmek için kılınan iki rekatık bir namazdır. Cemaatle kılınmaz.

Tahıyyetü’l Mescid namazı; Bir mescide girince kılınan farz namazlardan herhangi bir veya herhangi bir namaz kılınması Tahıyyetül Mescit namazı yerine geçer.

İstihare namazı; bir iş için tereddütte veya üzüntülü bir halde kalındığı zaman iki rekat kılınan bir namazdır. Namaz ardından Resulallah (sav)’in belirttiği şu dua okunur: Ey Allah’ım! Senin ilmine güvenerek senden hakkımda hayırlısını istiyorum ve kudretine sığınarak senden kudret istiyorum ve senin sınırsız lütfundan bana ihsan etmeni istiyorum; çünkü sen, her şeye kadirsin, ben bir şeye kadir değilim. Sen bilirsin, ben bilmem, Sen bilinmeyenleri bilirsin. Allah’ım! Senin ezelî ilminde, yapmayı düşündüğüm bu iş benim dinim ve dünyam ve geleceğim açısından hayırlı olacaksa, bu işi benim hakkımda takdir buyur, onu bana kolaylaştır, uğurlu ve bereketli eyle. Eğer bu iş senin ezelî ilminde, benim dinim ve hayatım hakkında ve işimin akıbeti hakkında -erken veya geç olmasında- şerli ise onu benden geri çevir, beni de ondan vazgeçir ve benim için nerede olursa olsun yalnızca hayırlı olanı takdir et, sonra beni ona razı kıl.”

Kaynak:webdosya.diyanet.gov.tr/namaz/assets/dosya/Namaz_ilmihali_2011(SON).pdf