Güncelleme Tarihi:
Kade-i ahire yani son oturuş namazın sonunda teşekkür miktarı olarak da adlandırılan belirli bir süre dahilinde oturmak ve beklemektir. İki rekatlık olan namazlarda oturuş pozisyonu öncesinde herhangi bir oturuş olmadığı için son oturuş kabul edilir.
Kade-i Ahire Nedir?
Kade-i ahire namazda yer alan farzlardan bir tanesidir. Namazın bitiminde “Ettehiyyatü” duasının okunma süresine kadar kade-i ahire yani son oturuş yapılır. Hanifeler son oturuş suresinin teşehhüt miktarı olarak kabul edilmesini ön görmüştür. Bu süre “tahiyyat” duasının okunmasına kadar geçen süre kabul edilir. Hanbeliler ve Şafililer ise bu süreyi Salavat süresi olarak kabul etmiştir. Salavat (Allahümme sali ala Muhammed) süresine kadar kade-i ahire yapılması ön görülmüştür. Maliki mezhebi Hz.Peygamber efendimize selam vermeyi uygun görecek kadar süre oturulmasının gerekliliğini kabul eder.
Kade-i ahire yani son oturuşla birlikte namaz tamamlanmış olur. Hanefiler namazın bitiminde selam vermenin faiz değil vacip olduğunu öne sürerler. Konuşma, selam veya abdesti kaçıran bir hal oluşması durumunda da son oturuşun teşehhüd sonrasında tamamlanması yeterli olmaktadır. Hz. Peygamber kade-i ahire oturuşuyla alakalı olarak “Sen teşehhüdü okuduğun ve onu okuyacak zaman kadar oturduğun sürece namazın tamamlanmış olacaktır.” şeklinde buyurur.
Kade-i ahire terimsel anlamıyla iki rekatlı namazların ikinci, üç ya da dört rekatlı namazların üç veya dördüncü rekatının sonunda yer alan ettehiyatü bölümü anlamına gelir. Namazın rükünlerinden kabul edilir. Rükün ise ibadetlerin ana unsurlarını meydana getiren bölümler olarak tanımlanır. Eğer bir namaz esnasında rükün eksikse kılınan namaz geçersiz kabul edilir ve akit anlamını yitirir. Namazda secdeden ayrılmak ve namazı bozacak durumlarla karşılaşarak ibadetin tamamlanmasını engellemek ve farzın geçersiz hale gelmesi de bu duruma örnek gösterilebilir.
Rükünler namazda, başlangıç tekbiri, kıraat, kıyam, rükü, kade-i ahire, sücud gibi altı taneden oluşan teşehhüd miktarlarından meydana gelirler.
Kade-i Ahire Nasıl Yapılır?
Namazın bitirişi olan kade-i ahire pozisyonu kadınlar ve erkekler için farklı şekillerde yapılır. Kadınlar kade-i ahire yaparken kalçalarının üzerine otururlar. Ayaklarını sağ alana doğru yayacak şekilde uzatırlar. Baldırlarının birbirine yakın şekilde olması gerekir. Bir sağlık probleminin olmaması durumunda kadınların kade-i ahire pozisyonu bu şekildedir fakat bu bir zorunluluk hali değildir.
Erkeklerin kade-i ahire pozisyonunda ise sol ayaklarının üzerine oturma şeklindedir. Sol ayaklarının parmakları ise sağ alana bakacak şekilde olması gerekir. Yine kadınlarda olduğu gibi sağ ayaklarının konumu yere dik ve kıble yönüne doğrudur. Bu oturuş erkekler için sünnet kabul edilir.
Kade-i Ahire Oturuşu Esnasında Okunan Dualar Nelerdir?
Kade-i ahre oturuşunda bazı duaları okumak esastır. Bu dualar kutsal kitabımızda şu şekilde belirtilmiştir; Tahiyyat, Salli, Barik ve Rabbena” duaları şeklindedir. Oturuş süresince bu duaları okumak gereklidir. Hz. Muhammed namaz sonlarında ise daima ettehiyyatü okuyarak hadislerinde de Müslümanlara namazı kendisi gibi okumalarını uygun görmüştür. “Namazı ben nasıl kılıyorsam siz de öyle kılın.” şeklinde buyuran Hz. Peygamber salavat getirmenin de Allah’a yakınlık ve şükran sunma anlamında öneminden bahsetmiştir.
Kaynak namaz.diyanet.gov.tr/namaz/#namaz-rehberi.html