Cuma Namazının Farz Ve Geçerli Olmasının Şartları Nelerdir?
Güncelleme Tarihi:
Geceler içinde Kadir gecesi, yıl içinde Ramazan ayı ne kadar önemli ise günler arasında da Cuma günü o kadar önemlidir. Çünkü Cuma günü Müslümanların bir araya gelerek cemaat ile haftalık ibadetlerini ettikleri önemli bir günüdür. Cuma namazının farz ve geçerli olmasının şartları nelerdir tüm detaylarıyla derledik.
Müslümanlar için adeta bir bayram günü olan Cuma günü mübarektir. Müslümanlar bu itibar ile Perşembe gününün akşamından itibaren başlayarak cumaya büyük önem verirler. Manevi ve maddi temizliklerine her zamankinden daha fazla önem gösterirler. Cumaya hazırlık amacıyla boy abdesti alarak beden temizliği yaparlar, güzel kokular sürünürler ve temiz elbiseler giyinirler.
Cuma Namazının Farz Olmasının Şartları Nelerdir?
Cuma namazını bir kimsenin kılmak ile yükümlü olabilmesi için gerekli şartlar vardır:
a) Ergenlik çağına erişmiş, akıllı ve Müslüman olmak.
b) Sağlıklı olmak:
Cuma namazının farz olabilmesi için insanın bedensel ve zihinsel olarak sağlıklı olması gerekir. Cuma namazına gidemeyecek kadar hasta, özürlü, engelli ve felçli kimseler ile bu kimselere bakmak zorunda kalanlar Cuma namazı kılmakla yükümlü değildir.
Hasta durumunda olup cuma namazına gitmesi halinde hastalığının ilerlemesinden ya da artmasından korkan kimseler içinde Cuma namazı kılmak şart değildir.
Cuma namazı yürümekten aciz durumda olan yaşlı kimseler için farz kılınmamıştır. Görme engeli olan kimseler ise kendileri camiye gelebilecek durumda olurlarsa ya da camiye kendilerini götürecek bir kimse bulmaları halinde Cuma namazını kılmakla yükümlüdürler.
Ayaklarından olmuş ve yahut ayakları kesilmiş yatalak hastalar da Cuma namazı ile yükümlü değildir.
c) Hür olmak:
fakihlerin büyük çoğunluğuna göre, hür olmayan kimseler için Cuma namazı farz kılınmamıştır. Mahpuslar, bulundukları yerde mescid var ise Cuma namazı kılar.
d) Mukim olmak:
Bir kimseye Cuma namazının farz olması için, namazı kıldığı yerde ikamet ediyor olması gerekmektedir. Bu sebeple dinen seferi sayılan kimseler için Cuma namazı farz değildir.
e) Erkek olmak:
Kadınlara farz olmayan Cuma namazının erkeklere farz olduğu konusunda tüm fakihler görüş birliği içerisindedir. Bununla beraber kadınlar, Cuma namazını camiye gelip kılarlarsa yine kıldıkları namaz geçerli olmaktadır. Cuma namazını kadınların kılması konusunda bir serbestlik bulunmaktadır; uygun zaman ve zemin bulan kadınlar Cuma namazını kılabilir. Kadınlara Cuma namazı farz kılınmamış olsa bile bu durum onlar için bir mahrumiyet değil bir muafiyettir. Fakat kadınların günümüzde Cuma günleri camiye giderek cemaat ile birlikte Cuma namazını kılmaları, vaazı ve okunan hutbeyi dinlemeleri isabetli olur.
Cuma Namazının Geçerli Olmasının Şartları
Cuma namazı kılmak ile yükümlü olan kimselerin Cuma namazı kılabilmesi için gerekli şartları sağlaması gerekir:
a) Cuma namazı, cuma günü öğle namazı zamanında kılınır; öğle namazının vaktinden sonra ya da önce kılınırsa Cuma namazı geçerli olmaz.
b) Cuma namazı tek başına kılınmaz, cemaat ile birlikte kılınır.
c) Günümüzde yerleşim yerlerinde pek çok bulunduğu halde burada yaşayıp Cuma namazı kılan kimselerin bir camiye sığmadığı bilinmektedir. Dolayısıyla namazgâhlarda ve birden fazla camide Cuma namazı kılınabilir.
d) Hanefîler, devlet başkanı ya da devlet temsilcisinin ve yahut devlet tarafından yetki verilen bir kişinin cuma namazını kıldırması gerektiğini ileri sürmüşlerdir.
e) Cuma namazının geçerli olmasının bir diğer şartı ise hutbe okunmasıdır. Hutbe, bir şeyler söylemek, birilerine hitap etmek demektir. Başta bayram namazları ve Cuma namazları olmak üzere belirli ibadetlerin gerçekleştirilmesi sırasında yapılan, genelde nasihat ve vaaz içeren konuşmayı ifade eder. Hutbenin sünnetleri, rükünleri ve şartları olarak anılır.
Cuma namazı, cuma günü öğle namazının vaktinde cemaatle kılınan iki rekâtlı farz-ı ayn bir namazdır. Cuma namazı kılınınca ayrıca o gün öğle namazı kılınmaz. Cumanın farziyeti kitap, sünnet ve icmâ ile sabittir. Kur’ân’da cuma namazının kılınması;
“Ey iman edenler! Cuma günü namaz için çağrı yapıldığı zaman hemen Allah’ın zikrine koşun ve alışverişi bırakın. Eğer bilirseniz bu sizin için çok daha hayırlıdır. Namaz kılınınca artık yeryüzüne dağılın ve Allah’ın lütfundan nasibinizi arayın. Allah’ı çok zikredin ki kurtuluşa eresiniz.” (Cuma, 62/9-10) anlamındaki ayetle emredilmiştir.
Kaynak: Diyanet