Güncelleme Tarihi:
Namaz ibadetinin geniş bir çerçevesi bulunmaktadır. Namaz, gusül abdesti, namaz abdesti gibi namaz dışı farzlarla başlar ve namaz içindeki farzlarla sürer. Teyemmüm meselesi de namaz ile ilgili bir meseledir.
Teyemmüm Abdesti Nasıl Alınır?
Namaz ibadeti Allah tarafından emredilmiş bir ibadettir. Müslüman her gün ve günde beş defa olmak üzere namaz ibadetini yerine getirir. Farz namazı olarak adlandırılan bu namazlar sabah namazı, öğle namazı, ikindi namazı, akşam namazı ve yatsı namazıdır.
Namaz, insanın Yaradan'ına şükrünün bir ifadesidir. Namaz, manevi arınma, sükunet ve huzur bulma vesilesidir. Bu sebeplerle de pek kıymetlidir.
Allah, Kuran'da çok kez namaz ibadetini emretmiştir. "Şüphesiz Allah inkarcılara alçaltıcı bir azap hazırlamıştır. Namaz kıldınız mı gerek ayakta gerek otururken ve gerek yan yatarak hep Allah'ı anın... Güvene kavuştunuz mu, namazı tam olarak kılın. Çünkü namaz, müminlere belirli vakitlere bağlı olarak farz kılınmıştır." ( nisa Suresi, 103. Ayet ), "Allah size herhangi bir güçlük çıkarmak istemez. Fakat O, sizi tertemiz yapmak ve üzerinizdeki nimetini tamamlamak ister ki şükredesiniz." ( Maide Suresi, 6. Ayet ), "Bir de bize, "Namazı dosdoğru kılın ve Allah'a karşı gelmekten sakının" diye emir olundu. O, huzurunda toplanacağınız Allah'tır." ( Enam Suresi, 72. Ayet ), "Onlar namazı dosdoğru kılan, kendilerine rızık olarak verdiğiniz şeylerden Allah yolunda harcayan Kimselerdir." ( Enfal suresi, 3. Ayet )
Hz. Muhammed ise hayatı boyunca namazını eda etmiştir. Sadece farz namazlarını değil geceler boyunca nafile namazlar kılarak Allah'a kulluğunun borcunu eda etmiştir. Bu davranışı ve namazı önemsemesi hem sahabelere hem de sonraki Müslümanlara örnek olmuştur.
Namaz ibadetinin farzlarından birisi "abdest almak"tır. Abdestsiz namaz kılınması caiz ve mümkün değildir. Namaz abdesti doğal olarak su ile yapılan bir eylemdir. Fakat bazı zorunlu hallerde su bulmak suya ulaşmak zor ve hatta imkansız olabilir. Bu gibi durumlarda İslamiyet kolaylık sağlamıştır.
Bazı şartların varlığı halinde namaz kılmak için "teyemmüm abdesti" alınabilir. Teyemmüm konusunda Kuran'da Nisa Suresi ve Maide Suresinde bahsedilmektedir. "Eğer hasta iseniz, yolculukta bulunuyorsanız, tuvaletten gelmiş iseniz ya da kadınlara yaklaşmışsanız ve su bulamamışsanız.... Temiz bir toprağa yönelip onunla yüzlerinizi ve elleriniz mesh edin ( teyemmüm edin )" Teyemmümün ortaya çıkışı ve teyemmüm uygulamasının dayanağı suyun temin edilememesi ya da sair sebeplerdir. Teyemmüm abdestinin nasıl alındığını aşama aşama şöyle izah etmek mümkündür:
Teyemmümün şartlarını taşıyan kişi buna niyet ederek temiz bir toprağa ya da toprak cinsinden bir şeye ellerini vurarak ileri geri hareket ettirir ve kaldırır. Sonra ellerini hafifçe birbirine vurarak ellerini silkeler.
Ellerinin iç kısmı ile de yüzünün tamamını 1 kere mesh eder.
Sonra ikinci kez ellerini toprağa aynı şekilde batırarak silkeler ve sağ elinin iç kısmı ile sağ kolunu dirseklere kadar mesh eder.
Bu kez aynı şekilde de diğer eliyle sol kolunu mesh eder.
Teyemmüm Hangi Alanlarda ve Ne Zaman Alınır?
Namazın farzlarından olan abdest alınmadan namaz kılınamaz. Fakat bazı istisnai hallerde teyemmüm abdesti almak caiz görülmüştür. Teyemmüm abdestine hangi durumlarda cevaz verildiğini de şu şekilde izah etmek mümkündür:
Teyemmüm abdesti Kuran'da zikredilmiştir. Buna göre hastalık hali teyemmüme cevaz vermektedir.
Kişi yolda ise ve normal abdest imkanı bulunmuyorsa teyemmüm abdesti alınabilir.
Kişi tuvaletten gelmiş fakat su bulamamışsa teyemmüm abdestine cevaz verilmiştir.
Kişi kadına yaklaşmış, cinsi münasebette bulunmuş fakat gusül abdesti abdesti alamamışsa namaz için teyemmüm abdesti caiz görülmüştür.
Yahut kişi o anda suya ulaşamamış ve su bulamamışsa vakit namazını kaçırmamak için teyemmüm abdestine bu durumda da cevaz verilmiştir.
Tıpkı normal abdest gibi abdesti bozan şeyler teyemmüm abdestini de bozar.
Kaynaklar: webdosya.diyanet.gov.tr/DiyanetAnasayfa/UserFiles/DiniBilgiler
webdosya.diyanet.gov.tr/DiyanetAnasayfa/UserFiles/DiniBilgilerİlmihali