Sa'y Nedir Ve Nerede Yapılır? Sa'y Yapılışı, Geçerli Olmasının Sartları, Vacipleri Ve Sünnetleri
Güncelleme Tarihi:
İslamiyet'te insanların yapmakla mükellef oldukları pek çok ibadet bulunmaktadır. İslam'ın beş şartından biri olan Hacca gitmek de böyle bir ibadettir. Şartları taşıyan her Müslüman'a hac vazifesi bir mükellefiyet olarak emredilmiştir. Hac ibadetinin ise teferruatlı bir süreci vardır. Hacca gidecek ve Hac vazifesini eda edecek olan müminlerin bütün bunları iyice öğrenmesi şarttır. İşte hac ve sa'y nedir, nerede yapılır, geçerli olmasının şartları, vacipleri ve konu hakkında çok daha fazlasını sizler için derledik.
Sa'y yapmak diye bilinen yürüme eylemi, Hac vazifesi eda edilirken yapılan ve hüzünlü, ibretlik bir olayın anısına ithafen gerçekleştirilen hac ibadetinin de bir parçasıdır. Hacda olduğu gibi umrede de yapılır.
Sa'y Nedir ve Nerede Yapılır?
Sa'y sözcüğünün anlamı "yürümek, koşmak, iş yapmak"tır. Fakat "sa'y yapmak" İslami terim olarak çok daha geniş bir mana taşımaktadır. Sa'y yapmak hac ve umre ibadetlerinin ayrılmaz bir parçasıdır. Bu nedenle sa'y, Mekke'de yapılır. Sa'y başka hiçbir coğrafi bölge ve yerde yapılamaz. Sa'y mekana bağlı ve mekanla alakalı bir ibadettir.
Sa'y'ın yapıldığı yer ise Safa ve Merve tepeleri arasındadır. Hac ya da umre için tavaf yapıldıktan sonra hemen ardından , Mescid-i Haram'ın doğu tarafında bulunan Safa ve Merve tepeleri arasında gidip gelinerek yapılan bir eylemdir. Safa tepesinden başlanır ve 4 kez gidilir ve 3 kez dönülür. Sa'y, bu şekilde yapılır. Kadınlar daha ziyade yürürken erkekler ise Sa'yı koşar adımlarla tamamlarlar. Sa'y yapılmadan önce ihrama girilmiş olması gerekir. Sa'y kadın erkek, tüm Müslümanlar tarafından yapılır.
Kuran'da geçen "sa'y etmek" esasında bilinen ismiyle tavaf etmektir. Sa2y, haccın asli vacibidir. Hac görevini yerine getiren mümin haklı bir mazereti olmaksızın terk edemez. Hz. Muhammed, "Sa'y edin, çünkü Allah sa'y etmeyi size yazdı" demiştir.
Sa'y Yapılışı, Geçerli Olmasının Şartları, Vacipleri ve Sünnetleri
Sa'y yapılmasının sebebi, Hz. İbrahim'in eşi Hacer'in yaşamış olduğu bir olayın anısına hürmetten ileri gelmektedir. Hac ve umrede sa'y yapılmasının delili olarak da Bakara Suresi gösterilmektedir. Kuran'da Bakara Suresi, 2 ve158. Ayetlerde şöyle denmiştir: "Şüphesiz Safa ve Merve Allah'ın (dinin ) nişanelerindendir...Onun için her kim hac veya umre niyetiyle Ka'be'yi ziyaret eder ve onları tavaf ederse, bunda bir günah yoktur..."
Hz. İbrahim'in eşi Hacer'in oğlu dünyaya geldikten sonra Hz. İbrahim'in diğer eşi Sare kıskanmaya başlar ve Hacer'in evden uzaklaştırılmasını ister. Peygamber de eşi ve anne olan Hacer'i küçük bebeği ile çölün ortasına bırakmak zorunda kalır. Hacer oğlu ile bu vaziyette içecek su bulmaya çalışırken bu iki tepe arasında çaresizce çırpınır. Sayısız kez o bölgede su bulabileceği bir kaynak arar, iki tepe arasında gidip gelir. Müslümanlar da bu olayın anısına hac görevlerini yerine getirirken Safa ve Merve tepeleri arasında sa'y yaparlar. Sa'y ibadetinin geçerli olması, vacip ve sünnetlerini şu biçimde sıralamak mümkündür:
Sa'y sadece hac ve umrede yapılır.
Sa'y ancak bu bölgede yani Safa ve Merve tepeleri arasında yapılırsa geçerli olur. Başka yer ve tepede yapılamaz.
Safa tepesinden Merve tepesine gidiş 1 şavt, Merve tepesinden Safa'ya dönüş de 1şavt olmak üzere sa'y toplam 7 şavttan ibarettir. Sa'y ancak bu sayıda yapılırsa geçerli olur.
Hanefi mezhebi müellifleri sa'y ile ilgili olarak bunun farz değil de vacip olduğu görüşünü taşımaktadırlar.
Şafi, Maliki ve Hanbeli mezheplerinin görüşleri ise sa'y olmaksızın hac ve umrenin geçerli olmayacağı yönündedir.
Kaynaklar: webdosya.diyanet.gov.tr/DiyanetAnasayfa/ DiniBilgiler
webdosya.diyanet.gov.tr/DiyanetAnasayfa/DiniBilgiler/ilmihal