Güncelleme Tarihi:
Miras hukuku ve mal paylaşımı konusu birçok insanın karşısına çıkan ve özenle yapmaya çalıştığı bir olaydır. İslamiyet de haksızlık olmaması açısından insanlara yol göstermiş ve mal paylaşımı konusunun nasıl olması gerektiğini Diyanet aracılığı ile göstermiştir.
İslam'da Miras Hukuku ve Mal Paylaşımı Nasıldır?
İnsanların vefatlardan sonrasında tasarrufların, malların ve mirasa konu olan her şeyin yasal mirasçılar tarafından ne şekilde paylaşılması gerektiğini gösteren olguya miras hukuku denmektedir.
İslamiyet de miras hukuku konusuna yer vermiştir. Din İşleri Yüksek Kurulu Başkanlığı kadının mirastaki durumuna yer vermiş ve anlatmıştır.
Kurula göre İslamiyet bu konuda külfet ve nimet dengesine önem vermiştir. Miras hukukunda da Diyanet kadının haksızlığa uğramadığını belirtmiştir.
Evlilik sırasında erkeğe evleneceği kadına mehir vermesi emredilmiştir. Evlilik süresi boyunca kadının nafakasının sorumluluğu eşine verilmiştir. Evlenmeden öncesinde de kadının nafakası baba ve kardeşlerine yüklenmiştir.
İslamiyet de kadının mirastan alacağı pay ölen kişiyle olan akrabalık derecesine göre belirlenmiştir.
Eğer vefat eden kişinin kızı mirasçı olarak yer alıyorsa eğer kız tek kardeş ise mirasın yarısını alabilir. Eğer erkek kardeşleri varsa kardeşlerin aldığı payın yarısını alabilir. Eğer kızlar birden fazlaysa ve hiç erkek kardeş yoksa mirasın üçte ikisini alarak aralarında paylaşabilirler.
Eğer vefat eden kişinin oğlu varsa ve bu oğuldan torun olarak kadının miras hakkı da eğer başka çocuk yoksa oğlundan olan kız torun mirasın yarısını alabilir. Birden fazla çocuk varsa mirasın üçte ikisini alabilir. Erkek kardeşlerin olması durumunda da miras ikili ya da birli paylaşılır. Kız torun vefat edenin öz kızı ile bulunduğunda mirastan pay alabilirken oğlu ile bulunduğunda mirastan pay alma hakkı yoktur.
Vefat edenin anne bir kız kardeş de bir olunca altıda bir alabilir. Erkek veya kız birden fazla varsa da üçte bir ortaklık söz konusu olur. Ölen kişinin çocukları dedesi ve babası ile bulunuyorsa mirastan hak almaya yetkili değildir.
Vefat eden kişinin annesi bir kadın olarak çocukları ya da birden fazla kardeşleri varsa altıda bir miras alabilir. Çocuklar ve birden fazla kardeş yoksa üçte bir alabilir. Eğer vefat eden kişinin eşi ve dedesi birlikteyse mirasın bütününün üçte birini alabilir.
Vefat edenin eşi kadın olarak çocukları varsa sekizde bir yoksa dörtte bir miras hakkını alabilir. Ölen kişinin annesi bulunmadığı taktirde vefat edenin ninesi kadın olarak altıda bir miras hakkını alabilir.
Kaynak: Diyanet
İslam'da Miras Paylaşımı Hesaplama
İslam'da miras paylaşımı hesaplamasında Diyanet Kuranı Kerim'den ayetler sunmuştur. Bu ayetler doğrultusunda da zaten İslam'da miras paylaşımını kadın ve erkeğe göre her şeyi düşünerek kesin bir şekilde paylaşmıştır.
İşte İslamiyet'te miras hesaplamasının yapıldığı ve Diyanetin yer verdiği Nisa Suresinin 11. ve 12. ayetleridir. Bu ayetlere göre miras paylaşımı hesaplaması söz konusu olmaktadır.
Nisa Suresi 11. Ayet şöyledir:
Allah size çocuklarınız hakkında erkeğe iki kadın payı kadar vermenizi emreder. Mirasçılar ikiden fazla kadın iseler bıraktığının üçte ikisi onların hakkıdır. Eğer yalnız bir kadınsa yarısı onundur. Ölenin çocuğu varsa anne babasından her birinin mirastan altıda bir hissesi bulunur. Eğer çocuğu yoksa anne babası ona varis olmuşlarsa annesinin hakkı üçte bir kadardır. Ölenin kardeşleri varsa annesinin payı vasiyetten ve borçtan sonra altıda birdir. Babalarınız ve oğullarınızdan hangisinin fayda bakımından size daha yakın olduğunu bilemezsiniz. Bunlar Allah tarafından konmuş paylar olaraktır şüphesiz Allah ilim ve hikmet sahibidir.
Kaynak: Diyanet