Güncelleme Tarihi:
Arapça kökenli bir sözcük olan talak, boşanma demektir. Talak-o selase ise, eşinin üç kez söylemesiyle gerçekleşen kesin boşanma anlamına gelir. Dinimizde dört çeşit talak vardır: Bunlar sırasıyla: Rici, Bain, Sünni ve Bidi'dir.
İslam'da Boşanma Şartları Nelerdir?
İslam fıkhında, ayetlere, hadislere ve sünnetlere bakarak boşanma ile ilgili temel kaideler belirlenmiştir. Buna göre ortada hiçbir sebep yokken boşanmak, en büyük günahlardan biridir. Kadının müşkül durumda ya da zan altında kalacağı tüm boşamalar da bizzat Hz. Muhammet tarafından yasaklanmıştır.
Dinimize göre evlilik ve çocuk sahibi olmak toplumsal yaşamın temel unsurlarından biridir. Bu nedenle Buhari'ni naklettiği bir hadise göre peygamber efendimiz ''Bir talak oldu mu tüm gökler titrer'' buyurmuştur. Dinimize göre öncelikli olarak boşanmak isteyen çiftlerin arasındaki sorunları gidermeye çalışılmalıdır. Eğer her şeye rağmen taraflardan biri ya da ikisi de boşanmayı istiyorsa talak gerçekleştirilir.
Bunun yanı sıra İslam'da boşanmanın caiz sayıldığı birçok durum vardır. Bunlardan ilki, eşlerden birinin İslam'ın temel itikatlarını yerine getirmemesi ya da inkar etmesi yer alır. Örneğin, bir eş, ahiret gününü ya da peygamberleri yalanlayan eşini üç talak ile boşayabilir. Çünkü dinimize göre ahiret gününü ya da peygamberlerden birini inkar eden kişi kafir sayılır. Bir müminin bir kafir ile evli kalması ise dinen caiz değildir.
Kadın, yemek içmek ve giyim gibi temel ihtiyaçlarını karşılamayan kocasından boşanabilir. Çünkü bu tür ihtiyaçların karşılanmaması, evlilik akdine uygun değildir. Yine aynı şekilde eşlerden birinin akli melekelerini yitirmesi, evlilik akdinin feshini gerektirir.
Eşlerden birinin başka biriyle zina yapması da boşanmanın caiz sayıldığı durumlardan bir diğeridir.
İslam'da Talak Çeşitleri Nelerdir?
1- Rici:
Üç değil, bir ya da iki talakla gerçekleşen boşanmaya rici talak denir. Rici kelimesinin sözlük anlamı geri dönmektir. İslam fıkhında, boşanan eşin geri dönme süresi 300 gün olarak belirlenmiştir. Bu süreye iddet dönemi adı verilir. İddet dönemi içerisinde eşlerin tekrar evlenmesiyle gerçekleşen boşanmalara rici talak adı verilir.
2- Bain:
Bain, Arapçada uzaklaşmak, bırakmak ve ayrılmak anlamına gelen Beyn kelimesinden türetilmiştir. Vazgeçilmesi mümkün olmayan boşanmalara bain talakı adı verilir. Bain talakı gerçekleştikten sonra eşlerin tekrar bir araya gelmesi ve evlenmesi mümkün değildir. Evliliğin yeniden gerçekleşmesine engel olmak için, bain talakı, kadının bir malın bedelini ödemesi ile gerçekleşir.
3- Sünni Talak:
Sünni mezheplerce helal sayılan boşanma türüne sünni talak adı verilir. Sünni talak üç kurala bağlanmıştır. Buna göre, eşin muayyen gününde olmaması ilk kuraldır. Cinsel temasın gerçekleşmediği dönemler de kadının temizlik dönemi olarak adlandırılır. Kısacası sünni talak, kadının hayızlı olmadığı bir dönemde ya da cinsel ilişkinin gerçekleşmediği zamanda, bir talak ile yapılan boşanmadır.
4- Bid'i Talak
İslam hukukuna göre haram sayılan boşanma çeşididir. Bir kadını temizlik döneminde iki ya da üç talak ile boşamak bid'i talaktır. Eşini hayızlı olduğu dönemde boşayan kişi de sünnete ve İslam fıkha aykırı davrandığı gerekçesiyle günahkar sayılır.
Kaynak: Diyanet