Operasyonun maliyeti devlet sırrı

Dışardan bakınca, operasyonun ekonomik maliyetini görmek ya da bütçede okumak mümkün olmayabilir. Ancak, bazı bütçe manevraları ve ek aktarmalar bu yönde ipucu verecek türde. Yine de, Unakıtan’ın sözü doğru.

Milli Savunma Bakanlığı bütçesi diğer bakanlık ve kuruluşların bütçelerine benzemiyor. Onlara göre, önemli bir farkı var. Bu yılın bütçesi artı gelecek yılın ihtiyaçları dikkate alınıyor ve o biçimde hesaplanarak, kayıtlara geçiyor. Başka hiç bir bakanlık için böyle bir hesaplama yöntemi yok.

NEDEN ÖDENEK YOK

Kuzey Irak’a operasyonun hep askeri yönü üzerinde tartışıyoruz. Bunun siyasal sonuçları üzerinde duruyoruz. Çok normal.

Ama, operasyonun bir de ekonomik yönü, ek maliyeti var. Bunun üzerinde pek durulmuyor. Ankara’da bunu araştırırken, ilginç bir kaç nokta ile karşılaşıyorum.

1-Bütçeye operasyon için ayrıca ve özellikle ödenek konulmuyor. Eğer konulursa, bu operasyonun yapılacağının ilanı anlamına gelir, diye düşünülüyor.

Oysa, bu konuda artık davul çalındığına göre, neden hálá bu kaygı?

a) Devlet yine de, göstere göstere operasyondan yana değil.

b) Operasyonun mali yükünü, devlet gizli kayıtlarında tutmak istiyor. Bu görüş akla daha yakın.

2- Operasyon düşünülmüyor, o nedenle, ödenek ayırmak gereksiz. Bu artık gündem dışı.

MODERNİZASYON

Göstere göstere ek ödenek konulmuyor, ancak Milli Savunma Bakanlığı bütçesi, bütçe dışında iki ayrı kaynaktan besleniyor. Önemli olan bu.

1- Modernizasyon adı altında Türk Silahlı Kuvvetleri’ne bir para ayrılıyor. Bu para bu yıl için üç milyar dolar.

2- Savunma Sanayii Fonu’ndan ayrılan bir pay var, bu miktar bu yıl 1.3 milyar dolar.

Dolayısıyla, bütçenin dışında, toplam 4.3 milyar dolar daha, bu yıl Milli Savunma Bakanlığı’na veriliyor.

3- Terörle mücadelede görev alan ve sınır ötesi operasyonda görev alabilecek Jandarma Genel Komutanlığı’nın bütçesi ayrı.

Bunların ötesinde, ilginç nokta şu. Hálá ihtiyaç duyulursa, olabilir savunma harcamaları, hesaplama ötesinde artabilir, bu durumda başka bakanlık bütçelerinden kısıntı yapılıyor, Milli Savunma Bakanlığı’na aktarılıyor. Geçmişte bunun örnekleri var. Örneğin, yatırımlardan kısılıyor, örneğin tarımsal desteklemeden sıkılıyor.

Ortadaki rakamlara rağmen, yapılacak bir operasyonun ekonomik maliyeti, büyük olasılıkla devlet sırrı olarak kalabilir. Belki ortaya bazı rakamlar çıkabilir, ancak gerçek maliyeti öğrenmek çok güç. Çünkü, o bir devlet sırrı.

En büyük bütçe Hazine’de

2008 bütçesi 222.3 milyar YTL. Bakanlık olarak, en yüksek pay Milli Savunma Bakanlığı’na ayrılıyor. 13 milyar 272 milyon YTL. Bütçenin yüzde 5’ine yakın bölümü. Jandarma Genel Komutanlığı bütçesi ise, 3 milyar 128 milyon YTL.

Geçen yıla göre, öyle büyük bir artış yok. Geçen yıl, Milli Savunma Bakanlığı’nın görünen bütçesi 13 milyar 52 milyon YTL. Bu yıl artış sadece 220 milyon YTL. Bu artış bile, bazı bakanlık ve kurumların 2008 bütçesinden fazla. Örneğin, Çevre Bakanlığı bütçesi 108 milyon 653 bin YTL.

En büyük bütçe Hazine Müsteşarlığı’na ait, 62 milyar 161 milyon YTL. Çünkü, borç faizlerini Hazine ödüyor. 62 milyar YTL’nin 56 milyar YTL’si iç ve dış borç faizine gidecek.