On birde sekiz bile karavana

Bildiniz, on bir ülke arasında kaybeden üç ülkeden biri Türkiye.

Geçmişte olimpiyatlar elimizden birkaç kez uçup gidiyor. Bazı uluslararası organizasyonları kıl payı kaçırıyoruz. Buna son olarak EXPO 2015 ekleniyor.

Bu gibi dev organizasyonların yanı sıra, uluslararası kurumlardaki üyelik şansımız da, benzer biçimde, bize yar olmuyor.

Bunlardan biri EXPO 2015 nedeniyle şimdi gün ışığına çıkıyor.

KURUL AKADEMİK

Birleşmiş Milletler Uluslararası Hukuk Komisyonu.

Birleşmiş Milletlere bağlı bir komisyon. Genel kurulun seçtiği siyasal değil, akademik bir kurul. Üyelerinin çoğu bilim adamı, üniversiteden gelen insanlar. Bu kurul sadece akademik çalışma yürütüyor. Sözlü ve gelenek haline gelmiş kuralları yazılı hale getiriyor.

Ancak, sonucu önemli. Yazılı hale gelen kurallar, günün birinde ve dünyanın herhangi bir bölgesinde, ülkeler arasında anlaşmaya dönüşüyor.

Komisyon toplam 34 üyeden oluşuyor. 34 üye dünyada bölgelere göre ayrılan kontenjanlar dahilinde seçiliyor. Bizim dahil olduğumuz bölgeye sekiz kontenjan, yani sekiz üyelik düşüyor.

Bizimle birlikte, aynı gurupta on bir ülke var. Amerika, Kanada, İngiltere, Fransa, Almanya, Portekiz, Yunanistan, İsviçre, İtalya ve üç İskandinav ülkesinden (İsveç, Norveç, Danimarka) bir üye olmak üzere, on bir ülke.

Geçen yıl bu komisyona seçim var. On bir ülkeden sekizi seçilecek.

ERİM, BİLGE, GÜNAY

Her ülke devletler hukuku alanında ön plana çıkmış bir bilim adamını komisyona aday gösteriyor. Geçen yıl bizim adayımız İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi devletler hukuku kürsüsünden Profesör Dr. Rauf Bersal.

Anılan komisyon 1946’da kuruluyor. 1946-2008, geçen 62 yıl içinde Türkiye burada ancak üç kez temsil ediliyor. İlki, 1950’de Nihat Erim. Sonraki yıllarda Suat Bilge ve on yıl kadar önce Mehmet Günay (halen Ruanda’da yüksek yargıç).

AKP ile birlikte, Türkiye dış politikada muhteşem işler başarıyor ya, gözünü geçen yıl bu komisyona dikiyor. Prof. Bersal’ı aday gösteriyor.

Komisyon akademik, buna rağmen, oylamalar siyasal şemsiye altında.

REKOR GEZİ AMA

Adını verdiğim on bir ülke arasında oylama yapılıyor. On bir ülkeden sekizinin gösterdiği adaylar seçilecek, üçü dışarıda kalacak.

Dışarıda kalan, seçilemeyen üç ülke Türkiye, Amerika ve Yunanistan.

Türkiye on birde sekiz gibi çok yüksek bir oranı bile yakalamaktan uzak. AKP’nin her fırsatta kapısını çaldığı AB ülkeleri Türkiye’ye oy vermiyor. AKP’nin kucak açtığı Müslüman ülkeler Türkiye’ye yüz vermiyor. O sırada Dışişleri Bakanı Abdullah Gül. Bunun kayıtlara geçmesi gerek.

Yine de, asıl sürpriz Amerika. 1946’dan bugüne kadar Amerika tarihinde ilk kez geçen yıl bu kurulun dışında kalıyor. Nedeni, Irak işgali. Bush’un dünyada yarattığı antipati.

On birde sekiz gibi yüksek bir oranı kaçırmak, Türkiye açısından hüzün verici. Dış politikanın AKP döneminde, beş yıllık sefaletinin simgesi gibi. EXPO 2015 gibi.

Tayyip Erdoğan bir rekora sahip. Türkiye’de tüm zamanların yurt dışı gezilere en çok çıkan Başbakanı. Dış politika ile çok haşır neşir.

Dünyayı dolaşıyor, ama on bir ülke arasında sekize bile giremiyor. Bu durumda, o kadar dolaşmanın pek bir anlamı kalmıyor.