Mortgage’de sakat doğacak çocuğa müdahale

Ancak doğum öncesi yapılan kontrollere yani mortgage ile ilgili yasa tasarısına göre, çocuğun sakat doğma ihtimali belirmişti. Bu da çok kişinin moralini bozmuştu...

Geçtiğimiz Cuma akşamı, TRT-1’de "Mortgage ve Konut Sorunu" ile ilgili, 2.5 saat süren bir program vardı. Başbakan Yardımcısı Doç.Dr. Abdüllatif Şener ve Dünya Uluslar arası Emlak Uzmanları Derneği Başkan Yardımcısı Salim Taşçı ile birlikte katıldığım bu programda, Şener, mortgage ile ilgili, "sağlıklı doğum" müjdesi verdi.

Program sonrası, Şener’e bir daha sordum "Evet, mortgage ile ilgili faizin vergi matrahından indirimi sorununu çözüyoruz" dedi. Bu güzel bir haberdi...

SAKATLIK NEREDEYDİ?

Mortgage olayında, sakat doğum yönünden, iki ciddi müdahaleye ihtiyaç vardı.

1- Ödenen Faizler

Yabancı ülkelerde, örneğin; Belçika, Norveç, Danimarka, İtalya, Hollanda, Portekiz, İspanya, İsveç, İsviçre ve ABD gibi ülkelerde, faiz ödemeleri, gelir vergisi matrahından indirilebiliyor. Hatta Belçika ve İspanya gibi ülkelerde, ana para ödemeleri bile gider olarak vergi matrahından indirilebiliyor.

Mortgage ile ilgili tasarının ilk şeklinde, ödenen faizlerin gider olarak indirilmesine olanak sağlanıyordu. Sonra, işin içine Maliye girdi ve tasarıdan bu indirim kaldırıldı.

Oysa, birden fazla evi ya da işyeri olan ve bunlardan kira geliri olan kişiye dahi "Arkadaş, sen ödediğin kredi faizlerinin tamamını kira gelirinden indirebilirsin" deniliyor. "Bu da nereden çıktı?" diye soracak olanlar için açıklayalım; yürürlükteki Gelir Vergisi Kanunu’nun 74. maddesinin (4) numaralı bendinde yazıyor.

Devamı da var; konut olarak kiraya verilen gayrimenkulün, iktisap (yani edinme) yılından itibaren, 5 yıl süre ile edinme bedelinin yüzde 5’inin, kira gelirinden indirilmesine olanak sağlanıyor. Bu da aynı maddenin aynı bendinde yazılı...

Öte yandan, mortgage yoluyla başını sokmak için bir ev alacak olan kişiye "Hayır sen bunun için ödediğin faizi, vergi matrahından indiremezsin" deniliyordu!..

2- Uzun Vadeli Kredinin Stopajı

Mortgage sisteminin, sağlıklı olarak yürürlüğe girebilmesi için, "uzun vadeli kredi müessesesinin çalışıyor olması" gerekiyor.

Türkiye’de şu anda 20 ya da 30 yıllık kredi verilmesi, çok zor gözüküyor. Bunun için, yurt dışından fon alınması gerekiyor. Yurt dışına bu amaçla ihraç edilecek "ipotek teminatlı menkul kıymetler" tıpkı eurobondlarda olduğu gibi, yüzde 15 stopaja tabi tutulmadığı takdirde, yurt dışından orta ve uzun vadeli kredi sağlanması kolaylaşır.

Mortgage ile ilgili tasarıda, buna olanak sağlayan hükme de yer verilmemişti!..

MÜDAHALE NE YÖNDE?

Başbakan Yardımcısı Şener’in açıklamasına göre, önümüzdeki günlerde Plan ve Bütçe Komisyonu’na gelmesi beklenen mortgage ile ilgili tasarıya eklenecek yeni düzenleme ile; 100 bin YTL’ye kadar kredi kullanan ve ilk kez konut sahibi olacak kişiler, faiz ödemelerini gelir vergisi matrahından düşebilecekler.

Böyle olunca mortgage yolu ile konut edinme, daha cazip olacak. Uzun vadeli kredilerde, yüzde 15 stopajın kaldırılması halinde, mortgage olayının cazibesi daha da artacak.

Son anda bir müdahale olmaz ve yasa "vergi avantajı" ile çıkarsa, inşaat sektörü ve buna bağlı 317 alt sektörde dolayısıyla ekonomide ciddi bir canlanma olacak...