Zerdali Ağacı Nedir, Nerede Ve Nasıl Yetişir? Zerdali Ağacı Özellikleri, Bakımı Ve Faydaları Hakkında Bilgi

Zerdali kelimesi, Farsça sarı erik anlamına gelen zerd-alu kelimelerinden türemiş ve değişerek günümüze bu şekilde gelmiştir. Zerdali, yabani kayısı türüne verilen addır. Bazı bölgelerde sarı erik olarak da anılır.

Zerdali Ağacı Nedir? Zerdali Ağacı Hakkında Bilgi

Zerdali, kayısının yabani bir türüdür. Ebatları kayısıya göre daha küçüktür. Kendiliğinden yetişebilen bu meyve ekonomik amaçlı olarak da yetiştirilir. Zerdali ağaçları kurak iklimi sever. Kış aylarında şiddetli soğuklara dayanabilir.

Çok dayanıklı olan zerdali ağaçları nemli iklimleri pek sevmez. Bu nedenle çok yağış alan bölgelerde zerdali ağacına pek rastlanmaz.

Zerdali Ağacı Latince İsmi

Zerdali ağacının Latince adı "Centaurea solstitialis"tir.

Zerdali Ağacı Özellikleri

Zerdali ağacının meyveleri mayhoş tattadır. meyvelerin çekirdekleri acıdır ve yüksek oranda siyanür içerir. Bu içerik nedeniyle çekirdeklerinin yenmesi tehlikelidir.

Zerdali ağaçları sonbaharda yapraklarını döker. İlkbaharda açan beyaz çiçekleri estetik olarak da çok hoş bir görüntü sağlar.

Zerdali Ağacı Ne Zaman Dikilir?

Zerdali ağaçlarının dikimi ilkbahar ya da sonbahar aylarında yapılabilir. Soğuk iklime sahip bölgelerde fidanların kış soğuğundan olumsuz etkilenmemesi için ilkbaharda dikilmesi tavsiye edilir.

Dikilen fidanların kaliteli, hastalık taşımayan sağlıklı fidanlar olmasına dikkat edilmelidir.

Zerdali Ağacı Nerede Yetişir?

Zerdali ağaçları zor koşullara dayanabilen ağaçlardır. Kış mevsiminde -30 derece soğuklardan bile etkilenmez. İlkbaharda açan çiçekleri de -1 derece soğuğa kadar dayanıklıdır. Bu nedenle birçok bölgede kendiliğinden zerdali ağacı yetişir. Esasen dağların yükseklerindeki çok yağış alan bölgeler dışında ülkemizin her yerinde zerdali yetişir.

Ülkemizdeki anavatanı Erzincan olarak kabul edilir. İç Anadolu Bölgesinde, Malatya, Erzincan ve Van gibi şehirlerde çok görülür.

Zerdali Ağacı Nasıl Yetiştirilir ve Budanır?

Soğuk iklime sahip yerlerde zerdali ağacı yetiştirilecekse dikim için ilkbahar mevsimi tercih edilmelidir. Daha sıcak iklimlerde sonbahar aylarında da dikim yapılabilir.

Zerdali ağaçlarının veriminin artırılması için yıpranmış dalların ve ağaca yük getirecek sürgünlerin düzenli olarak budanması gerekir. Gerektiği şekilde budanan ağaçlar daha hızlı büyüyecek ve meyvesi de bol olacaktır.

Zerdali Ağacı Yaprak Döker mi?

Zerdali ağaçları her sonbaharda yaprak döker. İlkbahar aylarında çiçeklerle beraber yapraklar da uyanır.

Zerdali Ağacı Bakımı Nasıl Yapılır?

Ağaçların düzenli olarak budanması, kurak geçen yaz aylarında zaman zaman sulanması gerekebilir. Sulama işlemleri ağacın meyveye durduğu mayıs ayı ile temmuz ayı arasında yapılmalıdır. Toprağın analiz edilmesi ve toprağın özelliklerine göre gübreleme yapılması da gereklidir.

Zerdali ağaçlarının meyveleri yukarıdan aşağıya doğru kademeli olarak olgunlaşır. Hasat da aynı sırayla yapılacaktır.

Zerdali Ağacı Faydaları Nelerdir?

Zerdali ağacının meyveleri çoğunlukla doğal ortamda yetiştiği ya da doğal koşullarda yetiştirildiği için organik tarıma önem verenler tarafından ilgi görür. Zerdali ağacının meyvelerinin şeker oranı kayısıya göre daha düşüktür. Bu da sağlıklı beslenme açısından daha uygundur.

Zerdali içeriğinde bol miktarda mineral ve vitamin vardır. Selenyum, potasyum, çinko ve A vitamini yönünden zengin bir meyvedir. Bu özellikleriyle cildi güzelleştirdiği, saç sağlığına iyi geldiği bilinir.

Zerdalinin çekirdeklerinin tadı acıdır. İlaç üretiminde bu çekirdekler çok kullanılır ve bu yönden önemli bir ekonomik değere sahiptir.

Zerdali Ağacı Hastalıkları Nelerdir?

Zerdalilerde yaprak delen hastalığı görülebilir. Bu hastalık meyvelerde ve yapraklarda çiller oluşturur. Bakteri kökenli olan dal ve sürgün yanıklığı da görülmesi olası hastalıklardan bir diğeridir. Şeftali güvesi, yazıcı böcekler, kahverengi koşnil, yaprak uyuzu gibi zararlılar da zerdali ağaçlarında görülebilir.

Gerekli ilaçlamaların yapılması ve hastalıklı dalların zamanında budanması ile ağaçların sağlığı korunabilir.

Zerdali Ağacı Ne İşe Yarar ve Nerelerde Kullanılır? Zerdali Ağacı Kullanım Alanları

Zerdali ağacının meyveleri yaş ve kuru olarak tüketilebilir. Bu meyvelerden hoşaf, komposto, reçel, meyve suyu gibi ürünlerin üretiminde faydalanılır. Çekirdekleri eczacılık alanında kullanılır. Zerdali çekirdeklerinin kabukları da sunta yapımında kullanılabilir.

Zerdali ağaçlarının kuruyan dal ve gövdesi odun olarak ya da marangozlukta kullanılabilir.