Güncelleme Tarihi:
Yoga iç dünyamızı saflaştırarak geliştirir. Yediğimiz yiyecekler bu bağlamda büyük rol oynar.Yiyecekler eski yogik yazıtlarında üç şekilde ele alınmıştır.
Bunlar: saf veya arınmış - sattvik yiyecekler, tahrik yada uyarıcı özelliğe sahip rajasik yiyecekler, saf olmayan veya bozulmuş, çürümüş - tamasik yiyecekler olarak belirtilmiştir.
Yogik diyet sattvik yiyecekler üzerine kuruludur.
Aşırı hırs ve ihtiras hali - Rajasik yiyecekler ve Davranışlar
Yogik diyet, aşırı hırs, ihtiras ve öfke hali yaratan yiyecekleri yemeyi reddeder.Soğan, sarımsak, kahve, çay, sigara, puro, aşırı baharatlı, aşırı yağlı, aşırı tuzlu, cips, hafif içecekler(gazlı vs..), işlenmiş şeker, çikolata, vb yiyecekler rajasik (aşırı enerji veren gıdalar) olarak bilinir.Bu tür yiyeceklerle hayvansal güdüler desteklenir. Aklın karmaşık ve huzursuz olmasına neden olurlar. Bu tür yiyecekleri sık tüketen kişilerde, aşırı aktiflik, aşırı hırs, aşırı düşkünlük,aşırı ihtiras halleri görülür. Rajasik yiyecekler vücut, akıl, ruh dengesinin bozulmasına neden olur. Kişiyi mutsuzluğa sürükler.
Rajasik davranış şekli
Rajasik yiyecekler vücudu, aklı olumsuz yönden uyarır yada etkiler.Bunun sonucunda fiziksel ve zihinsel problemler ortaya çıkar.Başta stres olmak üzere dolaşım sistemi ve sinir sisteminde bozukluklara neden olurlar.
Rajasik yiyecekler
"Çok acı, ekşi, tuzlu, baharatlı, keskin kokulu, kuru ve yanık yiyecekler rahatsızlık, dert, ve hastalığa sebep olur."(Gita-Upanişad)
Tembellik-uyuşukluk - Tamasik yiyecekler ve Davranışlar
Tamasik yiyecekler de yogik diyet içerisinde bulunmaz. Çünkü bu tür yiyecekler kişide uyuşukluk, tembellik, bezginlik gibi etkiler yaratır. Et, balık, yumurta, uyuşturucu, alkol, uzun süre pişirilmiş yiyecekler(neredeyse yanmış), yağda kızartılmış yiyecekler, barbekü, defalarca ısıtılmış yiyecekler, bayatlamış ürünler, katkı maddesi içeren yiyecekler, mantar, tamasik yiyecekler olarak bilinirler.
Tamasik davranış şekli
Tamasik diyet ne vücuda ne de akla fayda sağlar. Kişiyi sıkıcı, tembel, uyuşuk, bezgin, hedefsiz hale getirir. Ayrıca kişinin ihtiyaç duyduğu enerjinin çoğunu absorbe eder.Bu tür diyetle beslenen kişilerde kronik rahatsızlıklar ve depresyon gözlenir. Aşırı yemek yeme tamasiktir.
Tamasik yiyecekler
"Üç saatten fazla bir zaman önce hazırlandıktan sonra yenilen, tatsız, çürümüş, bozulmuş artıklar ve iğrenç şeylerden yapılmış yiyecekler tamasiktir."(Gita-Upanişad)
Saf - Arınmış - Sattvik
Yogik diyet sattvik yiyecekleri içerir.Çünkü bu tür yiyecekler zihnin ve aklın sakin, huzurlu olmasını sağlarken zekayı da olumlu yönde etkiler. Sattvik yiyecekler hiç bir katkı maddesi içermez, doğal olarak lezzetlidir. Taze ve kuru meyveler, dut, taze sıkılmış meyve suları, çiğ veya kısa süre pişirilmiş sebzeler, salata, hububatlar, baklagiller, fındık, çekirdek, işlenmemiş ekmek, bal, taze yeşillikler, bitki çayları, süt, tereyağı sattvik olarak bilinir. Sattvik diyet sindirim sistemimizce kolayca hazmedilir ve yüksek oranda enerji verir. Yaşam enerjimizi olumlu yönde destekler, yükseltir, kuvvet ve dayanıklılık sağlar. Yorgunluk ve bitkinliğin giderilmesine yardımcı olur. Yogikler "arınmış bir zihin, yediğimiz yiyeceklerden geçer" felsefesine inanır ve bu bağlamda ruhsal yolda ilerlemenin ilk şartı olarak bu ilkeyi benimserler.
Sattvik davranış şekli
Sattvik diyet aklın sakin, huzurlu ve saf olmasını destekler.Kişiye mutluluk, neşe, sevinç verirken kişiyi teskin eder ve yatıştırır.Gün boyu enerjik ve dengeli olmanıza yardımcı olur.Sinir sistemine olumlu yönde etkiler.
Sattvik yiyecekler
"Sattvik yiyecekler yaşamı uzatır ve arıtır, ve insana kuvvet, sağlık, mutluluk, ve tatminiyet verir.Bu gibi yiyecekler; sulu, normal yağlı, sağlığa yararlı ve kalbi memnun edicidir."(Gita-Upanişad)
Yemek yerken nelere dikkat etmeliyiz
"Aklı arındırmanın en zahmetsiz yolu sattvik yiyeceklerden geçer."
-Alex Apostolov
• Öğünleri zamanında yemeyi alışkanlık haline getirmek. Açlık hissetmediğin durumlarda öğün atlamak, yani bir sonraki öğüne kadar oruç tutmak.
• Yemeği yavaş ve çiğniyerek yemeye çalışmak. Sindirimin ağızda başladığını unutmamak.
• En fazla beş çeşit yemek öğünlerinde bulundurmak. Karışık menü sindirim sistemini zorlayacaktır. Yemek aralarında atıştırmamaya çalışmak.
• Gereğinden fazla yemek yiyerek sindirim sistemini zor durumlara sürüklememek.Midenin yüzde 50'sini katı yiyeceklere, yüzde 15'ni sıvı yiyeceklere, geri kalan kısmı boş bırakmaya çalışmak.
• Yemeği huzurlu bir ortamda yemeğe çalışmak. Yemek sırasında sessizliği benimsemek ve yediğin yemeğe konsantre olmaya çalışmak.
• Diyetini değiştirmeyi düşünüyorsan bunu yavaş yavaş yapmalısın.
• Yemek yemeden önce Krishnayı düşünmeye çalışmak veya mantra (Tibet veya ranja yazısı ile yazılmış dualar, iyi dilekler) okumak.
• Haftada bir oruç tutmaya çalışmak.
• Hergün yeşili bol salata tüketmeye çalışmak.
• Yaşamak için yemek yemek, yemek için yaşamamak...