Polikistik Over Sendromu (PKOS) İçin Rehberimiz Neler Olmalıdır?
Üreme yıllarında kadınlar arasında yaygın bir hormonal bozukluktur.
Normalde, kadınlar testosteron gibi küçük miktarlarda “erkek” hormonlar üretirler (androjenler), fakat PKOS'lu kadınlar biraz daha yüksek miktarlarda üretirler. Bu hormon dengesizliği, düzensiz adet dönemi, vücut ve yüz üzerinde çok fazla saç (hirsutizm) ve yumurtalıklarda çok sayıda folikül (yumurtaların geliştiği küçük sıvı dolu keseler) gibi sağlık sorunlarına neden olur. Bu çok sayıda folikül, “polikistik” teriminin nereden geldiğini açıklar.
PKOS kimlerde gelişir?
Obez olan kadın ve kızların PKOS'a sahip olma olasılığı daha yüksektir. Ayrıca ailelerinde de görülür. Çoğu zaman, PKOS belirtileri ilk önce menstürasyonun başlangıcında ortaya çıkar, ancak bazı kadınlar 20'li yaşların ortalarına kadar semptom alamazlar. Aşırı yüz kılları ve erkek tipi kellik gibi belirtiler, bir kadın menopozdan geçtikten sonra bile bu belirtiler devam edebilir.
PKOS Sebepleri?
PKOS'un nedeni bilinmemektedir. Birden fazla sebep olabilir.
Bu durumda ana problem hormon dengesizliğidir. Ayrıca PKOS, obezite ve insüline direnç, PKOS'lu pek çok kadın vücutlarında çok fazla insüline sahiptir, çünkü insülin gerektiği gibi çalışmaz.
PKOS'un belirtileri ve belirtileri nelerdir?
1. Adet problemleri:
- Daha az adet döngüsü (yılda 9'dan az süre)
- Adet dönemlerin olmaması (amenore)
- Tahmin edilemez ağır adet kanaması
2. Yumurtlama olmaması nedeniyle kısırlık (gebe kalma sorunu)
3. Yüzünüzde ve vücudunuzda aşırı veya istenmeyen tüy büyümesi
4. Saç derisinde saç inceltme
5. Genellikle belinizin etrafında kilo alımı veya obezite
6. Cilt problemleri:
- Göğsünde, sırt ve yüzde sivilce
- Boynunuzdaki, kollarınızdaki, kasıklarınızdaki veya göğsünüzün altındaki koyu, koyu lekeler.
7. Depresyon veya kaygı
8. Kötü uyku
PKOS'lu kadınların hepsi bu sorunlara sahip değildir. Her kişi bu özelliklerin farklı bir karışımına sahip olabilir. Ayrıca, diğer koşullar bu sağlık sorunlarından bazılarına neden olabilir. Bu sebeplerden dolayı PCOS'un teşhis edilmesi zor olabilir.
Hangi durumlar PKOS'u taklit eder?
Doktorlar PKOS tanısı koymadan önce, ilk olarak ona benzer semptomları olan diğer koşulları dışlamalıdır. Bunlar tiroid fazla veya eksikliği, kortizon fazla ve eksikliği ile giden hastalıklar ve prolaktin hormon fazlalığı şeklindedir.
Bir doktor PKOS'u nasıl teşhis eder?
Uzmanlar, PKOS teşhisinin aşağıdakilerin gerektirdiğini ileri sürmektedir. PKOS'lu hastaların aşağıdaki özelliklerden en az iki tanesini bulundurması gerekir:
- Aşırı erkek hormonları
- Yumurtlama ile ilgili sorunlar
- Bir veya her iki yumurtalığın üzerinde çok sayıda inci-kolye gibi dizimiş foliküller
Genç kızlar. Bu özelliklerin her ikisine de sahip:
- Aşırı erkek hormonları
- Nadir görülen veya olmayan adet dönemleri, çoğunlukla menstruasyon başladıktan sonra iki yıldan fazla süren semptomların başka bir nedeni yok
Kadın hayatında ergenlik ve lohusalık dönemlerinde overler ultrason muayenesinde fizyolojik olarak polikistik over görünümündedir. Doktorunuz, sağlık geçmişinizi ve menstüral döngüyü sorarak, tıbbi geçmişinizi öğrenmek isteyecek. Fizik muayene, boyun, kilo ve belinizi ölçmeyi ve cilt ve saç problemlerini sormak isteyecektir.
Tek bir test PKOS'u tanısı koyamaz. Bazen hormon seviyenizi ölçmek için kan testi gerekir. Çok sayıda folikülü olduğunu görebilmek için doktorunuz yumurtalıklarınızın bir ultrason (genellikle vajina yoluyla yapılır) ile incelenmesi gerektiğini söyleyebilir. Gençlerin ergenlik yıllarında birçok folikül olması polikistik over gibi görülmesi fizyolojiktir ve yaygındır.
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Özay Oral
https://www.facebook.com/profdrozayoral/