Kısırlık Hakkında Sohbet; Neden Olur, Nasıl Tedavi Edilir, Pahalı Mıdır?
Son zamanlarda oldukça yaygınlaşan kısırlık hakkında merak edilenleri açıklığa kavuşturalım.
Kısırlığa neler sebep olur?
Kısırlık vakalarının yaklaşık üçte biri erkek faktörlere ve yine üçte biri kadınları etkileyen faktörlerdendir. Kısır çiftlerin geri kalan üçte birinde de hem erkek hem kadın faktörleri bir arada bulunur. Vakaların yaklaşık yüzde 20'sinde sebepler tespit edilemeyebilir. Kadına ait sebepler yumurtalık, tüpler, rahim kas tabakası ve adet tabakasına ait olabilir. Bunların bir kısmı doğuştan bir kısmında sonradan ortaya çıkmış sebeplerdir.
Kısırlık nasıl teşhis edilir?
Korunmasız bir yıl düzenli bir cinsel hayat olmasına rağmen hamile kalmayı başaramazlarsa, çiftlere genellikle tıbbi yardım almaları önerilir. Elbette 35 yaş üstünde bu süre altı aya kadar kısaltılabilir. İlk araştırmalar genellikle en kolay, en ucuz olan ve sebeplerin yaklaşık yüzde yirmisini oluşturan sperm analizi ile başlanır. Standart bir jinekolojik muayene ve ultrasonla önemli bilgilere ulaşılır. İhtiyaç duyulduğunda yumurta rezervini gösteren testler ve yumurta gelişimini etkileyen hormonlara ait testler istenebilir.
Kısırlık nasıl tedavi edilir?
Çoğu kısırlık vakası - yüzde 85 - 90 - ilaç tedavisi veya üreme organlarının cerrahi onarımı gibi geleneksel tedavilerle tedavi edilebilir. Kısırlık başvurusu bir çeşit gebelik isteğini ifade eder bu nedenle öncelikle gebelik öncesi danışma verilmelidir. Örneğin birtakım tıbbi ve cerrahi sorunların olması çok zayıf veya kilolu olması gibi gebelik seyrini olumsuz yönde etkileyecek faktörleri tespit etmek gidermek ve sonrası gebelik olmasını önermeliyiz. Her ne olursa olsun gebelik istenmeyen sonuçlara sebep olabilir.
In Vitro Döllenme (IVF) nedir?
Kadınların fallop tüplerinin tıkalı olması veya erkeklerin sperm sayısının düşük olmasıyla oluşan kısırlık hastalarında geçmişte hiç gebelik oluma şansı yokken günümüzde IVF gibi yardımla üreme teknolojilerini kullanarak gebe kalmaları mümkün hale gelmiştir. Bütün bulgu ve testler normal olmasına rağmen ve geleneksel yöntemlerle gebe kalamamış hastalar veya yaşa bağlı yumurta sayı ve kalitesi azalma endişesi de IVF yapılmasında sık görülen gerekçelerdir.
In Vitro Döllenme pahalı mı?
Son derece hassas tıbbi diğer prosedürler gibi, IVF de karmaşık laboratuvarlar ve ekipmanlarla yüksek eğitimli profesyoneller eğitimli kişilerin çalışmasıyla gerçekleştirilir. Bazen başarmak için bu işlemlerin tekrarlanması gerekebilir.
Sigorta şirketleri kısırlık tedavisini kapsıyor mu?
Kapsanan hizmetlerin derecesi nerede yaşadığınıza ve sahip olduğunuz sigorta planının türüne göre değişir. Ülkemizde özel sigorta şirketleri karşılamazken devlet hastanelerinde belli şartlarla kısmı bir karşılama yapılmaktadır.
Kısırlığın psikolojik iyi oluş üzerindeki etkisi nedir?
Kısırlık çoğu zaman bir çiftin karşılaştığı en üzücü yaşam krizlerinden birini oluşturur.
Ya yumurtalarım döllenmezse?
Çoğu yumurta normal spermlerle bir kültür tabağına yerleştirilir ve spermler kendiliğinden yumurtayı döller. Klasik IVF böyledir. Klasik IVF başarısızlıklarına karşı mikroskop altında iğne içine alınan seçilmiş sperm bizzat mikroskop altında yumurta işine şırınga edilerek (Mikro enjeksiyon) spermin yumurta içine girmesi sağlamaktadır. Ancak bunda bile döllenme olmayabilir, döllenmiş yumurta bölünmeyebilir. Bölünen yumurtalar artık embriyo adını alır ve sayı ve kalite değerlendirmelerine tabi tutulur. . Üçüncü veya beşinci gün embriyo transferine karar verilir . Kalan embriyolar Çok iyi ve iyi kalitede olanlar dondurulabilir.
Depolanan embriyolarımı kullanmaya karar verirsem seçeneklerim nelerdir?
Dondurulmuş embriyolar rahmin iç tabakasının ilaçlarla hazırlanmasını takiben ve uygun zamanda çözme işlemini takiben rahime yerleştirilir. Bu ikinci çocuk için olabildiği gibi başarısız bir IVF işleminden sonra ikinci bir şans olarak embriyo transferi yapılabilir. Çok düşük yumurta rezervi olan hastalarda embriyolar farklı döngülerde oluşturulup depolanır embriyo havuzu oluşturulup sonra embriyo transferi yapılabilir.
Yumurtalık uyarılması için yapılan ilaçlara cevap vermezsem ne olur?
Yumurtalıkların ilaçlarla uyarılmasına verilen yanıt birçok farklı faktöre bağlıdır. Bunlardan en önemlileri mevcut yumurta rezervi, hormon seviyeleri, herhangi bir ilacın uygun şekilde uygulanması, yaşam tarzı / çevresel faktörler, kadın yaşı, ek hastalıklar olması vücut kitle indeksi gibi faktörlere bağlıdır. Geçmişteki uygulanan yumurta uyarılma protokolleri de dikkate alınarak farklı protokoller seçilebilir, dozlar yeniden ayarlanabilir.
Genetik test yaptırmalı mıyız?
Preimplantasyon genetik testi (PGT), oluşan embriyolar içindeki blastomer hücrelerinden biri geri çıkarılarak genetik incelemeye tabi tutulur. Ailede genetik geçişli hastalıklar varsa araştırılır. Daha kaliteli embriyoyu seçmek için de kullanılmaktadır . Fakat rutin kullanmak gerekmemektedir. Bu metod ile normal kromozom sayısı tespit edilmesi gebelik başarısını arttırır ancak garanti etmez. Test yapıldıktan sonra da normal olan kromozom sayıları değişebilir. Kromozom sayısı normal olanlar seçilir ve transfer edilir.
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Özay Oral
https://www.facebook.com/profdrozayoral/