Adet Öncesi Gerginliği

Dr. Sedat Varol

Birazdan anlatacağım belirtiler, her ay adet öncesi dönemde, kadınların yaşam tarzını veya çalışma hayatını etkileyecek ölçüde ortaya çıkar ve adetin başlangıcıyla birlikte bu belirtiler son bulur.

Adet döneminin genelde son 7-10 gününü kapsayan zamanda en sık gördüğümüz belirtileri şöyle sıralayabiliriz. Yorgunluk, memelerde hassasiyet, karında şişlik, depresyon ve umutsuzluk hissi, yeme ile içme alışkanlıklarında değişmeler, kol ve bacaklarda ödeme bağlı şişlikler (su ve tuz tutulması), ani üzüntü ve sinirlenme atakları, ani ağlama isteği gibi duygulanım dengesizlikleri, belirgin gerginlik ve kızgınlık, etrafa ve yakınlarına karşı ilgi azalması, konsantrasyon bozukluğu, uyku düzensizlikleri (aşırı uyku veya uykusuzluk), başağrısı, eklem ve kas ağrıları, kilo artışı.

Bu belirtilerin başka bir ruhsal rahatsızlığa bağlı olmadığı saptandıktan sonra duygulanım yetersizliği, belirgin gerginlik, sinir, korku ve depresyon gibi 4 ana belirtiden birinin veya diğer belirtilerden 5'inin kişide görülmesi ile tanı konulur.

Yapılan araştırmalar, üretkenlik dönemindeki kadınlardan % 40'ının bu belirtilerden bazılarını yaşadığını, % 2 ila 10'unda ise bu belirtilerin hayat tarzını ciddi biçimde etkilediğini göstermiştir.

Adet öncesi gerginlik sendromu, tıpta nedeni hakkında bir çok görüş olmasına rağmen henüz hiç birinin tam olarak ispatlanamadığı ender konulardan birisidir. Fakat şikayetlerin aynı aile bireylerinde ve aynı toplumlarda benzerlik göstermesi dikkat çekicidir. Bu bulgu akla kişiler arası etkileşimi getirmektedir.

Adet öncesi gerginlik sendromuna karşı uygulanacak çeşitli tedaviler mümkündür. Ama önce şikayetlerin adet öncesi dönemde, tekrarlayıcı karakterde olduğu, hayat tarzını etkilediği ve adet ile birlikte sonlandığı en az 3 ay boyunca gözlenmeli, tanıdan kişi ve doktoru emin olmalıdır. Şikayetlerin psikolojik, biolojik veya sosyolojik olarak adet düzenine bağlı olduğu unutulmadan belirtilere yönelik bir tedavi uygulanmalıdır.

Eğer kişi şişkinlik hissi ve kilo alımından şikayetçi ise hafif idrar sökütürücü ilaçlardan, ağrılardan şikayetçi ise ağrı kesicilerden yararlanılabilir. Genel bir rahatsızlık söz konusu ise vücuttaki hormon seviyesini dengelemek için pogesterom hormonu verilebilir. Psikolojik rahatsızlıkların ön planda olduğu durumlarda korkuyu ve depresyonu azaltıcı, hafif kas gevşetici etkileri olan vakalara ise ilaçlarla yalancı bir menepoz durumu yaratılığ aynı anda verilecek hormonlar ile sorunsuz adet görmesi sağlanabilir.

Hepinize sağlıklı günler diliyorum.