FİLKULAĞIYLA DİNLEME

…”Bir gün Nasrettin Hoca’nın da olduğu bir sohbette sormuşlar. “Hocam adam olmanın yolu nedir?” Hoca düşünceli, düşünceli, başını bir oyana bir buyana sallayarak, “söyleyen olursa dinlemeli, dinleyen olursa söylemeli” diye yanıtlamış.

İyi bir dinleyici olmak, Filkulağıyla dinlemek neden bu kadar önemli? Sözcüklerin ardındaki duyguyu yakalamak ruhsal gelişimi nasıl etkiler? Bir anne- baba- öğretmen, bir patron- şef, bir toplumda kanaat önderi, kulağına gelen sesleri can kulağıyla dinleyebilse insanlığa katkısı nasıl olurdu?

İnsan olmanın en büyük erdemlerinden biri anlatma ve anlama yetisidir. Anlaşma olgusuysa bir beceri olarak karşımıza çıkar. Kâinatta her canlı, her nesne bir biriyle iletişim kurar. Sadece başkalarıyla değil kendinle, Tanrıyla, doğayla konuşur, sohbet eder. Burada as olan duygu ve düşünceleri tam ve net aktarabilmedir. Böylesi bir konuşma eylemi bir sanatsa, dinleme eylemi de ustalık ister. Zira o andaki sürecin, ilişkinin, birlikteliğin, başarının, hedefe ulaşmanın… Kaderini belirleyecek kişi dinleyendir.

…”Büyük kral, Süleyman ordusu ile ilerliyordu. Dünyanın en garip bu topluluğunda devler, cinler, hayvanlar ve insanlar vardı. Kral Süleyman hepsine hükmetmekteydi. Bir vadiye geldiklerinde kralın kulağına bir ses dalgası çarpınca dikkat kesildi. Bir kral karınca kabilesine sesleniyordu.

“Kaçın, sinin, saklanın büyükler görmezlerde bizi eziverirler, oysa biz onların hayrı için var edildik.” Süleyman bunu duyar duymaz gülümsedi ve ordusuna “durun” dedi. “önümüzde karıncalar var onları görmeyiz de ezeriz. Oysa biz onların hayrı için var edildik” dedi. İşte o an gökyüzünden melekler indi. Sıra, sıra hepsi bir biriyle kucaklaştı, bir birine karıştı. Orada o kutlu anda herkes bir biri için var olduklarını fark ettiler. Asla yalnız olmadıklarını bildiler. Ve bütünlüğün gücüne ulaştılar.” ilk adım neden sessizlik?

Kişi, bu sakinlik, sukut anındaki dinleyişinin büyük bir kısmını sözlerden ziyade iletişimde en büyük pay sahibi olan beden diline odaklar. Çünkü en gerçekçi bilgiler özellikle gözler ve yüzden gelir. Kişinin söyleyemediklerini, duyguları, tavrı ele verir. Dinleme konusunda ustalaşma, sağduyunun gelişmesine hizmet ederken, “gözler karanlık vakitte görünmeyeni görmeye başlar.” (Theodore Roethke)

Bu davranış yetisini insan, kendisine bahşedilen özellikler doğrultusunda, istediği ölçüde şükür ki geliştirebilme becerisine sahiptir. Neden buna ihtiyaç vardır ki? “Ben buyum beni olduğum gibi kabul etsinler”… Neden karşı tarafın bizi can kulağıyla dinlemesi ve anlaması beklenir?

Kişi istese de, istemese de dünya her daim döndüğü sürece, yeryüzünde her şey değişime uğrar. İnsanoğlu içinde değişim kaçınılmazdır. Öyleyse bilinçli bir niyeti içinde olmakla, zihinsel yönetimi ele almakla; daha iyiye, daha güzele, daha ileriye doğru seçim yapılmışsa, evrimleşmeye izin verilmişse, uzun vadede davranışlar pek çok zenginliklerle donanır. Geriye yaşam yolculuğun keyfine varmak kalır.

Can kulağıyla dinlemedeki kazançlar; Olup biteni net anlama, kazançlı bir paylaşım, anlaşmanın yarattığı iç huzurla önemli bir insan olma duygusunu tatma, samimi bir iletişimin yaydığı olumlu enerjiyle, içten sevgiyle de ruh beslenir. Her türlü engel karşısında güçlü olmayı sağlar. Esnek düşünme artar, hoş görü gelişir. Yanlış anlaşılmalar ortadan kalkar. Tam olarak ne istenildiği anlaşılır. İlişkide dürüstlük, güven artar. Böylece karşı tarafın zihnini okuma çabası içine girilmediği gibi özgürce konuşabilmesi için alan açılmış olur. Karşılıklı saygı ve sevgi doğar. Güler yüzlü, sakin, kendinden emin ve dengeli bir “BEN” kazanılır.

Şu an bu davranışı alışkanlığa dönüştürmek için bizi engelleyen, bizi durduran var mı? Belki de harekete geçmek için doğru zaman şimdi, iyi bir dinleyici olma konusunda aşağıdaki testten yararlanılabilir. Amaç o çizelgede geliştirilmesi gereken paragrafı görmek ve “bu alanda nasıl bir tutum içersinde olursam kendime yardımcı olurum? İyi bir dinleyici olmayı neden istiyorum? Bu yeni becerileri kazanmak için ne kadar kararlıyım? Bunun için hangi adımlar atabilirim… ? Soruları yolu açar.

Yada var sayalım bu gün yaşadığın şehrin üzerinden kuvvetli değişim rüzgârları esmeye başladı. Var olan bütün eski sorunları çoook uzak diyarlara savurdu. Ertesi gün uyandınız, güneş yeniden doğdu ve yepyeni fırsatlarla dolu bir gün sizi bekliyor. Can kulağıyla dinleme konusunda taze seçimler yapmak için boş bir alan var. Farklı ve anlamlı olarak neler yapardınız? Şu an bir anlığına zaman çizgisinin üzerinden bakıp bu düşünceyi, bu deneyimi geleceğe taşıdığınızı görseniz neleri fark ederdiniz? Geleceğiniz, özgüveniniz nasıl etkilenir? Yaşamınızın akışı nasıl olur? Buradaki sır! Dönüşüm için yürekten niyet edilmiş ise sabır ve kararlıkla belirlenen eylem adımları uygulanır.

“Ne yapabiliyorsan ve neyi hayal ediyorsan onunla başla. Başlangıçta her ne kadar hoyrat olsa da adımlar, kararlı bir cesaret, içindeki deha, güç ve sihri sana sunar.” (W.H.Murray)

Derin dinleme alışkanlığına sahip bir birey, bir aile, bir yönetici, bir topluluk, bir kurum… Rotası ileri görüşlü, çalışkan, üretken, sorumluluk sahibi, mutlu, huzurlu… Bütünlük bilincine çevrilir.

Sevgilerimle

12 Şubat 2014

Kaynak: Harward Business School Press / 2006 “Koçluk”, : ( Anthony Strano “ Derin Düşünce Yansımaları)

Can Kulağıyla Dinleme Konusunda Öz Değerlendirme

(Dinleme alışkanlığınızdaki sıklığı en iyi ifade eden kutucuğa önce tik atınız. Değerlendirmeyi daha sonra yapınız.)

Genellikle Bazen Nadiren

1- Birisi konuşurken ben ne diyeceğimi planlarım.

2- Konuşmacıyla göz teması kurarım.

3- Gerektikçe not alırım.

4- Sözcüklerin ardındaki duyguyu yakalamaya çalışırım.

5- Konuşmacı konuşmasını sürdürürken başka şeyler düşündüğümü fark ederim.

6- Konuşan kişinin yüzüne bakarım.

7- Konuşmacının önemli beden dili hareketlerini (yüz ifadesi, el hareketleri) izlerim.

8- Anında yanıt verebilmek için konuşmacının sözünü keserim.

9- Aklım, zaman ayırmam gereken diğer şeylere gider.

10- Derhal yargılama ya da değerlendirme yapmadan, konuşmacının verdiği mesajı dinlerim.

11- Daha fazla bilgi alabilmek ve konuşmacının konuşmasına devam etmesini teşvik için sorular sorarım.

12- İyi anladığımdan emin olabilmek için, konuşmacının söylediği şeyleri kendi sözcüklerimle tekrarlarım.

Genellikle Bazen Nadiren

1- 1 3 5

2- 5 3 1

3- 5 3 1

4- 5 3 1

5- 1 3 5

6- 5 3 1

7- 5 3 1

8- 1 3 5

9- 1 3 5

10- 5 3 1

11- 5 3 1

12- 5 3 1

Puanların toplamı = ………………………………………………………………… (maksimum 60 puan alınıyor.)

*Puanların yorumlanması:

44 – 60: Can kulağıyla dinlemeyi biliyorsunuz

28 – 43: Kendinizi daha da geliştirebilecek iyi bir dinleyicisiniz

12 – 27: Dinleyicilik becerilerinizi iyileştirmeye odaklanmalısınız