Koronavirüs İle Hayatımıza Giren Terimler

1- PANDEMİ

Bir kıta ya da tüm dünya yüzeyi gibi çok geniş alanda yayılan ve etkisini gösteren salgın hastalıklara pandemik hastalık denir. 

Koronavirüs hastalığı ise, Aralık 2019'da Çin'in Vuhan şehrinde başlayıp tüm dünyaya yayıldıktan sonra, 11 Mart 2020'de Dünya Sağlık Örgütü tarafından pandemi ilan edildi.

2- FİLYASYON

Özellikle Sağlık Bakanı Fahrettin Koca'nın yaptığı açıklama sonrası hayatımıza giren filyasyon kelimesi; bulaşıcı hastalıklarla ilgili temas zincirinin taranması işleminin adıdır. İlk vakadan itibaren pozitif tanı konan hastaların her birinin son 3 gün içinde temas ettiği bütün kişilere ulaşıp, onları taramaya verilen isimdir. 

3- ENTÜBE

Entübe hasta kelimesini de sıkça duyuyoruz. Entübe; solunum sıkıntısı çeken hastalarda solunum yoluna ağız ya da burun yoluyla özel bir tüp yerleştirilmesidir. Kendi kendine yeterli soluk alamama durumu olarak da tanımlanabilen entübasyon durumu ayrıca, ameliyat süresince hastanın solunum cihazına bağlanmasını da ifade eder.

4- COVİDİOT

Covid-19 ve “Aptal” anlamına gelen İngilizce “idiot” kelimelerinin birleşiminden meydana getirilmiş. Önlem tedbirlerine ve sosyal mesafe kuralarına uymayarak toplum sağlığını tehlikeye atan kişiler için kullanılır. 

5- COVİDİVORCE

Öncelikle Çin'de virüsün sona erdikten sonra çiftlerin boşanmak için mahkemeye gitmesinden sonra tüm dünyada karantina şartları gereği dip dibe olmaktan ötürü şiddetli geçimsizliklere veya bir arada olamayıp fiziksel mesafelere yenik düşen evlilikleri tanımlayan kelimedir. 

6- DOOM-SCROLLİNG

Kendinizi devamlı telefon ekranınıza yapışmış halde mi buluyorsunuz? Dikkatsizce haber sayfalarını saniyede bir yenileyip kötü haberlere mi odaklanıyorsunuz? İşte bu dünyanın sonu gelmiş gibi davranıp devamlı twitter ve haber sitelerinde gelişmeleri takip etme eylemine doom-scrolling deniyor. 

7- QUARANTEENS

2020'nin sonlarında beklenen doğum patlamasından sonra, ergenliğe 2033-34'te adım atacak olan ergenleri tanımlayan kelime.