Koronavirüs Salgınında Evden Çalışmak Mümkün mü?
Koronavirüsin sağlık üzerindeki etkileri sürüyor ve yeni önlemeler alınmaya devam ediyor. Maçlar seyirsiz oynanıyor, okullar tatil ediliyor, kamu kurumları önlemler alıyor. Peki özel sektörde çalışanlar ne yapacak? Herkes önlem alırken bu işin hukuki boyutunu Avukat Emel Özbek anlattı.
Yargıtayın yurtdışında işçinin kaptığı H1N1 virüsü sonrası vefatını iş kazası olarak nitelendirmesi koronavirüs bakımından da önem taşıyor. Bu durumda neler yapmalıyız?
Evden çalışma mümkün mü?
Her ne kadar eve makarna depolamak için marketlere koşsak da ekmek fırınları çalışmaya devam ediyor… Peki evden her iş yapılır mı sadece evden çalışabilir mıyız işe gitmeden? Uzaktan çalışma deyip geçmeyin…. Genelde herkesin home ofis olarak bildiği evden çalışma nedir…
İş Kanunu’nun 14. maddesinde uzaktan çalışma düzenlenmiş. Buna göre, işçinin, işveren tarafından oluşturulan iş organizasyonu kapsamında iş görme edimini evinde ya da teknolojik iletişim araçları ile iş yeri dışında yerine getirmesi esasına dayalı ve yazılı olarak kurulan iş ilişkisi uzaktan çalışma olarak tanımlanıyor.
Bu çalışma şekli elbette ki tüm sektörlere uygun olmayacak. Ancak bu kararı alacak işverenlerin, geçici olarak evden çalışmayı yazılı olarak kural altına alması, çalışanların evden çalışma biçimlerin belirlemesi ve buna yönelik olarak gerekli çalışma düzenini kurması gerekecek
Hürriyet.com.tr-Yasada bu çalışma yöntemi ‘İşçinin, işveren tarafından oluşturulan iş organizasyonu kapsamında iş görme edimini evinde ya da teknolojik iletişim araçları ile iş yeri dışında yerine getirmesi esasına dayalı ve yazılı olarak kurulan iş ilişkisidir’ şeklinde tanımlanıyor.
-İşveren, uzaktan çalışma ilişkisiyle iş verdiği çalışanın yaptığı işin niteliğini dikkate alarak iş sağlığı ve güvenliği önlemleri hususunda çalışanı bilgilendirmek, gerekli eğitimi vermek, sağlık gözetimini sağlamak ve sağladığı ekipmanla ilgili gerekli iş güvenliği tedbirlerini almakla yükümlü tutuluyor. Uzaktan çalışanın iş sözleşmesinde; işin tanımı, yapılma şekli, işin süresi ve yeri, ücret ve ücretin ödenmesine ilişkin hususlar, işveren tarafından sağlanan ekipman ve bunların korunmasına ilişkin yükümlülükler, işverenin işçiyle iletişim kurması ile genel ve özel çalışma şartlarına ilişkin hükümler yer almak zorunda.
Peki biz uzaktan çalışamıyorsak ne yapmalıyız?
Şimdi herkese oldukça önemli görevler düşecek;
-Tüm işletmelerin İSG kurullarını acilen toplayarak durumu her ayrıntısıyla değerlendirip, İşyeri ve çalışma alanlarında alınacak önlemleri belirlemeli. Dezenfaktanların temini, konumlandırması, hijyen kurallarının takibi, maske temini ve kullandırma zorunluluğu gibi kararlar alınması ve ivedilikle hayata geçirilmesi gerekecek.
-Koronavirüs hastalığı belirtileri ve korunma yöntemleriyle ilgili bilgilendirme yapılmalı ve duyurulmalıdır.
-İş yeri hekimleri için yoğun bir mesai dönemi başlıyor. Tüm çalışanların gözetim altında tutulması gerekecek. Mevzuat kapsamında belirli süreler dahilinde yapılması gereken sağlık kontrollerinin ve periyodik muayenelerin arttırılarak virüs tanılarının ve tespitinin yapılması önem arz edecek.
-Virüs riski olan ülkelere veya şehirlere seyahat zorunluluğu olan personellerin,14 gün kuralına riayet edilerek çalışma alanlarına dönmelerine dikkat edilmesi gerekecek. Tekrar işe başlamada ise hekim onayı veya tam teşeküllü olarak temin edilecek çalışabilir sağlık raporunun alınması koruyucu önlem olarak alınması gerekecek.
Koronavirüs vakası iş kazası olarak değerlendirilecek mi?
Önemle belirtelim ki işveren işçinin güvenliğini ve can sağlığını korumak sağlamak zorunda. Bu süreçte Riskli şehir ve ülkelerde görevlendirildiğinizde görevi haklı olarak ertelenmesini isteyebilirsiniz. Aksi halde bu nedenle başınıza gelen hastalık iş kazası olarak nitelendirilir ve işverene tazminat davası açma hakkınız doğar.
İş yerinde sabit çalışmak zorunda değilsiniz, sürekli seyahat halinde olduğunuz bir işiniz de olabilir. İşveren tarafından görevlendirildiğiniz bir iş nedeni ile ülke içi ve ülke dışında virüs kapar ve hastalanırsanız Yargıtay bu hususu iş kazası olarak nitelendirdi ve işverene tazminat sorumluluğu doğdu.
Bana bir şey olmaz demeyin; alacağınız her önlem önce seni sonra beni koruyacak…