Güncelleme Tarihi:
Gece yatmadan önce ve sabah uyanınca uygulanabilen bu yöntem; bir tatlı kaşığı yağı ağıza alıp, 5 ila 20 dakika boyunca bu yağ ile ağzın iyice çalkalanıp tükürülmesi esasına dayanır. Çalkalama yapılırken, yağın dişlerin arasından da iyice geçirilmesi sağlanır. Sonrasında, diş fırçalama da yapılmaktadır.
Ayurveda tıbbına göre yöntemin, ağız bakımının iyileştirilmesi, diş eti hastalıklarının tedavisi, diş lekelerinin giderilmesi, ağız kokusunun önlenmesi ve dişlerin beyazlaması gibi etkilerinin olduğu iddia edilmektedir.
Bu yöntemde kullanılan yağ çalkalandıktan sonra yutulmadan tamamen tükürülür. Normal bitkisel yağlar (zeytinyağı, hindistan cevizi veya susam yağı gibi) kullanılabildiği gibi, az miktarda da olsa ağız dokularından yağ emilimi olabileceğinden, organik yağlar da tercih edilebilir.
Yağ çekme yönteminin yararları nelerdir?
Yapılan bazı bilimsel araştırmalarda, ‘’Yağ Çekme’’ yönteminde kullanılan bitkisel yağların ağızda sabunlaşma etkisi göstererek, çalkalama sonrası tükürüldüğünde ağız içi zararlı bakterilerin uzaklaştırılmasını sağladığı, sayılarını azalttığı ve ağız ve diş sağlığında koruyucu yöntem olarak kullanılabileceği belirtilse de (2,3,4,6,7), konu hakkında görüş bildiren Oxford Üniversitesi – Kanıta Dayalı Tıp Merkezi’nden Oghenekome Gbinigie; henüz yağ çekme yöntemini kullanıp kullanmamamız konusunda, ya da yararlarını ve zararlarını gösterecek yeterli sayı ve nitelikte bilimsel çalışma olmadığını açıklamıştır. (1) Amerikan Diş Hekimleri Birliği’de (ADA) bu konuda yeterli bilimsel bilgi olmadığı açıklamasını yapmıştır. (1)
Yine yapılan bir araştırmada, yağ çekme yönteminin, bakteriye bağlı ağız kokusunun giderilmesinde, klor-hekzidinli ağız gargaralarıyla benzer etkide bulunduğu belirtilmiştir. (5)
Yağ çekme yönteminin zararı var mıdır?
Bilimsel olarak bu konuda bir yayın bulunmamakla beraber, vaka raporu olarak yağ çekme ile ilişkilendirilen ‘’ Lipoid Pneumonia ‘’yani yağ partiküllerinin akciğere girmesi sonucu oluşan zatürre olgusu bildirilmiştir. Ayrıca bazı makalelerde bu yönteme bağlı mide rahatsızlıkları bildirilmiştir. (1)
Hindistan cevizi yağına alerjisi olanlarda, alerjik reaksiyon gelişebilir.
Sonuç
Araştırmaya açık bir konu olan ‘’Yağ Çekme’’ yönteminin bazı bilimsel çalışmalarda ağız içi zararlı bakteri miktarını azalttığı belirtilse de, araştırılması gereken en önemli noktasının, ‘’diş fırçalarının veya diş ipinin giremediği - ulaşamadığı bölgelerdeki zararlı bakteri miktarı üzerindeki etkisi’’ olduğu kanaatindeyim. Diş taşlarının, diş çürüğünün ya da diş eti hastalıklarının oluştuktan sonra bu tür yöntemlerle giderilmesi mümkün değildir, ancak bir diş hekiminin uygulayacağı tedaviyle iyileştirici bir sonuç alınabilir. Bilimsel olarak kanıtlanmamış bir yöntem, modern diş hekimliğinin önerdiği ağız hijyenini iyileştirme ve koruma yöntemlerinin yerine geçemez.
Ortodonti Uzmanı Dr. Onul ÜNER
KAYNAKLAR: