Güncelleme Tarihi:
Piyasada yaban mersini diye satılan pek çok ürün bulunmaktadır. Ancak bunların bir kısmının yaban meşini ile alakası bulunmamaktadır. Yaban mersini ağacı meyvesinin buruk bir tadı ve koyu bir mor renge sahiptir. Sonuç olarak piyasada yaban mersini diye satın alınan meyveler hakiki yaban mersini olmayabilmektedir. Dolayısıyla bunlar sağlık için tüketildiğin de iyi gelmek şöyle dursun sağlığınızı tehdit eder olabilmektedir.
Yaban Mersini Ağacı Nedir?
Yaban mersini mor meyveleri olan çok dallı bodur bir ağaçtır. Halk arasında keçiyemişi ve ayıüzümü şeklinde de adlandırılan yaban mersini ağacı odunsu bitkilerdendir. Meyveleri kadar yaprakları da kullanılan bir ağaçtır. Etli ve dolgun meyvelere sahip yaban mersini çalı görünümünde küçük bir ağaçtır.
Yaban Mersini Ağacının Latince İsmi ve Özellikleri
Yaban mersini ağacının Latincesi Vaccinium myrtillus olup Ericaceae familyasına ait bir bitki türüdür. Boyu 20 ila 50 cm arasında olan küçük bir ağaçtır. Meyveleri kırmızı ya da mor olabilmektedir. Ancak kırmızı meyveli olanlar ile mor meyveli olanların faydaları açısından farklılık olabilmektedir. Kırmızı olanlar ayıüzümü olarak adlandırıldığı görülmektedir.
Yaban Mersini Ağacı Ne Zaman Dikilir?
Tüplü olarak satılan fideleri her zaman dikmek mümkündür. Ancak çıplak köklere sahip fidelerin dikileceği mevsim önem arz etmektedir. Bu çerçevede fidelerin uykuda olduğu mevsimlerde dikmek daha uygun olacaktır. Yaban mersini ağacı fidesinin uykuda olduğu zamanlar Kasım ayı ile Nisan ayı arasındaki dönemdir. Dolayısıyla bu aylar arasındaki bir dönemde dikim yapmak gerekmektedir.
Yaban Mersini Ağacı Nerede Yetişir?
Dünyanın kuzey yarım küresinde yetişen yaban mersininin ılıman iklimlere uygun bir bitki olduğu bilinmektedir. Dağlık bölgelerin kayalıklarında yetişin ağacın pek çok çeşidi bulunmaktadır. Memleketimizde Doğu Karadeniz’de yabani olarak yetiştiği görülmektedir. Rize, Trabzon, Artvin, Giresun ve Ordu’da yaygın bir şekilde bulunmaktadır.
Yaban Mersini Ağacı Nasıl Yetiştirilir ve Budanır?
Yaban mersini ağacı satın alınan fidelerle yetiştirilebilmektedir. Fidelerin dikimi yapılırken kökün yer aldığı toprak yumağını dağıtmadan yumuşatmak gerekmektedir. Bu yumuşatma işlemi ile birlikte kurallara uygun bir dikim fidenin kolayca tutmasına yardımcı olmaktadır. Fidenin kök kısımları güneş ve rüzgârdan korunaklı bir şekilde durmalıdır. Dikim sırasında kökler kıvrılarak dönmemelidir.
Toprakta dikim yapılırken hava boşluğu bırakılmamalıdır. Dolayısıyla hava boşluğuna neden olacak şekilde sığ ya da derin dikimler yapılmamalıdır. Dikilmesi düşünülen fide köklerinin 20 santimetreden uzun kısımları kesilmelidir. Eğer fideler tüplü ya da kaplı iseler bunlar çıkarılıp dikim yapılmalıdır. Don olan günlerde fide dikimi yapılmamalıdır. Uzun fidelerin rüzgâr nedeniyle sallanmalarını engellemek için kazıklara tutturulması faydalı olmaktadır. İbreli 1-2 yaşında olan ile kökü çıplak olan bir yaşındaki yapraklı fidelerin dikiminde çapa kullanımı faydalıdır.
Sürgünler arasında yaşça denge oluşturmak için genç ve yaşlı sürgünlerin yılda bir belirli oranlarda budaması gerekmektedir. Budama işlemi aynı zamanda hastalıklı ve güçsüz sürgünlerin temizlenmesi için de önemlidir. Böylece verimi azalan yaşlı sürgünler ayıklanmış olmaktadır. Diğer yandan gölge yaparak diğerlerinin gelişimini önleyen genç sürgünler ayıklanmaktadır.
Yaban Mersini Ağacı Yaprak Döker mi?
Yaban mersininin yaprakları da kullanılan bir bitkidir. Yapraklarından yapılan çayın çok faydalı olduğu söylenmektedir. Oval bir yaprağa sahip olan yaban mersini kışın yapraklarını dökmektedir. Böylelikle bütün yaprak döken ağaçlar gibi su tasarrufu sağlamaktadır.
Yaban Mersini Ağacı Faydaları Nelerdir?
Yaban mersininin faydaları saymakla bitmez. Buruk bir tadı olan yaban mersininin sevenleri çok olduğu gibi faydaları için tüketenler de fazladır. Yaban mersinini faydalarını şu şekilde sıralamak mümkündür;
l Kandaki şekeri düzenleyen bir etkisi bulunmaktadır.
l İdrar yollarındaki rahatsızlıkları bire birdir.
l Görme kaybı yaşayanlara yararlı olduğu belirtilmektedir.
l Beyin sağlı için iyi bir koruyucudur.
l Kalp hastalıkları riskini azaltmaktadır.
l Sindirim sistemini düzeyen bir etkisi bulunmaktadır.
l 7.Kansere karşı etkilidir.
l Antidepresan özelliği bulunmaktadır.
l Yaprağı ve kuru meyvesinden yapılan çayın ishali gideren bir özelliği bulunmaktadır.
l Çayının kadınların adet günlerini rahat geçirmelerini sağlamakta ve düzene sokmaktadır.