Vertigo Nedir? Vertigo Diğer Hastalıklardan Nasıl Ayırt Edilir?
Güncelleme Tarihi:
Vertigo bir semptomdur. Bir hastalığın bulgusu olarak karşımıza çıkabilmektedir. Farklı durumlardaki hastalarda görülebilirken, hastaların yaşam kalitesinde önemli düzeyde düşüşe yol açmaktadır. Vertigonun ataklar halinde gelişen ve hastayı bu açıdan etkileyen bir durum olduğuna dikkat çeken Kulak Burun Boğaz Uzmanı Dr. Mustafa Çelik, vertigo hastalığını anlattı.
COVID-19 ile karıştırılabiliyor
Vertigo farklı şekillerde kendini gösterebilir, bir alışveriş sırasında yukarıya bakan bir hasta ani baş dönmesi yaşayabileceği gibi bazı hastalar yatakta sağdan sola dönerken bile meydana gelebilir. Baş dönmesi, COVID-19 hastalarında karşılaşılan bir semptomdur. Vertigo ile karıştırılan hastalıklar ve semptomlar bulunmaktadır. Sersemlik hissiyatı (dizziness) en sık karıştırılan durumlardandır. Hastanın hissettiklerinin gerçek bir Vertigo olup olmadığı, uzman hekimler tarafından yapılan değerlendirmeler sonucunda ortaya çıkacaktır.
İhmâle gelmiyor
Vertigo genel olarak santral (nörolojik kökenli) ve periferik (iç kulak kritalleri kaynaklı) olmak üzere ikiye ayrılır. Santral Vertigo, daha çok sinir sistemi hastalıkları sonucunda ortaya çıkarken, Periferik Vertigo iç kulakta yerleşik denge organı (yarım daire kanalları, sakkul, utrıkul) yapılarındaki patolojiler sonucunda ortaya çıkmaktadır. Vertigo ile başvuran hastanın hangi tip olduğu nöroloji ve kulak burun boğaz hastalıklarının birlikte değerlendirmesi sonucunda ortaya konulacaktır. Vertigo şikâyetinin göz ardı edilmemesi, hastaların bulguları olması durumunda hekime gecikmeden başvurması gereklidir. Unutulmamalıdır ki, bazen çok basit hastalıklar ihmâllerle çok karmaşık bir hale gelebilmektedir.
“Vertigonun tedavisi yoktur” anlayışı yanlış
''Vertigonun tedavisi yok, boşuna uğraşma'' şeklinde bir durum söz konusu değildir. Vertigoya birçok hastalık yol açabilmektedir. Şeker hastalığından, açlık, kan şekerinin kontrol edilememesi, hipertansiyon, beyin kanamaları, Multipl skleroz gibi demiyelizan hastalıkları, iç kulak kristallerinin yerinden oynaması ile karakterize Benign paroksismal pozisyonel vertigo (BPPV), Meniere hastalığı, akustik nörinom gibi denge sinirinin tümörleri, vertigoya sebep olabilmektedir.
Vertigo şikâyeti ile başvuran hastalarda kan testleri, kulak MRI, pozisyonel manevralar, VNG, VEMP, kalorik testler ve işitme testleri gibi uygulamalarla doğru tanıya gidilebilir. Vertigo çok yönlü bir durumdur, hastanın detaylıca değerlendirilmesi ve tetkik edilmesi zaruridir..
Vertigonun tedavisi ise altta yatan nedene bağlı olarak değişmektedir. Yatak istirahati, ilaç tedavileri ve vertigo egzersizleri başlıca tedavi yöntemlerindendir. Vertigo tedavisinde can alıcı nokta, doğru tanı konulmasıdır. Periferik Vertigo nedenlerinin araştırılmasında en sık başvurulan yöntem klinik şartlarda yapılan tanısal manevralardır. Dix-Hallpike manevrası en sık kullanılan manevra olup, yarım daire kanallarındaki patolojilerin ortaya konulmasını sağlamaktadır.
Anksiyete ve depresyona dikkat
Doğru tanı ve tedavi konulamayan hastaların kronikleşen şikâyetleri sonucunda gelişen yaygın anksiyete ve depresyon ise doğru tedavinin başarılı olmasında engel teşkil etmektedir. Vertigo şikâyeti olan hastaların bu dönemi iyi bir psikoloji ile atlatmaları, stresten uzak durmaları, hekimine güvenip önerilen tedaviyi uygulamaları sonucunda vertigo şikâyetinden tamamen kurtulacaklarını bilmelerinde fayda bulunmaktadır.