Verem Nedir & Belirtileri Nelerdir?

• Verem Nedir?

Bulaşıcı bir hastalık olan verem zaman zaman akciğerin yanı sıra lenf bezleri, beyin ve kemikleri de etkileyebilir.

• Belirtileri?

1- Üç haftadan daha fazla devam süren öksürük.
2- Öksürürken balgam ile karışık kan çıkması.
3- Düşmeyen yüksek ateş.
4- Geceleri terleme.

5- İştah ve kilo kaybı.
6- Halsizlik ve yorgunluk hissi.

• Tedavisi var mı ne kadar sürer?

Tüberküloz, tam olarak tedavi edilebilir bir hastalıktır. Ancak tedavide dikkat edilmesi gereken en önemli noktalardan biri doktor kontrolünde olmak ve verilen ilaçları aksatmadan kullanmaktır. Aksi takdirde sizin bitti diye düşündüğünüz verem tekrar başlayabilir ve tedavi imkansız hale gelebilir. Verem tedavisi genellikle 6-9 ay sürer. Kendinizi daha iyi hissediyor olsanız bile, ilacın doktorun talimatına uygun olarak alınması çok önemlidir. İlaç doğru bir şekilde kullanılmazsa veya kullanımı çok erken bırakılırsa tüberküloz tedaviye direnç gösterebilir ve hastalığın tedavisi çok zor veya imkansız hale gelebilir.

• Nasıl bulaşır?

Verem bulaşıcı bir hastalıktır ve damlacık yoluyla insandan insana bulaşır. Ancak veremi sadece tüberküloz mikrobu aktif olan kişiler bulaştırabilir. Tedaviye başlanalı 15 gün ve daha fazla olanlar ya da akciğer dışı bir organda tüberkülozu olanlardan hastalık bulaşmaz. Diğer mikroplarda olduğu gibi hastanın hapşırma ya da öksürmesi sonrasında havaya yayılan basiller kapalı bir ortamda yaşamaya devam eder. Aynı havayı soluyan diğer kişiler bu mikrobu alır. Ancak mikrobu soluyan herkeste verem gelişmez. Ortamdaki mikropların sayısı ve kişinin bağışıklık sistemi hastalığın bulaşması konusunda büyük önem taşır. Hastanın kullandığı tabak, bardak ve eşyalarla hastalık bulaşmaz.

• Tedavisinde beslenme

Enfeksiyon hastalıklarının tümünde olduğu gibi verem tedavisinde de düzenli yaşam ve sağlıklı beslenme çok önemlidir. Uykunuzun düzenli olması, sigara ve alkolden uzak durmak, temizliğe özen göstermek hem hastalığın başlamasında hem de kontrol altına alınmasında etkendir. Verem tedavisinde antibiyotiğin kullanılmadığı dönemlerde sağlıklı yaşam kuralları en önemli tedavi yöntemleri arasında yer alıyordu. Ancak antibiyotik tedavisinin veremde etkin olarak kullanıldığı günümüzde bu önlemler destek tedavisi olarak kullanılıyor. Ayrıca tüberküloz hastalarının sağlıklı bir şekilde hayatlarını devam ettirebilmelerinde ideal kilolarını korumaları da oldukça önemlidir.

Bağışıklığın düşmesine neden olan etkenler

Vücudun enfeksiyonlara karşı direncini düşüren çok sayıda etken vardır. Bu etkenlerin başında gelenlerden biri de sağlıksız beslenme. Rafine şeker ve un tüketiminin artması, besin ve diğer maddelere karşı alerjiler, aşırı alkol tüketimi, stres ve az spor yapma gibi faktörler bağışıklık sistemini zayıflatarak enfeksiyon eğilimini artırır.
*Bütün bu faktörlerin yanında bağışıklık fonksiyonların devamını sağlayan vitamin, mineral ve diğer besin maddelerinin yetersizlikleri de enfeksiyonlara karşı duyarlılığı arttırır. Bu nedenle veremden korunmada sağlıklı ve doğru beslenmenin büyük rol oynadığı bilinmelidir.

• Tekrarlar mı?

Veren tekrarlayabilen bir hastalıktır. “Verem hastalığı geçirmiş biri tekrar bu hastalığa yakalanmaz” diye bir durum söz konusu değildir. Nüks dediğimiz tekrarlayan vakalarda tedavi protokolü daha uzun sürer.

• Kimler risk altında?

1- Hasta kişiyle aynı evde yaşayan veya uzun süreli temasta bulunanlar
2- Genel yaşam standartlarının altında olanlar
3- Hastalığın yaygın olduğu ülkelere gidenler
4- Alkol bağımlıları
5- Yaşlılar
6- Yurt ya da cezaevi gibi kalabalık ortamlarda yaşayanlar
7- Sağlık görevlileri

8- HIV virüsü taşıyan ve AIDS olan kişiler
9- Bağışıklık sistemi zayıf olan, özellikle uzun süre kortizon kullananlar
10- Şeker hastaları
11- Ağır böbrek, karaciğer hastalığı gibi durumlar

Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Pelin Uysal