Güncelleme Tarihi:
'EVLT' ya da 'damar içi lazer tedavisi' adı verilen bu teknoloji sayesinde, ince bir kateterle damara giriliyor ve varisli damar tedavi ediliyor.Anadolu Sağlık Merkezi Plastik ve Rekonstrüktif Cerrahi Bölüm Başkanı Op. Dr. Tuğrul Kihtir, varisli damarların tedavisinde kullanılan EVLT yöntemi hakkında bilgi verdi.Varis nasıl oluşur? 'Kanın kalbe dönüşünü sağlayan toplar damarların genişlemesi' olarak tanımlanan varis, oldukça sık görülen bir hastalık. Tüm yetişkinlerin yaklaşık yüzde 20'sinde, 50 yaş üzeri kişilerin ise yaklaşık yüzde 50'sinde varis görülüyor. Bu hastalığa kadınlarda daha da sık rastlanıyor. Bacaklardaki toplar damarların içinde, kanın yer çekimine karşı yukarı yönde akışını sağlayan ve pompa görevi gören kapakçıklar var. Bu kapakçıkların işlevinin bozulması durumunda, kanın kalbe doğru pompalanması bozuluyor, kan toplar damarların içinde birikiyor ve onların genişleyerek görünür hale gelmesine neden oluyor. Venöz yetmezlik olarak tanımlanan bu durumda, görünür duruma gelen damarlardan kılcal olanlar "telenjektazi" ya da "örümcek damarlar", büyük olanlar ise "varis" olarak tanımlanıyor.EVLT nasıl uygulanır? EVLT ya da endovasküler lazer tedavisi, büyük varisli damarların, içlerinden uygulanan lazer ışınları yardımıyla kapatılması yöntemine verilen isim. Bu yöntem, önceleri ameliyathanede, anestezi altında yapılan ve damarların cerrahi olarak çıkarılması esasına dayanan yöntemlere alternatif olarak, son yıllarda geliştirilmiş. EVLT yönteminde damar içine tek bir yerden yerleştirilen kateter yardımıyla lazer ışını uygulanıyor ve hasta damarın kapatılması sağlanıyor. EVLT muayenehane ortamında ve genel anestezi gerekmeden uygulanan bir yöntem. Başarı oranı yüzde 97 civarında.EVLT'nin riskleri var mı? Tüm yöntemler gibi EVLT'nin de riskleri var. Bunlar arasında, genellikle iki hafta içinde iyileşen morarma, ağrı, kaşıntı ve duyu azalmasını sayabiliriz.Varisli damarlar için diğer tedavi yöntemleri nelerdir?Varisli damarların tedavisi için uzun yıllardır başka tedavi yöntemleri de kullanılıyor. Bunları şöyle özetleyebiliriz:Varis çoraplarıHafif derecede ağrıya neden olan varisli venlere karşı varis çoraplarından yararlanılıyor. Bu çoraplar, kanın hasta olmayan toplar damarların içinden dönüşünü hızlandırarak varisli damarlardaki hastalığın ilerlemesini engelliyor. Ancak, varis çorapları oluşmuş varislerin tedavisini sağlamıyor.SkleroterapiKüçük varisli damarların ve örümcek damarların tedavisinde skleroterapiden yararlanılıyor. Bu yöntemde, genişleyen küçük damarların içine çeşitli ilaçlar enjekte edilerek kapanmaları sağlanıyor.LazerTelenjektazi ve örümcek damarlara cilt üzerinden lazer ışınları uygulanması yöntemi. EVLT'den farkı, lazer ışının damarların içinden değil, cilt üzerinden uygulanması. Skleroterapiyle birlikte de uygulanabiliyor.Radyo frekans tedavisiBu yöntemde, büyük varisli damarlara, kateter yardımıyla giriliyor ve damara ısı yayan radyo frekans verilerek, damarın kapanması sağlanıyor.FilebektomiFilebektomi, büyük varisli damarların üzerlerinden yapılan küçük kesilerle bölge bölge çıkarılması yöntemi.Stripping Bu da büyük damarların cerrahi olarak çıkarılması yöntemi. Genellikle, kasık bölgesi ile ayak bileği arasında yapılan kesiler yardımıyla varisli damarın içine stripper cihazı yerleştiriliyor ve ardından damar çekilerek, tüm uzunluğunca çıkarılıyor. Önlem alınmazsa yara oluşuyorVenöz yetmezlik durumunun evreleri nelerdir? Venöz yetmezlik ya da toplardamarların yetmezliğinin derecelendirilmesinde ve klinik seyrinin izlenmesinde uluslararası CEAP klinik sınıflama sistemi kullanılır. Bu sınıflamaya göre, birinci derece yetmezlikte 'görünen kılcal damarlar' vardır. İkinci derece yetmezlikte daha geniş varisli damarlar oluşur. Üçüncü derecede, bacakta ödem-şişlik, dördüncü derecede derinin sertleşmesi ve renk koyulaşması gibi cilt değişiklikleri ortaya çıkmıştır. Beşinci derece yetmezlikte iyileşmiş bir yara öyküsü vardır. Altıncı derece yetmezlikte ise, iyileşmeyen yara vardır. Toplardamarlarda yetmezlik durumunun tedavi edilmemesi halinde olay evre evre ilerler. Venöz yetmezliğin ilerlemesi halinde bacaklarda şişme, ağrı, kaşıntı, deri renginde koyulaşma ve zor iyileşen ya da iyileşmeyen ülserler, yaralar ortaya çıkıyor. Bu nedenle, varisli damarların tedavisi çok önemli. Varis tedavisinde amaç, hasta toplardamarların tedavi edilmesi, kanın sağlam damarlar içinden akımının sağlanması ve geriye birikiminin ve hastalığın ilerlemesinin önlenmesidir.Adım adım EVLT * Hasta muayene bölümüne geçiyor ve muayene gömleğini giyiyor. Doktor hastayı muayene ediyor ve işlemi nasıl gerçekleştireceğini planlıyor. Tedavi planını hastasına açıklıyor.* Uyluğun alt bölümünde küçük bir alanda lokal anestezi uygulanıyor.* İşlem başlıyor. Varisli damarın içine, alt uyluk bölgesinden ince bir lazer kateteri, ultrason görüntüsü yardımıyla yerleştiriliyor.* Lazer ışını uygulanıyor ve damarın kapanması sağlanıyor. İşlem 30-45 dakika sürüyor.* Tedavi edilen bacağa bandaj uygulanıyor ve hasta 10-20 dakika yürütüldükten ve biraz dinlendikten sonra evine yürüyerek dönebiliyor, normal aktivitelerine devam edebiliyor. Akşam ağrısı olursa, doktorun tavsiye ettiği ağrı kesici ilaçlardan alabiliyor.* Bandaj iki üç gün sonra çıkarılıyor ve yedi gün süreyle varis çorabı giyiliyor.* İki hafta içinde spor aktivitelerine ve sıcak banyolara başlanabiliyor.Sabah